Microsoft Word rustamli konul docx
Yüklə 489,76 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Qeydiyyat Mühasibat Sterlize ota ğı T əs ərrüfat ota ğı C əmi
|
Cədvəl 2.3
Özəl müalicə profilaktika müəssisəsinin əsas bölmələrinə çəkilən xərclər Ə
xərcləri Terapi ya Cərrahi yyə Stomotolog iya Funksionl Diaqnosti ka şöbəsi Labara toriya Cəmi Həkimlərin,tibb bacılarının və laborantların ə mək haqqı 98250 75900
58000 80500
35000 34765
0 Sosial ehtiyaclara ayırmalar 13500
10250 18500
10250 9000
61500 Ə sas vəsaitlərin amortizasiyası 1080
1850 20250
1200 5000
29380 Materiallar 1380 8500
8250 5000
3590 26720
Kənar təşkilat xidmətləri - -
108600 -
- 10860
0 Dolayı xərclər 22200 22620
56820 14700
14400 13074
41
0 Cəmisi
136410 119120 270420
111650 66990
70459 0
Cədvəl 2.4 Özəl müalicə profilaktika müəssisəsinin əsas bölmələrinə çəkilən xərclər Köməkçi istehsalat xərcləri Qeydiyyat Mühasibat Sterlize otağı Təsərrüfat otağı Cəmi Materiallar - -
20300 1500
21800 Ə mək haqqı 8500 12500
10250 9520
40770 Sosial ehtiyaclara ayırmalar 9250
15000 9500
2500 36250
Ə sas vəsaitlərin köhnəlməsi 720
780 1380
- 2880
Dolayı xərclər 3960 5820
- -
9780 Cəmisi
22430 34100
41430 13520
11480
Hesabat dövrü tibbi müəssisənin rəhbərliyinin əmək haqqına çəkilən xərclər, sosial ehtiyaclara ayırmalar , lisenziya alınması ilə əlaqədar xərclər, icarə haqqı xərclərinin (kommunal ödənişlər , telefondan istifadə haqqı, sair üstəlik xərclər) əks etdirilməsi üçün özəl müalicə profilaktika müəssisəsində 202 “ stehsalat məsrəfləri” adlı balans hesabının tərkibində aşağıdakı subhesabların açılması tövsiyyə olunur: 202-8 “Terapevtik xidmətlərin göstərilməsinə çəkilən xərclər” 202-9 “Cərrahiyyə xidmətlərinin göstərilməsinə çəkilən xərclər” 202-10 “Stomotoloji xidmətlərin göstərilməsinə çəkilən xərclər” 202-11 “Funksional diaqnostikanın aparılmasına çəkilən xərclər” 42
202-12 “ Labaratoriya analizlərinə çəkilən xərclər” 202-13 “Köməkçi bölmələrə çəkilən xərclər” Özəl müalicə profilaktika müəssisəsinin əsas bölmələrinin hesabat dövründəki xərcləri aşağıdakı qaydada formalaşdırılacaq. Birinci mərhələdə əsas və köməkçi bölmələrin xərclərinin kəmiyyəti və müalicə müəssisəsinin üstəlik xərcləri müəyyən edilir. Mühasibat uçotunun yeni Hesablar Planını əsas götürməklə, xərclərin hesablarda aşağıdakı qaydada əks etdirilməsi məqsədəuyğun hesab edilir (cədvəl 2.5.)
Ə məliyyatların məzmunu Hesabın debeti Hesabların krediti Cəmisi
Terapevtik şöbənin müstəqim surətdə xərcləri uçotda əks etdirilmişdir 202-8 112,201, 202-3, 522, 545
136410 Cərrahiyyə şöbəsinin müstəqim xərcləri ə ks etdirilmişdir 202-9 112,201, 202-3, 522, 545
119120 Stomotolji şöbənin müstəqim xərcləri ə ks etdirilmişdir 202-10 112,201, 202-3, 522, 545
270420 Funksional diaqnostika şöbəsinin müstəqil xərcləri əks etdirilmişidir 202-11 112,201, 202-3, 522, 545
111650 Laboratoriyanın müstəqil xərcləri əks etdirilmişdir 202-12 112,201, 202-3, 522, 545
66990 Köməkçi bölmənin müstəqil xərcləri əks etdirilmişidir 202-13 112,201, 202-3, 522, 545
22430 Dolayı ümumtəsərrüfat (inzibati) xərcləri əks etdirilmişidir 721 112,201, 202-3, 522, 545
11480 43
kinci mərhələdə dolayı inzibati xərclər müəyyən ardıcıllığı gözləməklə əsas və köməkçi bölmələrə aid ediləcək. Dolayı xərclərin kəmiyyətini bölüşdürmə bazasına (əsas və köməkçi bölmələrin əməkdaşlarının müstəqim əmək haqqına (347650+40770) bölməklə, dolayı xərclərin bölüşdürlüməsi əmsalı hesablanır. 388420 man : 589200 man= 0,659 Özəl müalicə profilaktika müəssisəsisinin müxtəlif bölmələrinə düşən dolayı inzibati xərclərinin kəmiyyətini tapmaq üçün hesabladığımız əmsalı(0,659) işçi heyətinin əmək haqqı xərclərinin məbləğinə vururuq: • terapevtik şöbə- 98250 x 0,659= 64746.75 man. • cərrahiyyə şöbəsi – 75900 man x 0,659= 50018.10 man. • stomoloji şöbə- 58000 man.x0,659= 38222man. • funksional diaqnostika şöbəsi- 80500 x 0,659= 53049man. • laboratoriya – 35000 x 0,659= 23065 man. • Köməkçi bölmə - 22430 x 0, 659= 14781.35 Yuxarıdakı əməliyyatlar mühasibat uçotunun hesablarında aşağıdakı qaydada əks etdirilir (cədvəl 2.8.) Cədvəl 2.6
etdirilməsi qaydası . Ə məliyyatların məzmunu Hesabın
debeti Hesabın
krediti Məbləği, man Terapevtik şöbəyə aid edilən dolayı xərclər əks etdirilmişdir 202-8
721
Cərrahiyyə şöbəsinə aid edilən dolayı xərclər əks etdirilmişdir 202-9
721
Stomotolji şöbəyə aid edilən dolayı xərclər əks etdirilmişdir 202-10
721
Funksional diaqnostika şöbəsinin dolayı xərcləri əks etdirilmişdi 202-11
721
44
Laboratoriyaya aid edilmişdir 202-12 721
Köməkçi istehsalata aid edilən dolayı xərclər əks etdirilmişdir 202-13
721
45
Fəsil 3. Tibbi xidmət sferasında xidmətlərin uçotunun və hesabatının təkmilləşdirilməsi 3.1 Tibbi xidmət sferasında xidmətlərin maya dəyərinin kalkulyasiyası və onun prinspləri Hal- hazırda Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin səhiyyə müəssisələri xərclərinin planlaşdırılması məqsədilə gəlir və xərc smetasını ( icmal smetasını) tərtib edirlər. Xərclər smetası( ambulator müəssisə) aşağıdakı kimi tərtib edilir: 1. Əməyin ödəniş fondu; 2. Əmək haqqına üstəlik; 3. Materialların alınması və xidmətlərin haqqının ödənilməsi. - dəftərxana ləvazimatı, cari təsərrüfat məqsədləri üçün mal və materialların alınması; - dərman və sarğı ləvazimatlarının alınması; - yumşaq inventar və paltarların alınması , təmir xərclərinin ödənilməsi; - ərzaq məhsullarının alınması; - nəqliyyat xidmətlərinin haqqının ödənilməsi; - yanacaq və sürtgü materiallarının alınması; - rabitə, kommunal xidmətləri,elektrik enerjisi haqqının ödənilməsi; - qaz, su ,istilik enerjisi haqqının ödənilməsi; - inventar və avadanlığın alınması; - binaların cari təmiri və s. Mühasibat uçotunun ən mühüm prinsiplərindən biri kimi baş vermiş bütün təsərrüfat əməliyyatlarının hökmən sənədləşdirilməsi əsas götürülür . Qeyd etdiyimiz kimi, ilk sənədlər əməliyyatın baş verdiyi anda, əgər bu mümkün deyildirsə, bilavasitə başa çatdiqdan sonra tərtib edilməlidir. lk sənədlər əsasında məlumatlara nəzarət və onları qaydaya salmaq üçün icmal uçot sənədləri də tərtib edilə bilər. nformasiyaların işlənilməsi müddəti və uçotun keyfiyyəti sənəd dövriyyəsindən asılıdır. Sənədlərin mühasibatlığa təqdim olunma qaydası, uçot işlərinin həcmi, 46
ardıcıllığı və yerinə yetirilmə müddəti və konkret icraçılar tibb təşkilatının təsdiq etdiyi sənəd döviyyəsi qrafikində öz əksini tapmalıdır. Tibb təşkilatlarında sənəd dövriyyəsi qrafikinin nümunəvi forması, aşağıdakı cədvəldə verilmişdir (cədvəl 4.12).Təşkilatlarda, o cümlədən tibb təşkilatlarında əməyin ödənişi, təhtəlhesab şə xslər, mal-material ehtiyatları, malsatan və podratçılarla hesablaşmalar, kassa və bank əməliyyatları unifikasiya olunan ilk sənəd formaları əsasında rəsmiyyətə salınır. Anbardan alınan materiallardan (tibbi dərmanlardan) istifadə haqqında hesabat və göstərilən tibbi xidmətlərin həcminin formalaşması üzrə hesabat adlı müəssisənin təsdiq etdiyi formada tərtib olunan sənədlər xüsusi maraq doğurur. Tibb müəssisəsinin anbarından materiallar (tibbi dərmanlar, sarğı vasitələri və s.) alındıqca və onlar müalicə-profilaktika fəaliyyətində istifadə olunduqca böyük tibb bacısı, yaxud digər məsul tibb işçisi material göstəricilərinin uçotunu aparır (tibbi dərmanların təxmini normalarından istifadə etməklə natural ölçüdə). Ayın axırında materialların mühafizəsinə məsuliyyət daşıyan tibb işçisi alınmış materiallardan istifadə haqqında hesabat tərtib edir. Bu zaman o, ya uçot məlumatları bazasından istifadə etməklə, ya da materialların qalığını yenidən saymaq yolu ilə müvafiq hesabat hazırlayır. Növbəti ayın birıncı günlərində həmin hesabat mühasibatlığa təqdim olunur. Daha sonra mal-material qiymətlilərinin qüvvədə olan qiymətlərlə yenidən hesablamaq yolu ilə onların uçotu təşkil edilir. Beləliklə, hesabat məlumatları materialların məxaricə silinməsi üçün əsas sayılır. Əvvəllərdə qeyd etdiyimiz kimi pullu tibbi xidmətlərin göstərilməsi müqavilə ilə rəsmiyyətə salınır. Bu müqavilə tərəflərın hüquq, vəzifəvə məsuliyyətlərini tənzimləməklə yanaşi, tibbi xidmətin göstərilməsi şərtlərini вə müddətlərini, həmçinin hesablaşma qaydalarını özündə ehtiva edir. Müqavilədə göstərilən tələblərın yerinə yetirilməsi faktını sənədli şə kildə təsdiq etmək üçün həkimin birinci qəbulunda göstərilən pullu tibbi xidmətin həcmi və şərtləri haqda saziş tərtib olunur. Daha sonra bu saziş (razılıq) müqaviləyə ə lavə edilir. Lakin adı çəkilən sazişdə nəzərdə tutulan xidmətin yalnız təxmini həcmi və dəyəri (tibbi xidmətin preyskurant qiymətlərinə uyğun olaraq) göstərilə bilər. Yalnız müalicə prosesinin gedişində xidmətlərin dəyərinin dəqiq həcmi və müvafiq dəyəri müəyyənləşdirilir (cədvəl 3.1)
|