AZƏrbaycan respublikasinin cinayət məCƏLLƏSİ

[69]
 
85.3.  İctimai  işlər  səksən  saatdan  üç  yüz  iyirmi  saatadək  müddətə  təyin  olunur  və 
yetkinlik yaşına çatmayan məhkumun bacardığı, onun təhsildən və əsas işindən asudə 
vaxtlarda  yerinə  yetirdiyi  işlərdən  ibarətdir.  Bu  cəza  növünün  icra  müddəti  on  beş 
yaşınadək  şəxslər  üçün  gündə  iki  saatdan,  on  beş  yaşından  on  altı  yaşınadək  şəxslər 
üçün isə gündə üç saatdan çox ola bilməz.
[70]
 
85.4.  Yetkinlik  yaşına  çatmayan  məhkumlara  islah  işləri  iki  aydan  bir  ilədək 
müddətə  təyin  edilir.  Bu  zaman  məhkumun  qazancından  məhkəmənin  hökmü  ilə 
müəyyən edilmiş miqdarda, beş faizdən iyirmi faizə qədər pul dövlət nəfinə tutulur. 
85.5. Azadlıqdan məhrum etmə yetkinlik yaşına çatmayan məhkumlara on ildən çox 
olmayan  müddətə  təyin  edilir.  Yetkinlik  yaşına  çatmayan  məhkumlar  cəzalarını 
aşağıdakı tərbiyə müəssisələrində çəkirlər: 
85.5.1. yetkinlik yaşına çatmayan qızlar, habelə ilk dəfə azadlıqdan məhrum etməyə 
məhkum  olunmuş  yetkinlik  yaşına  çatmayan  oğlanlar  —  ümumi  rejimli  tərbiyə 
müəssisələrində; 
85.5.2.  əvvəllər  azadlıqdan  məhrum  etmə  növündə  cəza  çəkmiş  yetkinlik  yaşına 
çatmayan oğlanlar — möhkəm rejimli tərbiyə müəssisələrində. 
M a d d ə   8 6 .  Yetkinlik yaşına çatmayanlara cəza təyin edilməsi
 
86.1.  Yetkinlik  yaşına  çatmayana  cəza  təyin  edərkən  məhkəmə  bu  Məcəllənin  58-ci 
maddəsində müəyyən edilmiş hallardan başqa, həmçinin həmin şəxsin həyat və tərbiyə 
şəraitini,  psixi  inkişaf  səviyyəsini,  onun  şəxsiyyətinin  digər  xüsusiyyətlərini  və  kənar 
şəxslərin ona təsirini nəzərə alır. 
86.2. Cəza təyin edilərkən yetkinlik yaşına çatmama yüngülləşdirici hal kimi, cəzanı 
yüngülləşdirən və ağırlaşdıran digər hallarla birlikdə nəzərə alınır. 
M a d d ə   8 7 .  Tərbiyəvi xarakterli məcburi tədbirlərin məzmunu
 
87.1.  Xəbərdarlıq  yetkinlik  yaşına  çatmayana  onun  əməli  nəticəsində  vurulmuş 
ziyanın  və  bu  Məcəllədə  nəzərdə  tutulmuş  cinayətləri  təkrar  törətməyin  nəticələrinin 
izah edilməsindən ibarətdir. 
87.2.  Nəzarətə  götürmə  valideynlərin  və  ya  onları  əvəz  edən  şəxslərin  yaxud 
müvafiq  icra  hakimiyyəti  orqanının  üzərinə  yetkinlik  yaşına  çatmayana  tərbiyəvi  təsir 
göstərmək və onun davranışına nəzarət etmək vəzifəsi qoyulmasından ibarətdir. 
87.3. Vurulmuş ziyanı aradan qaldırmaq vəzifəsi yetkinlik yaşına çatmayanın əmlak 
vəziyyəti  və  müvafiq  əmək  vərdişlərinə  malik  olması  nəzərə  alınmaqla  onun  üzərinə 
qoyulur. 
87.4. Asudə vaxtın məhdudlaşdırılması və yetkinlik yaşına çatmayanın davranışına 
xüsusi  tələblərin  qoyulması  onun  müəyyən  yerlərə  getməməsini,  asudə  vaxtdan 
istifadənin  müəyyən  formalarını,  o  cümlədən  mexaniki  nəqliyyat  vasitələrinin  idarə 

olunmamasını,  günün  müəyyən  vaxtlarından  sonra  evdən  kənarda  olmamasını, 
müvafiq  dövlət  orqanının  icazəsi  olmadan  başqa  ərazilərə  getməməsini  nəzərdə  tuta 
bilər. Yetkinlik yaşına çatmayana həmçinin təhsilini davam etdirmək və ya müvafiq icra 
hakimiyyəti  orqanının  köməyi  ilə  işə  düzəlmək  vəzifəsi  də  müəyyən  edilə  bilər.  Bu 
tədbirlərdən  başqa  asudə  vaxtın  məhdudlaşdırılması  və  yetkinlik  yaşına  çatmayanın 
davranışına xüsusi tələblərin qoyulması digər tədbirləri də nəzərdə tuta bilər. 
M a d d ə   8 8 .  Tərbiyəvi xarakterli məcburi tədbirlər tətbiq etmə
 
88.1. Yetkinlik yaşına çatmayan ilk dəfə böyük ictimai təhlükə törətməyən və ya az 
ağır  cinayət  etdikdə,  tərbiyəvi  xarakterli  məcburi  tədbirlər  tətbiq  etməklə  onun  islah 
olunması mümkün hesab edilərsə, həmin şəxs cinayət məsuliyyətindən azad edilə bilər. 
88.2.  Yetkinlik  yaşına  çatmayanlara  aşağıdakı  tərbiyəvi  xarakterli  məcburi  tədbirlər 
tətbiq edilə bilər: 
88.2.1. xəbərdarlıq; 
88.2.2.  valideynlərin  və  ya  onları  əvəz  edən  şəxslərin  və  yaxud  müvafiq  dövlət 
orqanının nəzarətinə vermək; 
88.2.3. vurulmuş ziyanın aradan qaldırılması vəzifəsini həvalə etmək; 
88.2.4.  yetkinlik  yaşına  çatmayanın  asudə  vaxtını  məhdudlaşdırmaq  və  onun 
davranışı ilə bağlı xüsusi tələblər müəyyən etmək. 
88.3.  Yetkinlik  yaşına  çatmayana  eyni  vaxtda  bir  neçə  tərbiyəvi  xarakterli  məcburi 
tədbirlər  tətbiq  edilə  bilər.  Bu  Məcəllənin  88.2.2  və  88.2.4-cü  maddələrində  nəzərdə 
tutulmuş  tərbiyəvi  xarakterli  məcburi  tədbirlərin  tətbiqi  müddəti  bu  tədbirləri  təyin 
etmiş müvafiq dövlət orqanı tərəfindən müəyyən olunur. 
88.4.  Yetkinlik  yaşına  çatmayan  tərbiyəvi  xarakterli  məcburi  tədbirləri  mütəmadi 
olaraq  yerinə  yetirmədikdə,  müvafiq  dövlət  orqanının  təqdimatı  əsasında  həmin 
tədbirlər  ləğv  edilir  və  materiallar  yetkinlik  yaşına  çatmayanın  cinayət  məsuliyyətinə 
cəlb olunması üçün məhkəməyə göndərilir. 
M a d d ə   8 9 .  Yetkinlik yaşına çatmayanın cəzadan azad edilməsi
 
89.1. Böyük ictimai təhlükə törətməyən və ya az ağır cinayət etməyə görə məhkum 
edilmiş yetkinlik yaşına çatmayan bu Məcəllənin 87.2-ci maddəsində nəzərdə tutulmuş 
tərbiyəvi xarakterli məcburi tədbirlər tətbiq edilməklə cəzadan azad oluna bilər. 
89.2.  Məhkəmə  az  ağır  cinayət  törətməyə  görə  məhkum  olunmuş  yetkinlik  yaşına 
çatmayanı  yalnız  belə  şəxslər  üçün  nəzərdə  tutulmuş  qapalı  tipli  xüsusi  təlim-tərbiyə 
müəssisəsində və ya tibbi-tərbiyə müəssisəsində yerləşdirməklə cəzanın məqsədinə nail 
olmağı mümkün hesab edərsə, həmin şəxsi cəzadan azad edə bilər. Bu halda yetkinlik 
yaşına  çatmayan  göstərilən  müəssisədə  on  səkkiz  yaşına  çatana  qədər,  lakin  üç  ildən 
artıq olmamaq şərti ilə saxlanılır. 
[71]
 
89.3.  Yetkinlik  yaşına  çatmayan  islah  olunduqda  və  bununla  bağlı  qeyd  edilən 
tədbirin  tətbiqinə  zərurət  aradan  qalxdıqda,  qapalı  tipli  xüsusi  təlim-tərbiyə 
müəssisəsinin  və  ya  tibbi-tərbiyə  müəssisəsinin  müdiriyyətinin  və  yetkinlik  yaşına 

çatmayanların  işləri  və  hüquqlarının  müdafiəsi  üzrə  komissiyanın  birgə  təqdimatına 
əsasən  məhkəmə  yetkinlik  yaşına  çatmayanın  vaxtından  əvvəl  həmin  müəssisədən 
buraxılması haqqında qərar qəbul edə bilər. 
[72]
 
M a d d ə   9 0 .  Yetkinlik  yaşına  çatmayanların  şərti  olaraq  vaxtından  əvvəl 
cəzadan azad edilməsi
 
90.0.  İslah  işlərinə  və  ya  azadlıqdan  məhrum  etməyə  məhkum  edilmiş  yetkinlik 
yaşına çatmayanlar barəsində cəzadan şərti olaraq vaxtından əvvəl azad etmə, onlar: 
90.0.1. böyük ictimai təhlükə törətməyən və ya az ağır cinayət törətməyə görə təyin 
edilmiş cəza müddətinin ən azı üçdə bir hissəsini çəkdikdən sonra; 
90.0.2.  ağır  cinayət  törətməyə  görə  təyin  edilmiş  cəza  müddətinin  ən  azı  yarısını 
çəkdikdən sonra; 
90.0.3.  xüsusilə  ağır  cinayət  törətməyə  görə  təyin  edilmiş  cəza  müddətinin  ən  azı 
üçdə iki hissəsini çəkdikdən sonra tətbiq edilə bilər. 
M a d d ə   9 1 .  Müddətin keçməsi
 
Yetkinlik  yaşına  çatmayanlar  cinayət  məsuliyyətindən  və  ya  cəza  çəkməkdən  azad 
edilərkən,  bu  Məcəllənin  75  və  80-ci  maddələrində  müəyyən  edilmiş  müddətlər 
yarıbayarı azaldılır. 
M a d d ə   9 2 .  Məhkumluğun ödənilməsi müddətləri
 
92.0. Məhkumluğun bu Məcəllənin 83-cü maddəsində nəzərdə tutulmuş müddətləri 
cinayət törətmiş yetkinlik yaşına çatmayanlar üçün qısaldılır və aşağıdakı müddətlər: 
92.0.1.  böyük  ictimai  təhlükə  törətməyən  və  ya  az  ağır  cinayət  törətməyə  görə 
azadlıqdan məhrum etmə növündə cəzanın çəkilib qurtardığı gündən bir il; 
92.0.2.  ağır  və  ya  xüsusilə  ağır  cinayət  törətməyə  görə  azadlıqdan  məhrum  etmə 
növündə cəzanın çəkilib qurtardığı gündən üç il keçdikdə məhkumluq ödənilmiş hesab 
edilir. 
  
Bölmə VI
[73]
 
CİNAYƏT-HÜQUQİ XARAKTERLİ DİGƏR TƏDBİRLƏR 
15-ci fəsil 
TİBBİ XARAKTERLİ MƏCBURİ TƏDBİRLƏR 
M a d d ə   9 3 .  Tibbi xarakterli məcburi tədbirlərin tətbiq edilməsinin əsasları
 
93.1. Tibbi xarakterli məcburi tədbirlər məhkəmə tərəfindən: 

93.1.1.  bu  Məcəllənin  Xüsusi  hissəsində  nəzərdə  tutulmuş  əməli  (hərəkət  və  ya 
hərəkətsizliyi) anlaqsız vəziyyətdə törətmiş şəxslərə; 
93.1.2. cinayət törətdikdən sonra cəzanın təyin edilməsini və ya onun icrasını istisna 
edən psixi xəstəliyə düçar olmuş şəxslərə; 
93.1.3.  cinayət  törətmiş  və  anlaqlılığı  istisna  etməyən  psixi  pozuntu  vəziyyətində 
olan şəxslərə; 
93.1.4.  cinayət  törətmiş,  alkoqolizmdən  və  ya  narkomaniyadan  müalicəyə  ehtiyacı 
olan şəxslərə təyin edilə bilər. 
93.2. Bu Məcəllənin 93.1.1—93.1.4-cü maddələrində nəzərdə tutulmuş şəxslərə tibbi 
xarakterli  məcburi  tədbirlər  o  halda  təyin  edilir  ki,  psixi  pozuntu  şəxsin  özünə  və  ya 
başqa şəxslərə zərər yetirilməsi təhlükəsi yaradır. 
93.3. Tibbi xarakterli məcburi tədbirlərin tətbiqi qaydası Azərbaycan Respublikasının 
qanunvericiliyi ilə müəyyən olunur. 
93.4.  Bu  Məcəllənin  93.1.1—93.1.4-cü  maddələrində  göstərilən  və  öz  psixi 
vəziyyətinə  görə  təhlükə  törətməyən  şəxslər  barəsində  zəruri  materiallar  həmin 
şəxslərin müalicə olunması üçün və ya onların psixonevroloji müəssisələrə göndərilməsi 
üçün səhiyyə orqanlarına verilir. 
M a d d ə   9 4 .  Tibbi xarakterli məcburi tədbirlərin tətbiq edilməsinin məqsədi
 
Tibbi xarakterli məcburi tədbirlərin tətbiq edilməsi məqsədi bu Məcəllənin 93.1.1—
93.1.4-cü  maddələrində  göstərilən  şəxslərin  müalicə  olunması  və  ya  psixi  vəziyyətinin 
yaxşılaşdırılmasından,  habelə  həmin  şəxslər  tərəfindən  yeni  cinayət  törədilməsinin 
qarşısının alınmasından ibarətdir. 
M a d d ə   9 5 .  Tibbi xarakterli məcburi tədbirlərin növləri
 
95.0. Məhkəmə aşağıdakı tibbi xarakterli məcburi tədbirləri təyin edə bilər: 
95.0.1. məcburi ambulatoriya müşahidəsi və psixiatr müalicəsi; 
95.0.2. ümumi tipli psixiatriya stasionarlarında məcburi müalicə; 
95.0.3. ixtisaslaşdırılmış psixiatriya stasionarlarında məcburi müalicə; 
95.0.4.  ixtisaslaşdırılmış  psixiatriya  stasionarlarında  intensiv  müşahidə  altında 
məcburi müalicə. 
M a d d ə   9 6 .  Məcburi  ambulatoriya  müşahidəsi  altında  olma  və  psixiatr 
tərəfindən müalicə edilmə
 
Şəxsin  stasionar  psixiatriya  müəssisələrində  yerləşdirilməsinə  zərurət  olmadıqda 
həmin  şəxsin  məcburi  ambulatoriya  müşahidəsi  altında  olması  və  psixiatr  tərəfindən 
müalicə  edilməsi  bu  Məcəllənin  93.2-ci  maddəsində  nəzərdə  tutulan  əsaslar  olduqda 
təyin edilir. 
M a d d ə   9 7 .  Psixiatriya stasionarlarında məcburi müalicə olunma
 

97.1.  Əgər  psixi  pozuntunun  xarakteri  müalicə  şəraitinin,  şəxsin  saxlanmasının  və 
onun  üzərində  müşahidənin  yalnız  psixiatriya  stasionarlarında  həyata  keçirilməsini 
tələb edərsə, psixiatriya stasionarlarında məcburi müalicə olunma bu Məcəllənin 93.2-ci 
maddəsində nəzərdə tutulmuş əsaslar olduqda təyin edilə bilər. 
97.2.  İntensiv  müşahidə  tələb  etməyən  və  öz  psixi  vəziyyətinə  görə  stasionar 
müalicəyə  və  müşahidəyə  ehtiyacı  olan  şəxslər  barəsində  ümumi  tipli  psixiatriya 
stasionarlarında məcburi müalicə təyin edilə bilər. 
97.3.  Öz  psixi  vəziyyətinə  görə  daimi  müşahidə  tələb  edən  şəxslərə  xüsusi 
ixtisaslaşdırılmış psixiatriya stasionarlarında məcburi müalicə təyin edilə bilər. 
97.4.  Öz  psixi  vəziyyətinə  görə ətrafdakılar  və  özü  üçün  təhlükəli  olan,  intensiv  və 
daimi  müşahidə  tələb  edən  şəxslərə  ixtisaslaşdırılmış  psixiatriya  stasionarlarında 
intensiv müşahidə altında məcburi müalicə təyin edilə bilər. 
M a d d ə   9 8 .  Tibbi  xarakterli  məcburi  tədbirlərin  tətbiqinin  uzadılması, 
dəyişdirilməsi və ləğv edilməsi
 
98.1. Tibbi xarakterli məcburi tədbirlərin tətbiqinin uzadılması, dəyişdirilməsi və ya 
ləğv  edilməsi  həkim-psixiatr  komissiyasının  rəyi  əsasında  məcburi  müalicəni  həyata 
keçirən  tibb  müəssisəsinin  müdiriyyətinin  vəsatəti  ilə  məhkəmə  tərəfindən  həyata 
keçirilir. 
98.2.  Barəsində  tibbi  xarakterli  məcburi  tədbirlər  təyin  edilmiş  şəxs  bu  tədbirin 
tətbiqinin  ləğv  edilməsi  və  ya  dəyişdirilməsi  məsələsinin  həll  edilməsi  məqsədi  ilə  altı 
ay  müddətində  bir  dəfədən  az  olmayaraq  həkim-psixiatr  komissiyasında  baxışdan 
keçirilməlidir.  Tibbi  xarakterli  məcburi  tədbirlərin  ləğv  edilməsi  və  ya  dəyişdirilməsi 
üçün  əsaslar  olmadıqda  məcburi  müalicəni  həyata  keçirən  müəssisənin  müdiriyyəti 
məcburi  müalicənin  müddətinin  uzadılması  haqqında  məhkəməyə  öz  rəyini  təqdim 
edir.  Məcburi  müalicənin  ilk  dəfə  uzadılması  müalicənin  başlandığı  gündən  altı  ay 
keçdikdən sonra həyata keçirilir, bundan sonra məcburi müalicə müddətinin uzadılması 
hər il həyata keçirilir. 
98.3.  Şəxsin  psixi  vəziyyətinin  yaxşılaşması  səbəbindən  onun  barəsində  əvvəllər 
təyin  edilmiş  tibbi  xarakterli  məcburi  tədbirlərin  ləğv  edilməsi  zərurəti  olduqda  və  ya 
tibbi  xarakterli  digər  məcburi  tədbirlərin  tətbiqinə  ehtiyacı  olduqda,  tibbi  xarakterli 
məcburi  tədbirlərin  dəyişdirilməsi  və  ya  onların  tətbiqinin  ləğv  edilməsi  məhkəmə 
tərəfindən həyata keçirilir. 
98.4.  Tibbi  xarakterli  məcburi  tədbirlərin  tətbiqi  ləğv  edildikdə  məcburi  müalicə 
edilən şəxs barəsindəki materialları məhkəmə səhiyyə orqanlarına göndərir. 
M a d d ə   9 9 .  Tibbi xarakterli məcburi tədbirlərin tətbiqi müddətinin hesaba 
alınması
 
Cinayət törətdikdən sonra psixi pozuntuya məruz qalmış şəxs müalicə olunduqdan 
sonra  cəza  təyin  edilərkən  və  ya  onun  cəzasının  icrası  bərpa  olunarkən  psixiatriya 

stasionarlarında məcburi müalicədə bir gün olma müddəti bir gün azadlıqdan məhrum 
edilmə hesabı ilə hesablanır. 
  
Fəsil 15-1
[74]
 
Xüsusi müsadirə 
  
M a d d ə
 99-1. Xüsusi müsadirə 
99-1.1.  Xüsusi  müsadirə  cinayət-hüquqi  tədbiri  aşağıda  göstərilən  əmlakın 
məcburi qaydada və əvəzsiz olaraq dövlət nəfinə alınmasıdır: 
99-1.1.1.  məhkumun  cinayət  törədilərkən  istifadə  etdiyi  alət  və  vasitələr 
(qanuni sahibinə qaytarılmalı olan alət və vasitələr istisna olmaqla); 
99-1.1.2.  məhkumun  cinayət  yolu  ilə  əldə  etdiyi  pul  vəsaitləri  və  ya  digər 
əmlak,  habelə  həmin  pul  vəsaitləri  və  ya  digər  əmlak  hesabına  əldə  edilmiş 
gəlirlər  (qanuni  sahibinə  qaytarılmalı  olan  pul  vəsaitləri  və  ya  digər  əmlak  və 
ondan əldə edilmiş gəlirlər istisna olmaqla); 
99-1.1.3.  cinayət  yolu  ilə  əldə  edilmiş  pul  vəsaitləri  və  ya  digər  əmlakın 
mülki-hüquqi  əqdlərin  bağlanması  və  ya  digər  üsullarla  tam  və  ya  qismən 
çevrildiyi digər əmlak və ya onun müvafiq hissəsi; 
99-1.1.4.  terrorçuluğun,  qanunvericiliklə  nəzərdə  tutulmayan  silahlı 
birləşmələrin və ya qrupların, mütəşəkkil dəstələrin və ya cinayətkar birliklərin 
(cinayətkar təşkilatların) maliyyələşdirilməsi üçün nəzərdə tutulan və ya istifadə 
olunan əmlak. 
99-1.2.  Məhkəmə  hər  bir  cinayət  işi  üzrə  bu  Məcəllənin  99-1.1-ci 
maddələrində  nəzərdə  tutulmuş  müsadirə  edilməli  əmlakın  olub-olmaması 
məsələsini həll edir. Xüsusi müsadirə həm fiziki, həm də hüquqi şəxslərə tətbiq 
oluna bilər. 
99-1.3.  Məhkum  tərəfindən  özgəninkiləşdirilmiş  və  ya  hər  hansı  şəkildə 
digər  şəxslərə  verilmiş,  bu  Məcəllənin  99-1.1-ci  maddəsində  nəzərdə  tutulan 
əmlak  o  halda  müsadirə  edilir  ki,  həmin  əmlakı  alan  şəxs  əmlakın  cinayət  yolu 
ilə əldə edildiyini bildiyi və ya bilməli olduğu halda onu qəbul etmişdir. 
  
M a d d ə
 99-2. Əmlakın dəyərinə görə müsadirə 
Bu  Məcəllənin  99-1.1.2—99-1.1.4-cü  maddələrində  nəzərdə  tutulmuş 
müsadirə edilməli olan əmlak istifadə edildiyi, özgəninkiləşdirildiyi və ya başqa 
səbəblərdən  dövlət  nəfinə  alına  bilinmədiyi  halda  həmin  əmlakın  dəyəri 
məbləğində məhkuma məxsus olan digər əmlak müsadirə edilir. 
  

M a d d ə
 99-3. Cinayət  nəticəsində  vurulmuş  ziyanın  müsadirə  edilmiş 
əmlak vasitəsilə ödənilməsi 
99-3.1.  Müsadirə  məsələsi  həll  olunarkən  ilk  növbədə  cinayət  nəticəsində 
əmlakın qanuni sahibinə vurulmuş ziyan ödənilməlidir. 
99-3.2.  Cinayət  törətmiş  şəxsin  müsadirə  edilmiş  əmlakdan  başqa  ziyanın 
ödənilməsini  təmin  edəcək  əmlakı  olmadıqda,  cinayət  nəticəsində  əmlakın 
qanuni  sahibinə  vurulmuş  ziyan  müsadirə  edilmiş  əmlak  hesabına  ödənilməli, 
bundan sonra əmlakın qalan hissəsi dövlət nəfinə alınmalıdır. 
  
Fəsil 15-2 
Hüquqi şəxslər barəsində tətbiq olunan cinayət-hüquqi tədbirlər 
  
M a d d ə  
99-4. Hüquqi  şəxslərə  cinayət-hüquqi  tədbirlərin  tətbiq 
olunmasının əsasları və şərtləri 
99-4.1. Hüquqi şəxsə cinayət-hüquqi tədbirlər həmin hüquqi şəxsin xeyrinə 
və  ya  onun  maraqlarının  qorunması  üçün  aşağıdakı  fiziki  şəxslər  tərəfindən 
törədilən cinayətlərə görə tətbiq edilir: 
99-4.1.1. hüquqi şəxsi təmsil etmək səlahiyyətinə malik olan vəzifəli şəxs; 
99-4.1.2.  hüquqi  şəxsin  adından  qərarlar  qəbul  etmək  səlahiyyətinə  malik 
olan vəzifəli şəxs; 
99-4.1.3. hüquqi şəxsin fəaliyyətinə nəzarət etmək səlahiyyətinə malik olan 
vəzifəli şəxs; 
99-4.1.4.  bu  Məcəllənin  99-4.1.1—99-4.1.3-cü  maddələrində  nəzərdə 
tutulmuş  vəzifəli  şəxslər  tərəfindən  nəzarətin  həyata  keçirilməməsi  nəticəsində 
hüquqi şəxsin işçisi. 
99-4.2.  Hüquqi  şəxsə  cinayət-hüquqi  tədbirlərin  tətbiqi  həmin  əməli 
törətmiş  və  ya  onun  törədilməsində  hər  hansı  şəkildə  iştirak  etmiş  fiziki  şəxsin 
cinayət məsuliyyətini istisna etmir. 
99-4.4.  Bu  Məcəllənin  99-4.1-ci  maddəsində  nəzərdə  tutulmuş  fiziki  şəxs 
barəsində  qanunla  müəyyən  edilmiş  hallarda  cinayət  təqibinə  xitam  verilməsi 
hüquqi şəxsə cinayət-hüquqi tədbirlərin tətbiqinə mane olmur. 
99-4.5.  Dövlət,  bələdiyyələr,  həmçinin  beynəlxalq  təşkilatlar  barəsində 
cinayət-hüquqi tədbirlər tətbiq edilə bilməz. 
99-4.6.  Hüquqi  şəxslərə  cinayət-hüquqi  tədbirlər  bu  Məcəllənin  144,  144-1, 
144-2, 144-3, 167–169, 169-1, 170–171-1, 193-1, 194, 214–220, 233, 242–244-1, 271–
284,  308,  311,  312,  312-1,  313,  315,  316-1,  316-2,  320  və  323–326-cı  maddələri  ilə 
nəzərdə tutulmuş əməllərin törədilməsinə görə tətbiq edilir.
[75]
 

99-4.7. Məhkəmə tərəfindən cinayət-hüquqi tədbirin təyin edilməsi ilə bağlı 
qərar  qəbul  olunanadək  hüquqi  şəxs  yenidən  təşkil  olunduqda  cinayət-hüquqi 
tədbirlər  hüquqi  şəxsin  hüquqi  varisinə  təyin  olunur.  Məhkəmə  tərəfindən 
cinayət-hüquqi  tədbirin  təyin  edilməsi  ilə  bağlı  qərar  qəbul  olunduğu  vaxtdan 
tam icra olunana və ya ləğv olunanadək hüquqi şəxsin yenidən təşkil olunması, 
yaxud  təsisçilərinin  (iştirakçılarının)  və  ya  hüquqi  şəxsin  nizamnamə  ilə  vəkil 
edilmiş orqanının qərarı ilə ləğv edilməsi qadağandır. 
  
M a d d ə
 99-5. Hüquqi  şəxslərə  tətbiq  edilən  cinayət-hüquqi  tədbirlərin 
növləri 
99-5.1. 
Hüquqi 
şəxslərə 
tətbiq 
edilən 
cinayət-hüquqi 
tədbirlər 
aşağıdakılardır: 
99-5.1.1. cərimə; 
99-5.1.2. xüsusi müsadirə; 
99-5.1.3.  hüquqi  şəxsi  müəyyən  fəaliyyətlə  məşğul  olma  hüququndan 
məhrum etmə; 
99-5.1.4. hüquqi şəxsi ləğv etmə. 
99-5.2.  Xüsusi  müsadirə  bu  Məcəllənin  15-2-ci  fəsli  ilə  müəyyən  edilmiş 
qaydada tətbiq edilir. 
99-5.3.  Hüquqi  şəxsi  ləğv  etmə  cinayət-hüquqi  tədbiri  yalnız  əsas,  cərimə 
həm  əsas,  həm  də  əlavə,  hüquqi  şəxsi  müəyyən  fəaliyyətlə  məşğul  olma 
hüququndan  məhrum  etmə  və  xüsusi  müsadirə  yalnız  əlavə  cinayət-hüquqi 
tədbir növü kimi tətbiq olunur. 
99-5.3. Hüquqi şəxsə tətbiq olunacaq cinayət-hüquqi tədbirin növü və həddi 
müəyyən olunarkən aşağıdakı hallar nəzərə alınır: 
99-5.3.1. cinayətin ictimai təhlükəliliyinin xarakteri və dərəcəsi; 
99-5.3.2.  cinayət  nəticəsində  hüquqi  şəxsin  əldə  etdiyi  xeyrin  həcmi  və  ya 
onun maraqlarının təmin edilməsinin xarakteri və dərəcəsi; 
99-5.3.3. cinayətlərin sayı və onun (onların) nəticələrinin ağırlığı; 
99-5.3.4.  cinayətin  açılması,  onun  iştirakçılarının  ifşa  edilməsi,  cinayət 
nəticəsində əldə edilmiş əmlakın axtarışı və tapılmasına kömək etmə; 
99-5.3.5.  cinayət  nəticəsində  dəymiş  maddi  və  mənəvi  zərərin  könüllü 
olaraq  ödənilməsi  və  ya  aradan  qaldırılması,  zərərçəkmiş  şəxsə  dəymiş  zərərin 
azaldılmasına yönəldilmiş hüquqi şəxs tərəfindən görülən digər tədbirlər. 
99-5.3.6.  hüquqi  şəxsi  xarakterizə  edən  hallar,  o  cümlədən  əvvəllər  onun 
barəsində  cinayət-hüquqi  tədbirlərin  tətbiq  edilməsi,  yaxud  xeyriyyəçilik  və  ya 
digər ictimai faydalı fəaliyyətlə məşğul olması. 

  
M a d d ə
 99-6. Cərimə 
99-6.1. Hüquqi şəxslərə tətbiq edilən cinayət-hüquqi tədbir qismində cərimə 
bu Məcəllə ilə müəyyən edilmiş hallarda və məbləğdə məhkəmə tərəfindən təyin 
edilən və dövlət nəfinə keçirilən məcburi pul tutulmasından ibarətdir. 
99-6.2.  Cərimə  bu  Məcəllənin  99-6.3,  99-6.4  və  99-8.3-cü  maddələrində 
göstərilən  hallar  və  hüquqi  şəxsin  maliyyə-iqtisadi  vəziyyəti  nəzərə  alınmaqla 
əlli  min  manatdan  iki  yüz  min  manatadək  miqdarda  və  ya  cinayət  nəticəsində 
vurulmuş  ziyanın  (əldə  edilmiş  gəlirin)  bir  mislindən  beş  mislinədək  miqdarda 
müəyyən olunur. 
99-6.3.  Hüquqi  şəxslərə  cərimə  növündə  cinayət-hüquqi  tədbir  aşağıdakı 
hədlərdə təyin edilir: 
99-6.3.1.  böyük  ictimai  təhlükə  törətməyən  cinayətlərə  görə  -  əlli  min 
manatdan  yetmiş  beş  min  manatadək,  yaxud  cinayət  nəticəsində  vurulmuş 
ziyanın (əldə edilmiş gəlirin) bir mislindən iki mislinədək miqdarda; 
99-6.3.2.  az  ağır  cinayətlərə  görə  -  yetmiş  beş  min  manatdan  yüz  min 
manatadək, yaxud cinayət nəticəsində vurulmuş ziyanın (əldə edilmiş gəlirin) iki 
mislindən üç mislinədək miqdarda; 
99-6.3.3.  ağır  cinayətlərə  görə  -  yüz  min  manatdan  yüz  iyirmi  beş  min 
manatadək, yaxud cinayət nəticəsində vurulmuş ziyanın (əldə edilmiş gəlirin) üç 
mislindən dörd mislinədək miqdarda; 
99-6.3.4. xüsusilə ağır  cinayətlərə görə  - yüz  iyirmi beş min manatdan yüz 
əlli min manatadək miqdarda, yaxud cinayət nəticəsində vurulmuş ziyanın (əldə 
edilmiş gəlirin) dörd mislindən beş mislinədək miqdarda. 
99-6.4. Hüquqi şəxsə tətbiq edilən cərimə onun əmlakının dəyərinin yarıdan 
çox hissəsini təşkil edə bilməz. 
  
M a d d ə
 99-7. Hüquqi