Azərbaycan Texniki Universiteti Kurs işi

3.Zərərverici proqramlar vasitəsilə yoluxdurma (Malware, virus, trojans)
Zərərverici yoluxdurma texnikası istifadəçiyə video, şəkil, musiqi, kino, hər hansı fayl .doc, .txt), link vasitəsi ilə kompüterə “malware” (ziyanverici proqram) yüklənməsinə nail olmaqdır. Bu proqramların əsas məqsədi hədəfdən informasiya oğurlamaqdır. Məs: troyanların ən təhlükəli cəhəti yükləndikdən sonra özünü gizlətmək üçün özünü silərək, başqa adla kompüterinizin yaddaşında gizlənir və əməliyyatları arxa fonda yerinə yetirir. Bu halda kompüteriniz üçüncü şəxs tərəfindən idarə olunur və sizin materiallar, məlumatlar, şəxsi şəkil, video və s. hətta kompüterinizin kamerası xəbəriniz olmadan istifadə edilə bilər.
Bu təhlükədən qorunmaq üçün:
Antivirus proqramından istifadə edilməli və bu proqram daim yenilənməlidir.
Elektron ünvanınıza gələn tanımadığınız məktubları açarkən, müxtəlif linklər, sənədlər (.doc .pdf .txt) və digər faylları yükləyərkən ehtiyatlı olun.
Kompüterinizdə hər hansı anomaliya baş verərsə, məs: kompüterin sönməsi, əlavə yazıların meydana gəlməsi – bunlar kompüter və ya mobil telefonda böyük ehtimal “malware” olmasından xəbər verir.
[ https://nartrade.az ]

Dünyada ən çox baş verən kiberhücum növləri
İnternet rabitə dizaynındakı zəifliklər, idarəetmə çatışmazlığı, internetin işləməsini təmin edən açıq və şifrələnməmiş sistemlər, zərərli proqram təminatlarının paylanması qabiliyyəti, hardware və proqramdakı səhvlər və s. Kimi problemlər üzündən fərqli kiber hücumlara məruz qala bilərik. kritik sistemlərə onlayn giriş. Müəyyən kiber hücumlar, sosial mühəndislik texnikalarından istifadə edərək pishing hücumları, məlumat saxtakarlığı, şüursuz və məlumatsız istifadə, sistemlərin düzgün qurulmaması səbəbindən zəifliklər, zərərli adlandırdığımız trojan atı, virus və zərərli proqramları nəzərdən keçirdiyimiz zaman infeksiya ssenariləri, zərərli kod, sıfır gün adı altında bilinməyən zəifliklərin istifadəsi, spam və ya zərərli əlavələrlə elektron poçt hücumları, yaddaş zəifliyi, əməliyyat sistemindəki və ya aparatdakı arxa qapıların səbəb olduğu zəifliklər, məhdud girişli və ya icazəsi olmayan istifadəçilər biliklərdən istifadə edərək sistemə giriş daxil olmaq üçün səlahiyyətli digər istifadəçilərin səlahiyyətləri və s.Əlbətdə ki, hackivizm dediyimiz kiber hakerlərin təzahürləri və ya siyasi hücumları bütün dünyaya olduğu kimi bir çox quruma təsir etdi. Keçən ilin hücumlarını nəzərdən keçirdiyimiz zaman GitHub-un internet tarixindəki ən böyük DDoS hücumuna məruz qaldığını görürük. GitHub hücum zamanı saniyədə 1.35 terabit məlumatla qarşılaşdı və xidmət ümumilikdə 10 dəqiqə ərzində əlçatmaz hala gətirildi. Bənzər bir hücum 2017-ci ildə ABŞ-ı hədəf almış və kütləvi bir kiberhücum həyata keçirilmiş və ABŞ-a təxminən 7 milyard dollar zərər vermişdi. Spotify, Netflix, WhatsApp, Amazon, PlayStation Network, The Verge və The New York Times kimi məşhur veb saytları da daxil olmaqla bir çox qlobal şirkət bu hücumdan zərər gördü. Dünyaya baxdığımızda şifrələmə viruslarının, DDOS hücumlarının, kiber casusluq və hajtivizm hücumlarının ön plana çıxdığını görürük.