|
Antropogen amillər - tətbiqi ekologiyada təhlil edilən insan tərəfindən yaranmış və ətraf mühitə təsir edən (çirklən-dirmə, torpaqların eroziyası, meşələrin məhvi və s.) amillərdir (hazırkı dərsliyin II hissəsinə bax).
Abiotik amillər arasında çox tez-tez iqlim (temperatur, havanın nəmliyi, külək və s.) və hidroqrafik – su mühiti (su, axıntı, duzluq ) amillərini önə çəkir. Amillərin əksəriyyəti keyfiyyətcə və kəmiyyətcə zaman dəyişikliyinə uğrayır. Məsələn, iqlim-sutka, mövsüm, illər üzrə (temperatur işıqlandırma dərəcəsi və b.). Zaman dəyişikliyinə uğrayan amillərin müntəzəm təkrar olunmasına dövraşırı deyilir.
Onlara tək iqlim yox, həmçinin bəzi hidroqrafik – artmalar və çəkilmələr (dəniz suyu) okean axıntıları da aid-dirlər. Qəflətən yaranan amillərə və qeyri-dövraşırılara bölün-məsi (monçadskı 1958) orqanizmlərin həyat şəraitinə uyğun-laşmasını öyrənilməsində çox mühüm əhəmiyyət kəsb edir.
ƏDƏBİYYAT.
V.İ.Korobkin, L.V.Peredelski. Ekologiya. Dərslik (rus dilindən tərcümə). Bakı: “İqtisad Universiteti” Nəşriyyatı, 2013. - 434 səh.
Dostları ilə paylaş: |
