AZƏrbaycan milli elmlər akademiyasi a. A. Bakixanov adına tariX İnstitutu

HOCTeft  HaceneHna, 
ropojı 
XaıiKenjiH  no  cpaBHemııo  c  apyrHMH  ropoaaMH 
AsepöaöxıxaHCKOH 
CCP 
6buı  Bceraa  Ha  nepeflOBoö  no3HUHH.  HanpHMep,  no 
aaıiHbiM  aHBapa  1988  r., 
oö'LeM 
posHHHiıoro 
TOBapoo6opora 
b
 
ropoae 
XaHKeHflH  B03p0 C  b 
5,1 
pa3a 
(no  pecnyöJiHKe 
b 
4,6 
pa3a)  n o  cpaBHeHHio 
c 
1960  r.,  TeMn  pa3BHTHH  TOBapooöopoTa  Ha  ayrny  HaceneHHa  yBejiHHHnca 
b 
3,7 
pa3a  (no 
pecnyöJiHKe 
b 
2,7 
pa3a),  roıomanb 
ToproBJiH 
b  Mara3HHax  Ha 
Ka>Kflbie 
10 
tmc.  mcjiobck  yBejiHHHJiacb  b 
2,6 
pa3a  (ııo 
pecnyöjiHKe 
b 
1,9 
pa- 
3a),  KOJiHHecTBO  MecT 
b
 
npeflnpııaTHHx 
oömecTBeHHoro  nHTaHHa  Ha 
Kaambie
10 
Tbic. 
nejıoBeK  yBejiHHHJiocb  b 
3 
pa3a  (no 
pecnyöjiHKe 
b 
2,1 
pa3a). 
B 
paccMaTpHBaeMbiH  nepnojı 
o 6t>cm  ö h to b h x  
ycnyr 
b  ropoae 
XaHKeHjjH 
yBe- 
jihhhjich  b 
17 
pa3,  h  ə t o t   noKa3aTejib  b 
2 
pa3a  Bbiuıe  cpeaHHx 
pecnyöjın- 
K a n c K H X  
noKa3aTejıeö.  OflHOBpeMeHHO  kojihhcctbo  MacTepcKHx  h  hhcjio 
paöoTHHKOB  b  c(|)epe 
6brroBbix ycnyr 
b 
ropoae 
XaıiKenjiH  Ha Ka*Abie 
10 
Tbic. 
HenoBeK 
b 
2,5 
pa3a 
npeBbimajiH 
o6 ıuepecııy6jiHKaHCKHH 
ypoBeHb.
BhOTMO,  apMHHCKHM  HaHHOHaHHCTaM,  CTpeMHIHHMCH  C^ajIbCHC^MHHpO- 
BaTb  HCTopnıo  A3ep6aHiı>KaHa,  əth  öecnpncTpacTHbie  h  06'beKTHBiibie  cjjaK- 
Tbi  He  H3BecTHbi.  ApMHHCKHe 
HaıiHOHanHCTbi, 
HaHaBinHe  c  80-x  rr. 
MHHyB- 
rnero 
CTOJieTHH  KaMnaHHio 
jdkh 
h  KJieBeTbi  npOTHB  a3ep6aHjı*aHCKoro 
Hapofla,  CHanajıa  CTapajiHCb  npeaenbHO  oöocTpaTb  cHTyarjHio,  H3MeHHTb 
oömecTBeHHoe  MHeHHe 
b  cboio 
nojib3y,  cosjıaTb 
TpanHHHOHHbiH 
o6pa3 
«MHorocTpaaajibHoro  apMancKoro  Hapozıa».  Ohh  CTapajiHCb  yöejiHTb 
M H p o -  
Byio 
OÖmeCTBeHHOCTb  B  TOM,  HTO 
«B 
pe3yjIBTaTe  npHCTpaCTHOİİ 
nOJIHTHKH
pyKOBOflCTBa  A3ep6aHuxaHa  ypoBeHb  əKOHOMHHecKoro  pa3BHTHa  HKAO 
6
bui
 
HaM Horo  H H x e   ypoBHH  ƏKOHOMHHecKoro  pa3BHTHH 
Bcero  A3ep6aöfl)Ka- 
Ha; 
noəTO M y  ətot
 
cjDaKT  CTan  npHHHHOH  HeflOBOJibCTBa  h
 
ocBoöoflHTejibHoro 
flBHXeHHH  apMHHCKOro  HaceJieHHH».  X oTH  nOKa3aTeJIH  COHHaJIbHO-ƏKOHOMH- 
M ecK oro  pa3BHTHH 
ropoaa 
X aH K ennH ,  r a e   x H J ia   ö o jib m a n   n acT b   apMHHCKOH 
oÖuiHHbi  HaropHoro  Kapaöaxa,  CBHfleTejiBCTByıoT 
0
 
tom
, 
hto
  BbiHieynoMH- 
HyTbie 
yTBepameHHH  jixhbh
. 
XaHKeHflH  pa3BHBancH 
no 
B o c x o a a m e H   jihhhh
. 
T
ojibko
 
b
  1970-1987 
it . 
b  
HKAO  6
buih
 
cflaHBi  b
 
Ə K cn jıy aT aıiH io  
HOBbie 
Ö JiaroycTpoeH H bie  KBapTHpbi 
ıu ıo m a n b io   b
  1400,4 
thc
. 
kb
.
m
. 
h
  60% 
əthx
 
KBapTHp  6buıo  cocpeflOTOHeHO 
b
  ropoae  XaHKermn.  B  1987  r.  Ha 
ziojiio
 
Kax- 
floro  XHTejıa  ropofla  XaHKeımH  npnxoaHJiocb  14,6 
m
2 
xhjibh
, 
b
 
to
  BpeMH 
KaK 
b
  ropofle  HaxnbiBaH 
ətot
  noKa3aTejib  6buı  paBeH  11,4 
m
2,  a  oömepec- 
nyÖJiHKaHCKHH  noKa3aTejib 
jioxojihji
  go 
12,2 
m
2.
B  1970-1987 
it
.  paöoTbi  no 
ÖJiaroycTpoücTBy 
ropoaa  XaHKeHjjH 
iiuih
 
bhcokhmh
  TeMnaMH.  E
cjih
  ropojj  XaHKeHflH  6
bui
  oöecneneH  BOflonpoBojı- 
hhmh
 
jihhhhmh
  Ha 46%, 
to
 
b
 ropofle  HaxHbiBaH  3TOT noKa3aTejib 6buı paBeH
7,4%, 
b
  ArnaMe  -   15,5%, 
b
  TepTepe  -   13,5%.  06mepecny6jiHKaHCKHH 
noKaaaTejib 
b
 
ətoh
  oöjıacTH 
hoxoahji
 
ao
  30,5%.  n o   oc^HunajibHbiM  jjaHHHM 
1987  r.,  KäHajiH3auH0HH0e  oöecneneHHe  ropo;ıa  XaHKennn  npeBbiraano 
oömepecnyöjiHKaHCKHe  noKa3aTejiH 
b
  2  pasa,  a 
b
  gejıe  oöecneneHHH  Hace- 
jıeHHH  ra30M  ropon  XaHKeHHH  onepeacan 
əth
  x e   HOKa3aTeJiH  Ha  3,8%.
B  paccMaTpHBaeMHH  nepnofl 
b
  ropojıe  XaHKenan  eıue  6ojıee  ycoBep- 
uıeHCTBOBajiHCb  Bce  c(J)epbi  Hapoflnoro  0Öpa30BaHHH 
h
 KyjiBTypHBix ycjıyr.  B
1980  r.  KonHHecTBo  hikoji 
b 
XaHİeHflH  yBejiHMnnocb  b  3  pa3a,  hhcjio 
yneHHKOB  B03pocjıo  b  7  pa3,  hhcjio  npenojjaBaTejıeH 
-  
b  15  pa3  no 
cpaBHe- 
hhk)  c  1923  r.  HccjıeflOBaHHH  n0Ka3biBai0T,  hto  h  no  HHCjıy  yneHHKOB  b 
KaamoH 
raKOJie, 
h  no 
HHCjıy 
yneHHKOB  Ha 
Kaxfloro  npenoflaBaTejın 
ropojj 
XaHKeHflH  ocTaBHjı  no3aıiH  Bce  ocTajibHbie  ropofla A3ep6aHfl*aHCK0H  CCP. 
06uıepecny6jiHKaHCKHH  noKa3aTejib  no oöecneneHHK) HaceneHHH  aouiKOJib- 
hhmh  aeTCKHMH  yHpoKjıeHHHMH  6buı  paBeH  20%.  B  ropofle  HaxHbiBaH  ə to t 
noKa3aTejib  soxoahji flo  18%,  b  ropoae Eapjıa -   19%,  a b  ropoae XaHKeHflH 
aoniKOJibHbiMH  aeTCKHMH  yHpoKjıeHHHMH  6buio  0XBaHeH0  40%  HacejıeHHH.
B 
ro p o jıe   XaHKeHflH,  HaxoflHuıeMCH  Ha 
BbicoTe  830 MeTpoB, 
fleftcTBOBajiH 
caHaTopHÖ, 
yqpexfleHHH 
3flpaB00xpaHeHHH 
h   OTflBixa,  TypucTHHecKaH 
6a3a. 
B 
XaHKeHUH,  HMeıoıueM 
npeKpacHBifi 
miHMaT,  a a x e   b  TeneHHe 
xapKoro 
jıeTHero  jihh  cojiH ue  He  cyuiHT  TpaBy,  He  yÖaBJineTCH  BOfla  b 
poflHHKax  h 
p e n x a x ,  ro p o fl  co   Bcex  c to p o h   OKpyxeH  MHorojıeTHHMH  pacTeHHHMiı. 
OKpeCTHOCTH  ro p o jıa  
6oraTH  BHHOipajiHHKaMH, 
(JıpyKTOBbiMH 
cajjaMH, 
TyTOBblMH 
flepeBbHMH. 
Bce 
3TH 
06
cT
0
HTeJIbCTBa  OHeHb 
BaXHbl 
flJIH 
3JIOpOBbH 
HacejıeHHH. 
Ho, 
HecMOTpa  Ha  ə t o ,  b  oÖJiacTH 
pa3BHTHH 
HHtjjpacTpyKTypbi 
ro p o jıa   6buiH 
npeTBopeHbi 
b  x h 3 h b   cneıiHaıiBHbie 
MeponpHHTHH.  B  1961-
1 9 8 1   IT. 
KOJIHHeCTBO  ÖOJlbHHHHblX 
KOeK 
B 
TOpOfle 
XaHKCHflH  yBejlHHHJIOCB  B
2  pa3a  h  Ha  jiojuo  KaagjBix  10  tbic.  HeJioBeK  npuxojiHJiocb  102  kohkh,  a 
oömepecnyöıiHKaHCKHH  noKa3aTejiB  b  3toh  oöJiacTH  6bui  paBeH  98.  B  əto t 
nepnofl  ropofl  XaHKeHjiH  onepexan  o6mepecny6jiHKaHCKHe  noKa3aTeJiH  h 
no  TeMnaM yBejiHMeHHH  nucjıa  BpaneH  h mcjihuhhckhx 
p a
60
THHK
0
B 
co  cpejı- 
HHM 
0Ö pa30B aH H eM ,  3aHHMaiOmHXCH  OXpaHOH  3flOpOBbH 
HacejieHHH.
B  TeneHHe  1960-1988  rr.  b  ropojje  XaHKeHjiH  pacıunpHJiacb  ceTB  KyjiB- 
TypH0-np0CBeTHTejiBCKHx  yqpexaeHHH.  HanpHMep, 
b 
1988  r. 
k o j i h h c c t b o  
MaccoBBix  ÖHÖjiHOTeK  b  ropofle  yBeJiHHHJiocb  b  1,5  pa3a, 
k h h x h h h   cJ)ohji  -  
b  2  pa3a,  THpax  ra3eT  -   b  2,5  pa3a  no  cpaBHeHHio  c  1960  r.  Bce 
ə t h   n o K a -  
3aTejiH  HaMHoro  Bbirae  o6ıuepecny6jiHKaHCKHX.
B  80-x 
rr.  npouuıoro 
cTOJieTHH 
apMHHCKHe 
HaHHOHa/iHCTbi  c  uejibio 
o6oCTpeHHH  OÖCTaHOBKH  BblCTynHJIH  C  JiaCHBblMH  yTBepJKJieHHHMH  O  TOM,

hto,  8ko6w b  A3ep6aönxaHCKoft  CCP  nonnpaıoTca  «npaBa  apMHH»,  «apM
3H 
BbiTecHHiöT  H3  A3ep6aiifl*aHa»,  «TaKHM  nyreM  floÖHBaıOTca  yBejiHneHHa 
HHCJia  asepöaüflxaHiıeB  b  pecnyöjiHKax  3 aKaBKa3ta,  b  HKAO»,  «b  pe3yjib- 
TaTe 
əthx  MeponpnaTHH  HaöJiıoflaeTca  yMeHbineHHe  aojih  apMaH  b  perao- 
He». 
3 th   H3MbiııuıeHHa  ohh  pacnpocTpaHHJiH  no  BceMy  MHpy  h  npocnjiH 
MHpoByıo 
oömecTBeHHOCTb  «OKa3aTb  CKopyıo  noMomb  MHorocTpaaajibHOMy 
Hapoay».  Ha 
ocHOBaHHH  aaHHbix  nepenHceii  HacejıeHHa,  apxHBHbix  uoKy- 
MeHTOB,  pe3yjibTaTOB  coHHOJioraqecKiıx  HccjıeflOBaHHH,  0(|)HHHajibH0H 
CTaTHCTHKH 
moxho  c  yBepeHHOCTbK)  yTBepxjıaTb,  hto  apMaHe,  HMeiOmHe  B 
«ueHTpe» 
(MocKBe) 
«Haae>KHbix»  noKpoBHTejıen,  h  b  A3ep6aHfl*aHCKOH 
CCP,  h  b  HKAO  HHKoraa  He  BbiTecHajiHCb,  He  nonHpajiHCb  Taoce  h  npaBa 
apMaH.  Hao
6opoT,  h  b  ApMeHHH,  h  b  HKAO  A3ep6aHflxaHCKOH  CCP  bm- 
TediajiHCb  HMeHHo  a3ep6aöfl*aHUbi,  nonHpanHCb  Bce  npaBa  ä3ep6aHflxaH- 
ıieB. 
CTäTHCTHHecKHe  flaHHbie,  Kacaıouıneca  BaKy  h  EpeBaHa,  TaKxe  He 
0np0Beprai0T Harny 
Mbicjib.  HanpHMep,  b  1980  r.  apMaHe  cocraBjıajiH  14,1% 
o t  oömero  HHCJia  HaceJieHHa  ropofla EaKy,  Torfla  kbk  caMH  asepöaHflxan'iLi
-  
55,7%.  Ho 
b
  ropofle  EpeBaH  apMaHe  cocTaBJiHJin  95,8%  o t  o
6mero  qncjıa 
HacejıeHHa.  AsepöaüflxaHUbi  cocTaBJianH  Bcero 
0,2%  HacejıeHHH  ctojihhh 
ApMaHCKOH 
CCP.  CjıeflyeT  OTMeTHTb,  no  flaHHWM  nepenncH  HacejıeHHa 
Pocchhckoh  HMnepHH 
1897  r.  asepöanflxaHUbi  cocTaRiıajiH  42,8%  o t 
06- 
mero 
HHCJia HaceneHHa  ropofla HpeBaH,  a apMaHe -  43,1% 
ot
  oöuıero nncjıa 
H a c e jıe H H a  
ııeHTpa 
HpeBaHCKOH  ryöepHHH.  CeroflHa 
b
  PecnyöjiHKe  ApMeHHa 
He 
ocTanocb  hh  oahoix)  a3ep6a0flxaHHa.
ü o  
flaHHMM 
1988 
r.  b  H K A O   A 3e p 6 aHflxaHCKOH 
CCP 
npojKHBano 
182,4 
T bic.  H enoB eK . 
n o  
flaHHbiM  B c e c 0 i0 3 H0 H  n e p e n n c H   H a ceJieH H a 
1979 
r ., 
25,9% 
apMaH,  >KHByuiHx  b  AsepöaHflxaHCKOH 
CCP, 
npoacHBanH  b  H K A O . 
75,9% 
H a c e jıe H H a  
aBTOHOMHOH  oönacTH  cocTaBJiajiH  apMaHe,  a  a3ep6 aü- 
flxaH ^w  cocTaBJiajiH 
23% 
o t  
oöm ero  qncjıa  HacejıeHHa  oÖJiacTH.  HayiHWĞ 
a H ajiH 3  CBHfleTejibCTByeT 
o  
t o m ,  h t o  
n o  
flaHHbiM  B c e c 0 K)3H0 H 
nepenHCH 
HaceJieHHa 
1979 
r.,  b  ropofle  XaHKeHflH  npoxHBano 
38948 
nejıoBeK,  a 
HaHHOHajibHbrä 
cocTaB  ropofla 
6buı  TaKHM:  a3ep6aHfl*aHUbi  -   4303 
nejıoBeK 
(11,04%); 
apMaHe  -  
33898 
HejıoBeK 
(87,03%); 
npeflCTaBHTejiH  flpyrax 
HauHOHajibHOCTeH  -   747  HejıOBeK  (1,9%).
Eme 
oflHH  H H TepecH W H  
h 
n p H M eH aıejib H b iH   cJ)aKT. 
B 
TeH eH H e 
1929- 
1979 
r r .   h h c j i o   H a c e jıe H H a   b  
HKAO 
b o 3p o c j i o   H a  
30,2 
t h c .   nejıO B eK . 
28,4 
Tbic. 
3 T o r o  
npHpocra  HaceJieHHa 
n p H x o f li u ıo c b   H a  a o j i i o  
ropofla 
X aH K eH flH . 
H ccjıe flO B aH H a  n o K a 3W BaıoT,  h t o  
95% 
Ə T oro 
npnpocTa 
b 
ropofle 
X aH K eH fliı 
n p H H a flJie a c a n o   apM aH aM .  E c j i h   b   T e n eH H e 
1939-1979 
r r .   h h c j i o  
HacejıeHHa
b  ropofle  B03pocno  b  TpH  pa3a,  to   b  ropofle  IHyına  ə to t   noKa3aTejib  floc- 
THran  1,04  pa3a  (c  5,4  tw c.  ao  7,9  th c .).  21 
ceHTaöpa 
1989  r.  Bce  a3ep- 
6aHflxaHiibi,  xHBymne  b  ropofle  XaHKeHflH,  öbuiH  H3rHaHbi  apMaHaMH.  n o  
flaHHbiM  rocyflapCTBeHHoro  CTaTHCTHHecKoro  KoMHTera  A3ep6aHfl*aHCK0H 
PecnyöjiHKH  Ha  1  aHBapa  2008  r.,  b  ropoae  XaHKeHflH  npoxHBaeT  53,1  th c . 
HejıoBeK,  a  b  nocejiKe  KepKHflxaxaH,  aflMHHHCTpaTHBHo  npHCoeflHHeHHon  h 
npnneraıomHH  k   XaHKeHflH,  npoxHBaeT  1,8  tw c.  nejıOBeK.  K 
coxaneHHio, 
ceroflHa  b  ə th x   HacejıeHHbix  nyHKTax,  jBJiaBiuHxca  b  TeneHne  MHorax  cto- 
jıeTHH  onaraMH  ory3CKHX  TiopoK,  He 
ocTanocb 
hh  oflHoro  a3ep6aHfl*aHua. 
H
3  TeppHTopHH  flpyrax  CTpaH,  ocoöeHHO  H3  ApMeHHH,  b  KapaöaxcKHH  pe- 
raoH  A3ep6aHfl2caHCKOH  Pecny6jiHKH  nepecejıaıOTca  apMaHe  h  t^khm  o6pa- 
30m  apMHHCKHe 
Hau,HOHanHCTbi 
cTpeMaTca  k  yBejiHneHHK) 
HHCJia 
HacejıeHHa 
b  ətom  OKKynHpoBaHHOM  peraoHe  Hauıeü  CTpaHH.
K apa6axcKHH  kohc})jthkt, 
oKKynamıa  20% 
TeppHTopHH  cTpaHbi  h   n p o - 
flOJixarom Heca  BOopyaceHHbie  HanafleHHa 
apMaH 
npHHHHHJiH 
orpoMHbift 
Bpefl 
fleM
0
rpa(J)HHecK
0
H  CHTyauHH  b  A3ep6aHfl*aHCKOH  PecnyÖJiHKe.  CeroflHa  Ha 
TeppHTOpHH  H a ro p H o ro   K a p a 6 a x a  
He 
ocTanocb 
h h   OflHoro  a3ep6aflflxaH ua. 
E oJiee  CTa  ä3ep6aHflxaHCKHx  cejı,  C03flaHHbix  CTOJieTHaMH,  ÖbuiH  pa3pyuıe- 
h h .   C o t h h   Twcan  a3ep6aHflxaHueB,  noTepaB  poflHbie  o n a ra ,  6jih3khx,  flOMa, 
HaKonneHHoe 
roflaMH  HMymecTBo,  npeBpaTHJiHCb  b  öexeH ueB   h  BbmyxfleH- 
h w x   nepecejıeH ueB . 
O M ep3H T eJibH aa 
noJiHTHKa  apMHHCKHx  HauHOHanHCTOB, 
cenapaTHCTOB  co3flana  T axejıyıo,  B3pbiBoonacHyıo 
06
cTaH
0
BKy  b  peraoH e.
Topofl  XaHKeHflH,  ochobm  KOToporo  6wjih  sanoxeHbi  HauiHMH  npefl- 
KaMH  h  npeBpaTHBUiHHca  b  coBpeMeHHbift  ropofl  öjıaroflapa  MaTepnajibHOMy 
h  flyx0BH0My  ııOTeımHany  a3ep6aHflxaHCKoro  Hapofla,  BMecTe  c  flpyraMH 
HacejıeHHbiMH  nyHKTaMH  6buı  OKKynnpoBaH  apMHeö  Pecny6jiHKH  ApMeHHH. 
flo  Hanajıa  90-x  rr.  MHHyBmero  BeKa  b  ropofle  XaHKeHflH  xhjih  cothh  a3ep- 
öaüflxaHCKHx  ceMefi.  Hauın  cooTenecTBeHHHKH,  H3rHaHHbie  H3  ApMeHHH, 
co3flanH 
Ha  MecTe  apeBHero  nocejıeHHa  nocejıOK  KepKHflxaxaH.  A3ep6afi- 
flxaHCKHH  Hapofl 
yöexflen  b  tom,  hto 
HaropHo-KapaöaxcKaa  npoöJieMa 
6y- 
fleT  p a 3 p e ıu e H a   c K o p o  
h 
cnpaBeflJiHBO. 
BoccTaHOBHTcn  ueji0CTH0CTb  Bceö 
TeppHTopHH  AsepöaüflxaHCKOH  Pecny6jiHKH,  Haxoflamneca  nofl  OKKyna-
u,Heii  apMaH  3cmjih  (XaHKeHflH,  KepKHflxaxaH,  Xofl*ajibi,  Illyma,  JlaHbiH, 
Kajib6aflxap 
h
  flp.)  6yflyr  ocBoöoxfleHbi 
h
 
təm
  caMbiM  B03BpameHbi 
hcthh
- 
hwm
  xo3aeBaM 
əthx
  3eMejib  -   asepöaiiflxaHiıaM.

Azərbaycamn Xankəndi şəhərinin tarixi
Ön söz......................................................... ............................!.........................3
I FƏSİL
Xankəndinin tarixi keçmişindən......................................................................30
II FƏSİL
Qarabağın parçalanması, Xankəndinin erməniləşdirilməsi və
Vilayət mərkəzinə çevrilməsi prosesi (1920-1923)......................................41
III FƏSİL
Sovet dövlətinin sənayeləşdirmə  siyasətinin
Azərbaycan SSR-in Xankəndi şəhərində həyata keçirilməsi
(XX yüzilliyin 20-30-cu illəri)  ......................................................................52
IV FƏSİL
Xankəndi şəhərində  sənayenin bərpa və inkişafı (XX yüzilliyin 
40-60-cı illəri)..................................... ............................................................ 67
V  FƏSİL
Azərbaycanda idarəçiliyin möhkəmləndirilməsi və Xankəndi 
şəhərində  sənayenin dinamik inkişafı (XX yüzilliyin 70-80-ci illəri)....... 79
VI FƏSİL
Xankəndi şəhərində əhalinin sosial strukturu, rifah və məişəti
(XX yüzilliyin 20-80-ci illəri).............................................. .......................... 93
VII FƏSİL
Azərbaycamn Xankəndi şəhərində mədəniyyətin inkişafı
(XX yüzilliyin 20-80-ci illəri).......................................................................130
Son söz əvəzi.................................................................................................. 169
İstifadə olunmuş ədəbiyyat............................................................................ 178
«Son söz əvəzi»nin ədəbiyyat siyahısı......................................................... 193
Biblioqrafiya.................................................................................................... 194
Xülasə (ingilis və rus dilində)....................................................................... 210
Nəşriyyat redaktoru: 
Gülər Mehdiyeva 
Bədii və texniki redaktoru: 
Abdulla Ələkbərov 
Kompyuter tərtibatçılan: 
Səbinə Məmmədova, Aqil Əmrahov 
Korrektorları 
Ülkər Şahmuradova, Natəvan Məmmədova
Çapa imzalanmışdır  10.08.2011.  Kağız formatı  70x100  '/ıs. 
Fiziki  çap vərəqi  14,0.  Sifariş  112.&#