Azərbaycan Respublikası Elm və Təhsil Nazirliyi Azərbaycan Dövlət Bədən Tərbiyəsi və İdman Akademiyası



Yüklə 60,46 Kb.
səhifə5/5
tarix05.12.2022
ölçüsü60,46 Kb.
#72479
1   2   3   4   5
Samir Heydərzadə

Sosial qrupların funksiyaları
Sosial qrupların funksiyalarının təsnifatına müxtəlif yanaşmalar mövcuddur. Amerikalı sosioloq N.Smelser qrupların aşağıdakı funksiyalarını müəyyən edir:
Sosiallaşma: yalnız bir qrupda insan öz sağ qalmasını və gənc nəsillərin tərbiyəsini təmin edə bilər;
Instrumental: insanların müəyyən fəaliyyətinin həyata keçirilməsindən ibarətdir;
Ekspressiv: insanların təsdiq, hörmət və etibar ehtiyaclarını ödəməkdən ibarətdir;
Dəstəkləyici: insanların onlar üçün çətin vəziyyətlərdə birləşməyə çalışmasından ibarətdir.
Hazırda sosial qruplar
Hazırda iqtisadiyyatı inkişaf etmiş ölkələrdə sosial qrupların xüsusiyyəti onların hərəkətliliyi, bir sosial qrupdan digərinə keçidin açıq olmasıdır. Müxtəlif sosial-peşəkar qrupların mədəniyyət və təhsil səviyyəsinin yaxınlaşması ümumi sosial-mədəni tələbatların formalaşmasına gətirib çıxarır və bununla da sosial qrupların, onların dəyər sistemlərinin, davranış və motivasiyalarının tədricən inteqrasiyasına şərait yaradır. Nəticədə müasir dünyada ən xarakterik olanın – orta təbəqənin (orta təbəqənin) yeniləşməsini və genişlənməsini qeyd edə bilərik.
S. Lash və John Urry-nin proqnozlaşdırıcı qiymətləndirməsinə görə(Lash S., Urry J.) cəmiyyət dövlət tərəfindən tənzimlənən “mütəşəkkil”dən mədəni parçalanma, daha çox azadlıq və daha az tənzimləmə ilə səciyyələnən “mütəşəkkil olmayan” formaya doğru müəyyən bir hərəkəti kəşf edir və göstərməyə davam edəcək. Qrup quruluşu qrupdaxili strukturların nizamlılığında “radikal plüralizm”, habelə qrup fəaliyyət sisteminin əsas komponentlərinin ardıcıllığını və maraqlar tarazlığını qoruyaraq, onlar arasında tabe münasibətlərin qeyri-sabitliyi və qeyri-sabitliyi ilə xarakterizə olunur. Bəli, Ulrix Bekfərdiləşmə prosesinin qrup identifikasiyasının inkişafına təsirini qeyd edir, bu müddət ərzində bir şəxs bütün ənənəvi əlaqələri itirir – ailə, tanışlar, dostlar, sosial təbəqə ilə. Fərdlər seçim etməkdə, öz şəxsiyyətlərini və qrup identifikasiyalarını formalaşdırmaqda getdikcə daha çox müstəqil olurlar. U.Bek poststrukturizmin neodeterminizm və qeyri-xətti inkişaf haqqında fikirlərini tam dəstəkləyir və qeyd edir ki, “hələ də xəttilik mifinin əsarətində olanlar və iqtisadi birləşmənin birbaşa nəticəsi kimi mədəni konvergensiya tezisini bölüşənlər sadəcə olaraq cahildirlər.” Real vaxt rejimində inteqrasiya olunmuş qlobal mürəkkəbliyə doğru irəliləyən şəbəkə infrastrukturu bütün sosial əlaqələrə və münasibətlərə əhəmiyyətli təsir göstərir, onları hər dəfə yenidən konfiqurasiya edir.
Yüklə 60,46 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin