Subtraktiv rəng modeli ümumiyyətlə çap və boyama prosesləri üçün istifadə olunan rəng modelidir. Bu model əsas rəngləri qarışdıraraq müxtəlif rənglər yaratmaq üçün istifadə olunur. Əsas rənglər adətən qara, magenta, sarı və mavi olur. Bu modellər rəng yazan materiallardan çap və ya boya çıxarmaqla rəngləri təkrarlayır. Bu modeldə hər rəngin əlavə edilməsi rənglərin daha az şəffaf olmasına səbəb olur və nəticədə qara rəng əldə edilir. Çıxarıcı rəng modeli RGB (qırmızı, yaşıl və mavi) rəng modelinin əksi kimi işləyir.
Nə üçün qrafik təsvirlərin çap edilməsi zamanı subtraktiv modeldən istifadə edilir?
Əks olunan rənglər subtraktiv rəng modeli ilə sərh edilir. Kağız işıq şüalandırmır, isığı udur və əks etdirir. Gözə kağızdan əks olunan işıq düşür. Ona görə də qrafik təsvirlərin çap edilməsi üçün subtraktiv modeldən istifadə edilir.
Rənglərlə bağlı nəyi bilməliyik?
Ağ rəng göy qurşağına daxil olan bütün rəngləri özündə birləşdirir. Ağ rəng prizmadan keçəndə tərkib hissələrinə ayrılır. Qırmızı, narıncı, sarı, yaşıl, mavi, göy və bənövşəyi rənglər işığın görünən spektrini əmələ gətirir. Ağ kagız ağ isıqla işıqlandırılanda bütün rəngləri əks etdirir.
Rənglənmiş kağız isə bəzi rəngləri udur, yerdə qalan rəngləri isə əks etdirir. Ağ isıqla işıqlandırılan qırmızı rənglə rənglənmiş kağız ona görə qırmızı görünür ki, o, qırmızı rəngdən başqa bütün rəngləri udur. Həmin qırmızı kagızı göy işıqla işıqlandıranda o, göy rəngi udduğuna görə qara görunəcək.
Subtraktiv rəng modeli hansı rənglər əsas sayılır?
Subtraktiv rəng modelində mavi, al-qırmızı və sarı rənglər əsas rənglərdir. Onların hər biri çap səhifəsinə düşən ag rəngin müəyyən rənglərini udur və ya ağ rəngdən müəyyən rəngləri çıxarır. Subtraktiv modelin adı da bundan götürülmüşdür. İngiliscə “subtract” — cıxma deməkdir. Subtraktiv rəng modeli CMYK (Cyan —mavi, Magenta -al-qırmızı, Yellow — sarı, black — qara) abbreviaturası ilə işarə edilir. Qara, qırmızı, yaşıl və göy rənglərin alinmasından ötrü bu modeldə əsas subtraktiv rərglərdən aşağıdakı qaydada istifadə edilir:
mavi + al-qırmızı + sarı = qara; mavi + al-qırmızı = göy; sarı + al-qırmızı = qırmızı; sarı + mavi = yaşıl.
Subtraktiv rəng modeli
Əsas subtraktiv rəngləri də müxtəlif nisbətlərdə qarışdırmaqla çoxsaylı çalarlar almaq mümkündür. Subtraktiv modeldə ağ rəng əsas subtraktiv rənglərin heç biri olmayanda alınır. Mavi, al-qırmızı və sarı rənglər yüksək faizlə qarışdırılanda qara rəng əmələ gətirir. Daha dəqiq desək bu rənglər qarışdırılanda nəzəri olaraq qara rəng alınmalıdır. Boyaların bəzi xüsusiyyətlərinə görə bu rənglər qarışdırılanda qonur-ləkə çaları alınır. Ona görə də bu rəngə çap prosesində qara boya da əlavə edilir.
