Azərbaycan

A.2.  
2008-ci il YSQS (ÜSY-nin Monitorinqi üzrə sorğu) 
 
5.
 
Azərbaycan  təqribən  iki  illik  hazırlıqdan  sonra,  2006-cı  ildə  ünvanlı  sosial  yardım  (ÜSY) 
proqramını  həyata  keçirməyə  baĢlamıĢdır.  ÜSY  almaq  hüququ  vəsaitlərin  qiymətləndirilməsi 
mexanizminə  əsaslanır.  BaĢlanğıcda  təqribən  60000  ailə  yardım  alırdı.  2008-ci  ildə  benefisiar  ailələrin 
sayı  təqribən  170000-ə  qədər  artırıldı  və  2009-cu  ilin  sonuna  qədər  200000-ə  çatdırılması  gözlənilir. 
Azərbaycan  hökuməti  (AH)  Əmək  və  Əhalinin  Sosial  Müdafiəsi  Nazirliyi  (ƏƏSMN)  vasitəsilə  ÜSY 
proqramının  tərkib  hissəsinin  monitorinqi  və  qiymətləndirilməsini  həyata  keçirmiĢdir.  AH  proqramın 

---

138 
 
müxtəlif  cəhətlərinin  sınaqdan  keçirilməsi  vasitəsilə  onun  quruluĢuna  dəyiĢiklik  edilməsi  və  zaman 
keçdikcə  effektivliyinin  artırılması  üçün  nəticələrə  əsasən  idarəetmə  aləti  kimi  dəqiq  monitorinq  və 
qiymətləndirmədən istifadə etmək niyyətindədir. ƏƏSMN buna nail olmaq üçün Dünya Bankı ilə birlikdə 
2008-ci  ilin  birinci  rübündə  ölkə  üzrə  reprezentativ  YaĢayıĢ  Standartlarının  Qiymətləndirilməsi 
Sorğusunu (YSQS) həyata keçirmiĢdir. 2008-ci ildə keçirilmiĢ YSQS 6600 ev təsərrüfatını əhatə etmiĢdir 
və 
ÜSY-nin 
qiymətləndirilməsinə 
imkan  verir.  Sorğu  ÜSY-nin  müxtəlif  aspektlərinin 
qiymətləndirilməsinə imkan verəcək Ģəkildə formalaĢdırılmıĢdır: (a) əhatə dairəsi (ÜSY alan ünvanlanmıĢ 
əhalinin – çox yoxsul olanların – nisbəti), (b) ünvanlılığın icra olunması, (c) icra mexanizmi və onun necə 
iĢləməsi,  (d)  ÜSY-nin  ev  təsərrüfatlarının  rifahına  təsiri.  YSQS  proqramın  benefisiarlarının  və  qeyri-
benefisiarlarının üst-üstə düĢən seçməsini əhatə etmiĢdir. 
 
6.
 
YSQS hazırkı hesabatın əsas məlumat mənbəyini formalaĢdırmıĢdır. Azərbaycanda hər il həyata 
keçirilən  Ev  təsərrüfatı  büdcəsinin  müayinəsi  (EBM)  ölkədəki  yoxsulluğun  təhlil  edilməsi  üçün  yeganə 
məlumat mənbəyidir. YSQS bir çox cəhətlərinə görə EBM-dən fərqlənir ki, bu da iki mənbəyə əsaslanan 
nəticələrin  ümumi  müqayisəsini  praktiki  olaraq  qeyri-mümkün  edir.  Birincisi,  EBM  il  ərzində  həyata 
keçirildiyi  halda,  YSQS  yalnız  2008-ci  ilin  ilk  rübü  ərzində  aparılmıĢdır.  Ġstehlak  xüsusiyyətlərində, 
qiymətlərdə və gəlir əldə etmək imkanlarında mövsümi fərqlər iki mənbə arasında əhəmiyyətli fərqlərdir. 
 
7.