Azərbaycan

 
Povstat  Metodologiyası.  Yoxsulluq  indekslərinin  hesablanması  üçün  PovStat  rifah  göstəricisi  kimi 
adambaĢına istehlakdan istifadə edir. PovStatın əsasını təĢkil edən baza metodologiya ondan ibarətdir 
ki,  inkiĢaf  tempi  və  sektoral  xesusiyyəti  yoxsulluq  ölçülərinin  zamana  görə  necə  dəyiĢməsini 
müəyyən  edir.  Xüsusilə,  PovStat  ilkin  fərziyyə  ilə  iĢə  baĢlayır  ki,  ev  təsərrüfatının  adambaĢına 
istehlakı  ev  təsərrüfatı  baĢçısının  iĢlədiyi  sektorda  adambaĢına  məhsul  istehsalının  artım  tempi  ilə 
eyni səviyyədə artır. Bu fərziyyə sektorlar daxilində sabit nisbi bərabərsizlikləri nəzərdə tutur. Lakin 
bu  fərziyyə  istifadəçinin  təĢəbbüsü  ilə  layihələndirmə  dövründə  hər  hansı  sektorda  bərabərsizliyin 
artımı/azalması tempinin göstərilməsi vasitəsilə zəiflədilə bilər.  
 
Bununla belə, PovStat müxtəlif sektorlarda çalıĢan çoxsaylı gəlir gətirənlərin olduğu ev təsərrüfatları 
daxilində  müxtəlifliliyi  əhatə  etmir.  Bu,  əsasən,  məlumatların  mövcudluğunun  təbiəti  ilə  bağlıdır. 
Əgər  bu  cür  məlumatlar  mövcud  olsaydı  PovStat  ev  təsərrüfatları  səviyyəsində  deyil,  fərd 
səviyyəsində məlumatlarla asanlıqla iĢləyə bilərdi. PovStat yoxsulluğun layihələndirilməsinin bir sıra 
layihələndirmə  parametrləri  ilə  daha  da  geniĢləndirilməsinə  imkan  verir.  Sektorlar  üzrə  istehsalın 
artım tempindən baĢqa, əlavə layihələndirmə parametrlərinə aĢağıdakılar aid edilir: (i) sektorlar üzrə 
məĢğulluğun  dəyiĢməsi, (ii)  istehlakçılar  və istehsalçıların qarĢılaĢdıqları differensial  qiymətləri  əks 
etdirən ticarət Ģərtlərinin dəyiĢməsi, (iii) yoxsulların istehlak zənbilində böyük yer tutan ərzağın nisbi 
qiymətinin  dəyiĢməsi,  (iv)  sektorlar  daxilində  bərabərsizliyin  dəyiĢməsi,  (v)  orta  istehlak-gəlir 
nisbətinin dəyiĢməsi və (vi) milli hesablar sistemi ilə sorğular arasında istehlakın artımında statistik  
kənarlaĢma.  Layihələndirmələrə  bu  düzəliĢləri  etməklə,  PovStat  yoxsulluğun  layihələndirilməsinə 
çevik  yanaĢmanı  təklif  edir  ki,  bu  da,  bir  qayda  olaraq,  yalnız  ÜDM-in  adambaĢına  artımı  və 
yoxsulluq  ölçülərinin  artımla  bağlı  empirik  elastikliyinə  əsaslanan  sadə  ―zərf-arxası‖  proqnozlarla  
əlaqədar olan xətaların qarĢısını almağa  kömək edə bilər. Bu layihələndirmə parametrlərinin  ətraflı 
təsviri və onların PovStat çərçivəsində həyata keçirilməsi üçün, lütfən, Datt və Ualkerin Ġstifadə üzrə 
göstəriĢinə (2006-cı il) istinad edin. 
 
Mənbə: 
Datt və Ualker
, 2006-cı il
. 

---

41 
 
nəticəsində  2009-cu  ildə  təqribən  86000  nəfər  Ģəxsin  yoxsulluq  həddindən  aĢağı  düĢə  bilməsi 
deməkdir.  Artım  ilə  bağlı  ehtimallar  özünü  doğrultduğu  təqdirdə  isə  2010-cu  ildə  yoxsulluğun 
səviyyəsində  yenidən  azalmanın  müĢahidə  olunması  proqnozlaĢdırılır.  Yoxsul  əhalinin  daha  da 
yoxsullaĢması nəticəsində yoxsulluğun dərinliyi daha da arta bilər.