Azərbaycan Respublikası Dövlət Neft Şirkəti

1.7.3 Xilasetmə vasitələrinin gəmi bortundan aralanması
Qayığın bortdan aralanması üçün sükanı azacıq olaraq bortdan yana
çevirmək, falinləri vermək və hərəkətə başlamaq lazımdır. Lakin xilasedici qayığın
və ya xilasedici salın batan gəmi bortundan aralanması onunla çətinləşir ki, qayıq
və sallar, bir qayda olaraq, külək tutmayan bortdan endirilir və suya endirildikdən
sonra gəminin külək kölgəsinə düşürlər.
batan gəminin bortundan aralanması bəzi səbəblərdən çətinləşir. Belə ki, bu
vasitələr adətən külək tutmayan bortdan endirirlər və suya endiriləndən sonra
gəminin külək kölgəsində qalırlar.Sağa fırlanan addımı təsbiq edilmiş avar vintli
Sağa
Sağa fırlanan təsbit addımlı avar vinti olan qayıq gəminin sağ bortundan
həm burun, həm də arxa tərəfə aralana bilir. Gəminin sol bortdan qayıq yalnız
irəliyə hərəkət edərək aralana bilər, çünki geriyə hərəkət zamanı qayığın arxası
gəminin bortundan aralanmayacaq, əksinə olaraq ona sıxılacaq.
Xilasedici salda gəminin bortundan aralanmaq üçün salın dibinin altında
olan ballast ciblərini, onlara bərkidilmiş iplərlə çəkmək lazımdır. Sal açılarkən
79

---

onun təchizat dəstinə daxil olan iki üzən lövbərdən biri suya düşəcək. Bu lövbəri
ona bərkidilmiş niral vasitəsilə çıxarmaq lazımdır. 
Salı batan gəmidən azad etmək üçün işə salma linini (falini) dairəvi ağızlı
və üzən tutacaqlı bıçaq vasitəsilə kəsmək lazımdır, hansı ki, salın girişinin yanında,
falinin kök sonucunun bağlandığı yerin yaxınlığında bərkidilir.
Xilasedici salın komandiri iki avar çəkən təyin edir, hansılar ki, girişin
yanında tentin altında oturur və avarla işləyərək salı batan gəmidən uzaqlaşdırırlar.
Sal gəmidən kifayət qədər məsafəyə aralandıqdan sonra ballast ciblərini dartan
ipləri buraxırlar.
1.7.4. Məhv olan gəmidən 
aralandıqdan sonra xilas olanların kollektiv xilasetmə vasitələrində