Azərbaycan miLLİ elmlər akademiyasi folklor institutu

Nübar Həkimova ___________________________________  
 
 
224 
efir  yağı,  flavonoidlər  və  s.  maddələr  vardır.  Yarpaqlarında 
6-10 mq% karotin, 50-90 mq% C vitamini tapılmışdır. 
Bundan  başqa,  kökünün  tərkibindən  0,7%  efir  yağı, 
üzvi  turşulardan  fumarin,  çaxır,  qlikol,  berqapten,  umbelli-
feron, palmitat, stiq-masterin, stiqmasterin steroidləri, fenol-
karbon  turşularmdan  koyein,  ferul,  sinap,  prokatexin, 
vanilin, koric  maddələri;  yerüstü hissələrindən  0,27-5% efir 
yağı,  1,24-1,28%  kumarin,  0,86-0,9%-flavonoid  maddələri, 
fumarin,  alma,  çaxır,  benzol  üzvi  turşuları,  0,2-1,1%  efir 
yağı,  gövdəsindən  3-qlükozonid,  kempferol,  3-qlükozid  və 
3-qlükozid  kversetin,  antosianlardan  –  feruloil  və  sinapoil 
efiri,  3-ksilozilqlükozid-korilqalaktozidlər,  sinaidin;  yarpaq-
larından  fumar  alma,  çaxır,  benzol  üzvi  turşular,  0,5-0,9% 
efir  yağı,  kversetin,  kempferol,  3-qlükuzonid  və  3-
arabinozid, kempferol, izozamnetin qlükozidi və s. flavonoid 
maddələri;  meyvələrindən  fumar,  alma,  çaxır,  benzol  üzvi 
turşusu,  2,4-3%  efir  yağı,  umbelliferon,  skopoletin,  ksan-
totoksin,  imperatorin,  berqapten,  marmerin  kumarinləri, 
kversetin 3-qlükozid və 3-arabinozid, kversetin (fenikularin), 
izo-kversetrin  3-qlükozid,  və  3-arabinozid  kempferol 
flavonoidləri aşkar edilmişdir. 
Cavan zoğlarından qida kimi istifadə edilir. Yarpaqla-
rından  kulinariyada  geniş  istifadə  olunur.  Meyvəsi  dərman 
kimi bir sıra ölkələrin farmakopiyasına daxil edilmişdir. 
Müalicə  məqsədləri  üçün  razyananın  ancaq  meyvələ-
rindən  istifadə  edilir.  Meyvələri  sentyabr  ayında,  yetişməyə 
az qalmış yığılıb qurudulur. Efir yağından hazırlanan cövhər 
və preparatları müalicə vasitəsi kimi geniş tətbiq edilir. 
Elmi  təbabətdə razyana meyvəsindən soyuqdəymə nə-
PDF created with pdfFactory Pro trial version 
www.pdffactory.com

---