Azərbaycan Respublikası Dövlət Neft Şirkəti

5. Şəxsi təhlükəsizlik və ictimai vəzifələr məsələlərində səlahiyyətlərə qoyulan
minimal tələblərin spesifikasiyası
Səlahiyyət
Bilik, anlama və
peşəkarlıq
Səlahiyyəti göstərmə
metodları
Səlahiyyətin
qiymətləndirmək
üçün meyarlar
1
2
3
4
167

---

Qəzalar
zamanı icra
edilən
fəaliyyətlər
Gəminin toqquşması,
yanması və su basması
kimi qəza növləri
Qəzalar zamanı tədbirlər
görmək üçün fövqəladə
hallarda gəmi fəaliyyətlər
planını bilmək 
Fövqəladə hallarda veri-
lən siqnallar, həyəcanlar
üzrə cədvəldə ekipaj üzv-
lərinin göstərilən konkret
vəzifələri; toplanış yerləri;
şəxsi təhlükəsizlik təc-
hizatının düzgün istifadəsi
Bəyənilmiş təlimat 
və ya bəyənilmiş 
hazırlıq kursunun 
gedişatında əldə 
edilmiş dəlillərin 
qiymətləndirilməsi 
Qəza haqqında
siqnal alarkən
ilkin fəaliyyətlər
qəzalar zamanı
təyin olunmuş
fəaliyyətlər
proseduruna
uyğundur 
Həyəcanın elan
edilməsi zamanı
vaxtında, dəqiq və
tam məlumat.
1
2
3
4
Yanğın, toqquşma, saya
oturma və su basması
daxil olmaqla potensional
qəza
aşkarlanarkən
görülən fəaliyyət 
Həyəcan siqnalları üzrə
görülən fəaliyyət
Hazırlıq və təlimlərin
əhəmiyyəti
Təxliyə
yolları,
gəmidaxili rabitə sistemi
və qəza-xəbərdaredici
siqnalizasiya üzrə bilik 
Ətraf dəniz
mühitinin
Ətraf dəniz mühitinin
istismarının və ya təsadüfi
Bəyənilmiş 
təlimat və ya 
Ətraf
dəniz
mühitinin
168

---

çirklənməsinin
qarşısını almaq
üçün görülən
ehtiyatlılıq
tədbirləri 
çirkləndirilməsinin
nəticələri 
Ətraf
mühütün
mühafizəsinin
proseduralarının əsasları 
bəyənilmiş 
hazırlıq 
kursunun 
gedişatında əldə 
edilmiş dəlillərin
qiymətləndirilmə
si
mühafizəsinə
yönəldilmış
təşkilatı
prosedurlara
daima
riayət
olunur
Texniki təhlü-
kəsizliyə riayət 
etmə
Texniki təhlükəsiz tələb-
lərinin daima yerinə
yetirilməsinin əhəmiyyəti
Potensial təhlükələrdən
mühafizə üçün gəmidə
olan təhlükəsizlik və
mühafizə qurğuları 
Bəyənilmiş 
təlimat və ya 
bəyənilmiş 
hazırlıq 
kursunun 
gedişatında əldə 
edilmiş dəlillərin
qiymətləndirilmə
si
Texniki təhlükə-
sizliyə riayət olu-
nur və müvafiq
mühafizə qurğu-
ları daima düzgün
tətbiq edilir
1
2
3
4
Qapalı otaqların girişinə
kimi görülən ehtiyatlılıq
tədbirləri
Bədbəxt
hadisələrin
qarşısının alınması və
əmək
gigiyenası
baxımından beynəlxalq
tədbirlərlə tanışlıq 
Komandaları
anlamaq və
gəmidəki
vəzifə
borclarına aid
olan məsələlər
üzrə
başa
düşülmə
bacarığı
Komandaları anlamaq və
gəmidə icra etdiyi vəzifə
borcları
nisbətində
digərləri ilə ünsiyyət
saxlamaq qabiliyyəti
Bəyənilmiş 
təlimat və ya 
bəyənilmiş 
hazırlıq 
kursunun 
gedişatında əldə 
edilmiş dəlillərin
qiymətləndirilmə
si
Ünsiyyət daima
dəqiq
və
effektivdir
169

---

Gəmidə
insanlar
arasında yaxşı
qarşılıqlı
əlaqələrin
yaradılmasına
yardım
Gəmidə yaxşı insani və
işçi əlaqələrinin saxlanıl-
masının əhəmiyyəti
İctimai vəzifələr; muzdla
işə götürmə şərtləri; fərdi
hüquq və vəzifələr;
dərman preparatlarından
və spirtli içkilərdən
həddən artıq istifadənin
təhlükəliliyi 
Bəyənilmiş 
təlimat və ya 
bəyənilmiş 
hazırlıq 
kursunun 
gedişatında əldə 
edilmiş dəlillərin
qiymətləndirilmə
si
İşə və davranışa
qoyulan tələblərə
daima
riayət
olunur
6. Digər xilasetmə vasitələri
6.1. İptullayıcı qurğular
Hər iptullayıcı qurğu:
-
kifayət edən dəqiqliklə ipin atılmasını təmin etməli;
-
azı dörd raketə malik olmalı, hansılardan ki, hər biri küləksiz havada ipin
azı 230 metrə məsafəyə tullanılmasını təmin edir;
-
hər biri azı 2 kN qırılma gücünə malik olmaqla azı dörd ipdən ibarət
olmalı;
-
iptullayıcı qurğunun istifadə qaydalarını izah edən qısa təlimata və ya
şəkillərə malik olmalıdır.
Raket, əgər o, tapança vasitəsilə atılırsa və ya komplekt, əgər raket və
ip özündə vahid tamlığı təmsil edirsə, suya davamlı gövdədə olmalıdır. Bundan
əlavə, əgər raket tapança vasitəsilə atılırsa, ip və raket fitil vasitələrilə birlikdə,
onların ətraf mühitin təsirindən mühafizəsini təmin edən yeşikdə
saxlanılmalıdırlar.
6.2. Ümumgəmi qəza-xəbərdaredici siqnalizasiya və
 uca səsli rabitə sistemi
170

---

Ümumgəmi qəza-xəbərdaredici siqnalizasiya gəmi fiti və ya sirena ilə və
əlavə olaraq elektrik zəngi və ya uğultu ilə və yaxud əsas və qəza elektrik enerji
mənbəyindən işləyən digər bərabər səs siqnalı qurğusu ilə verilən yeddi və ya daha
qısa səs siqnallarından və onun arxasınca gələn bir uzun səs siqnalından ibarət
ümumgəmi həyəcan siqnalının verilməsini təmin etməlidir. Gəmi fiti istisna
olmaqla, siqnalizasiya hərəkət körpücüyündən və digər əsas postlardan işə
salınmalıdır. Siqnal sistem işə salınandan əl ilə dayandırılana kimi və ya uca səsli
rabitə sistemi üzrə verilən məlumatla kəsilənə qədər səslənməlidir.
Gəminin daxili otaqlarında və xarici yerlərində siqnalın səs təzyiqinin
minimal səviyyəsi 80 dB(A) və havanın mülayim şərtlərində gəmi hərəkətdə
olarkən avadanlığın adi işi zamanı küy fonunun səviyyəsindən heç olmasa 10
dB(A) yüksək olmalıdır.
Kayutlardakı yataq yerlərində və vanna (duş) otaqlarında siqnalın səs
təzyiqinin minimal səviyyəsi 75 dB(A), lakin onlarda olan küy fonunun
səviyyəsindən heç olmasa 10 dB(A) yüksək olmalıdır.
Uca səsli rabitə sistemi adətən ekipaj üzvləri və ya sərnişinlər və yaxud
onların birgə olduqları otaqlara və eləcə də toplanış yerlərinə məlumatların
ötürülməsinə imkan yaradan səsucaldıcıların qoyulmasını nəzərdə tutmalıdır.
Sistem hərəkət körpücüyündən və gəminin digər yerlərindən radioverilişlər
aparmağa imkan yaratmalıdır. Səsucaldıcılar son hədd akustik şərtlər nəzərə
alınmaqla quraşdırılmalı və dinləyicilərdən heç bir fəaliyyət tələb etməməlidirlər.
Sistem icazəsiz istifadəni istisna etməlidir.
Gəmi adi şəraitlərdə hərəkətdə olarkən qəza məlumatları ötürülən zaman
səs təzyiqinin minimal səviyyəsi:
-
daxili otaqlarda – 75 dB(A) və insan nitqi səviyyəsindən heç
olmasa 20 dB(A) yüksək olmalıdır;
-
açıq göyərtələrdə - 80 dB(A) və insan nitqi səviyyəsindən heç
olmasa 15 dB(A) yüksək olmalıdır.