Azərbaycan respublikasi bmt iNKİŞaf proqrami

 

4.5.  Ölkədə  əlaqədar  sahələrin  inkişaf  səviyyəsi  və  onların  turizm  sektorunun  rəqabət 

qabiliyyətinə təsirinin qiymətləndirilməsi 

 

Turizm  sektorunun  inkişafına  ölkədə  əlaqədar  sahələrin  inkişaf  səviyyəsi  əhəmiyyətli 

şəkildə  təsir  göstərir.  Ölkədə  son  illərdə  həyata  keçirilən  infrasturktur  və  regional  inkişaf 

proqramları  hökumətin  qeyri-neft  sektorunun,  o  cümlədən  turizmin,  rəqabət-

---

qabiliyyətliliyinin  yüksəldilməsi  istiqamətində  məqsədyönlü  fəaliyyətinin  elementləri  kimi 

qiymətləndirilməlidir.  Ölkədə  turizm  sektorunun  son  illərdə  inkişafında  bu  sektorun  özü  ilə 

yanaşı, əlaqədar sahələrin  də  mühim rolu olmuşdur. Belə ki, turizm elə bir biznes sahəsidir 

ki,  onun  rəqabətqabiliyyətliliyi  məhz  həmin  sahələrin  (bəzi  rəylərə  görə  bu  sektorların  sayı 

30-dan  çoxdur)  birbaşa  təsiri  altında  formalaşır.  Başqa  sözlə  sinerjiyə  açıq  olan  turizm 

sektoru əslində digər alt-sektorların təsiri ilə rəqabətqabiliyyətliliyini müəyyən edir. 

Azərbaycan  turizm  industriyasının  rəqabət  apardığı  coğrafiyada  əsas  yeri  Rusiyanın 

Qara dəniz və Şimali Qafqazdakı turizm müəssisələri və Turkiyənin Aralıq dənizi sahilindəki 

turizm  mərkəzləri  təşkil  edir.  Mövcud  vəziyyətin  təhlili  göstərir  ki,  turizm  xidmətlərindən 

istifadə etmək arzusunda olan orta gəlirli Azərbaycan vətəndaşları, əsasən, müalicəvi turizm 

xidmətlərindən  yararlanmaq  üçün  Rusiya,  istirahət  və  əyləncə  üçün  Türkiyə  turizm  bazarını 

seçirlər. Digər alternativlər də mövcuddur ki, buraya Gürcüstan, Qazaxıstan, Birləşmiş Ərəb 

Əmirliyi  və  İranı  aid  etmək  olar.  Belə  bir  şəraitdə  Azərbaycanın  kütləvi  turist  cəlb  etməsi 

üçün  bir  tərəfdən  daxili  turistləri,  digər  tərəfdən  Rusiya  və  digər  şimal  ölkələrinin  (əsasən 

MDB  dövlətləri)  vətəndaşlarının  potensial  bazar  seqmenti  qismində  nəzərdə  tutulması  arzu 

olunandır. Burada, xüsusilə, etnik azərbaycanlıların turist qismində ölkəyə cəlb edilməsi kimi 

məqsəd xüsusi vurğulanmalıdır. 

Belə bir rəqabət mənzərəsində uğurlu nəticələrin əldə olunması üçün uzun müddətli və 

dayanıqlı turizm siyasətinə ehtiyac  duyulmaqdadır. Bu gün turistlər səfər etdikləri ölkələrdə 

əsasən  təhlükəsizlik,  gigiyena,  keyfiyyətli  xidmət,  cəlbedici  yerlər  və  s.  bu  kimi  amillərə 

diqqət  verirlər.  Bu  amillərdən  birinin  olmaması  nəticə  ehtibarilə  yüksək  keyfiyyətli  turizm 

məhsulunun  ortaya  çıxmasına  mane  olur.  Bu  baxımdan  ölkədə  əlaqədar  sahələrin  inkişaf 

səviyyəsi  və  onların  ölkənin  turizm  sektorunun  rəqabətqabiliyyətliliyinə  təsiri  tədqiqat  işində 

aşağıdakı istiqamətlər üzrə təhlil olunmuşdur.