Azərbaycan respublikasi təHSİl naziRLİYİ azərbaycan döVLƏT İQTİsad universiteti magistratura məRKƏZİ

Fəsil 3. SAHİBKARLIQ RİSKLƏRİNİN SIĞORTALANMASININ NƏZƏRİ

VƏ PRAKTİKİ MƏSƏLƏLƏRİ

3.1. Sahibkarlıq risklərinin sığortalanmasının milli iqtisadiyyatda yeri və rolu.......................................................................................................................58

3.2. Müqavilə öhdəliklərinin yerinə yetirilməməsi riskinin sığortalanması........67

3.3. Investisiya riskinin sığortalanması...............................................................69

NƏTİCƏ VƏ TƏKLİFLƏR............................................................................79

İSTİFADƏ EDİLMİŞ ƏDƏBİYYAT.............................................................81

GİRİŞ

Mövzunun aktuallığı. Bazar iqtisadiyyatının əsas hərəkətverici qüvvəsi sahibkarlardır. Bir çox inkişaf etmiş və iqtisadi cəhətdən güclü ölkələrin təcrübəsinə istinadən ona deyə bilərik ki, cəmiyyətin sosial və iqtisadi inkişafında sahibkarlıq böyük rol oynayır. Sahibkar dedikdə, durmadan çalışan, qazandığı pulu, material və əməyi məhsuldar əmək prosesində və ya təkmil bir strukturda cəmləştirməyi bacaran işgüzar insan başa düşülür. Təşəbbüskarlıq əslində heç də asan deyil, çünki nəsə yeni bir şey yaratmaq çətindir. Yeni şeylər yaratmaq prosesi, müvafiq olaraq, müstəsna qətiyyət, cəsarət, eyni zamanda fərasət və təşəbbüskarlıq tələb edir.

Beləliklə, aydın olur ki, azad sahibkarlıq fəaliyyəti ölkə ekonomisinin dirçəldilməsində, iqtisadi yüksəlişə nail olunmasında və eləcədə bir sıra sosial problemlərin həll olunmasında önəmli rol oynayır. Təsadüfi deyil ki, müstəqil Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 59-cu maddəsi “Azad sahibkarlıq hüququ” adlanır. Bu maddədə “Hər kəs qanunda nəzərdə tutulmuş qaydada öz imkanlarından, qabiliyyətindən və əmlakından sərbəst istifadə edərək, təkbaşına və ya başqaları ilə birlikdə azad sahibkarlıq fəaliyyəti və ya qanunda qadağan edilməmiş digər iqtisadi fəaliyyəti növü ilə məşğul ola bilər.” bəhs edilir.

Beləliklə, sahibkarlıq risklərinin və onun sığortalanmasının, ölkənin sığorta şirkətlərinin sığorta, maliyyə və investisiya fəaliyyətinin prioritet istiqamətləri müəyyən olunmalı və milli sığortaçıların vergiyə cəlbetmə qaydalarının təkmilləşdirilməsi yolu ilə sığorta resurslarının hərəkətinin səmərəli dövlət tənzimlənməsi mexanizminin işlənib hazırlanması mütləqdir.