Azərbaycan hava yollari” qapali səhmdar cəMİYYƏTİ MİLLİ aviASİya akademiyasi

NƏTİCƏ VƏ TƏKLİFLƏR
Müəssisənin iqtisadiyyatı mikro və makroiqtisadiyyat ilə sıx əlaqədardır, lakin onların eyni deyildir. Belə ki, mikroiqtisadi təhlil ayrıca bir müəssisədən deyil, bazarın ayrıca bir müəssisəyə təsirindən bəhs edir. Mikroiqtisadiyyat bazarın hər iki tərəfini – tələb və təklifi öyrənir.

Müəssisənin iqtisadiyyatı müstəqil iqtisadi fəndir. O, müəssisənin fəaliyyətini, təsərrüfat qərarlarının hazırlanmasını və qəbul edilməsi prosesini öyrənir.

“Müəssisənin iqtisadiyyatı” anlayışını izah edərkən hər şeydən əvvəl, əsas iqtisadi problemin həllində müəssisənin yeri və rolu müəyyən edilməlidir.

Təsərrüfatçılığın bazar sistemi şəraitində müəssisə onun həlqəsinə çevrilir. Çünki o, təkcə bazarda tələb olunan məhsulu istehsal etmir, həm də əhalinin məşğulluğunu təmin edərək iş yerlərini yaradır, əmək haqqı verir və s. Vergiləri ödəməklə müəssisə dövlət orqanlarının saxlanılmasında və sosial proqramların (məhsul, səviyyə və s.) dəstəklənməsində iştirak edir. Hər bir müəssisənin rəhbəri xidmətin necə göstərilməsi, əldə edilən mənfəətin bölüşdürülməsi barədə müstəqil qərar qəbul edir və bu sahədə onun maraqları vardır. Müəssisənin maraqlarının təmin edilməsi dərəcəsi onun təsərrüfat fəaliyyətinin nəticəsindən buraya təkcə məhsulun və xidmətin satışından əldə edilən gəlir və mənfəət deyil, həm də tətbiq olunan əsas, dövriyyə istehsal fondlarının həcmi, digər istehlak dəyərlərindən (sosial bölmə) asılıdır. Bu elementlərin natural - əşya tərkibi məcmu halda müəssisənin iqtisadiyyatını təşkil edir.