Azərbaycanda ümumi təhsil sahəsində həyata keçirilən kurikulum islahatlarının başlıca istiqamətləri



Yüklə 0,65 Mb.
tarix24.02.2020
ölçüsü0,65 Mb.
#30531
0004ac27-0e37ce3d

Azərbaycanda ümumi təhsil sahəsində həyata keçirilən kurikulum islahatlarının başlıca istiqamətləri

“Azərbaycan Respublikasının təhsil sahəsində islahat Proqramı” 15 iyun 1999-cu il tarixdə təsdiq olunmuşdur

  • “Azərbaycan Respublikasının təhsil sahəsində islahat Proqramı” 15 iyun 1999-cu il tarixdə təsdiq olunmuşdur
  • Mənim sizə tövsiyəm ondan ibarətdir ki, islahatları düşünülmüş halda aparasınız, formalizmə, konyunkturaya yol verməyəsiniz, Azərbaycanın milli ənənələrinin üstündən keçməyəsiniz. Bunlar, həqiqətən, lazımdır ki, həm Azərbaycan təhsili dünyanın inkişaf etmiş ölkələrinin təhsil səviyyəsinə ardıcıl surətdə çatdırılsın, həm də burada səhvlər buraxılmasın, mövcud yaxşı işlər pozulmasın.
  • Heydər Əliyev

Təhsil sahəsində islahat proqramının başlıca məqsədi

  • Təhsil pillələrində toplanmış potensialı saxlamaq və inkişaf etdirmək
  • Təhsil sistemini tənzimləyən müvafiq normativ-hüquqi bazanı yaratmaq
  • Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasında, Təhsil Qanununda təsbit olunmuş tələbləri, siyasi, iqtisadi və sosial həyatın demokratikləşdirilməsinə əsaslanan dövlət siyasətini həyata keçirmək

Əsas prinsiplər

  • Demokratikləşdirmə, hümanistləşdirmə, inteqrasiya, diferensiallaşdırma, fərdiləşdirmə prinsiplərinə əsaslanaraq təhsil alanın şəxsiyyət kimi formalaşdırlıması
  • Təhsil alanın təlim-tərbiyə prosesinin əsas subyektinə çevirilməsi
  • Milli zəminə, bəşəri dəyərlərə əsaslanılması;
  • Bütün qurumların fəaliyyətinin təhsil alanın mənafeyinə xidmət məqsədi ətrafında birləşdirilməsi

Təhsil sahəsində islahat Proqramı 1999-2013

  • I Mərhələ: 1999
  • II Mərhələ: 2000 - 2003
  • III Mərhələ: 2003-cü ildən
    • I Mərhələ: 2003-2007
    • II Mərhələ: 2007-2010
    • III Mərhələ: 2010-2013

Kurikulum üzrə görülmüş işlər

  • Başlıca istiqamətlər
  • Öyrədici innovasiya mərhələsində ilkin bacarıqların əldə edilməsi
  • Kurikulumların hazırlanması

I. İlkin bacarıqların əldə edilməsi

  • Beynəlxalq və milli məsləhətçilərdən ibarət işçi qrupu tərəfindən ümümtəhsilin dövlət standartları və kurikulum islahatı istiqamətində tədqiqat aparılmışdır
  • 20 pilot məktəbi üçün yeni formatda Azərbaycan dili və ədəbiyyat, riyaziyyat və informatika, tarix, ingilis dili (V-VI siniflər), musiqi, təsviri sənət (I-II,V-VI siniflər), Azərbaycan dili (təlim rus dilində olan məktəblərin V-VI sinifləri) fənləri üzrə tədris proqramları hazırlanmış və nəşr edilmişdir (2001-ci il)

Kurikulum üzrə görülmüş işlər

  • Vahid komplekt şəklində pilot məktəblərinin V və VI sinifləri üçün «Ədəbiyyat»,təlim rus dilində olan məktəblər üçün «Rus dili», «Ədəbiyyat» dərslikləri, iş dəftərləri və müəllimlər üçün metodik vəsaitlər çap olunmuş və şagirdlərin istifadəsinə verilmişdir (1 sentyabr 2003-cü ilədək)
  • Azərbaycan dili və riyaziyyat fənləri üzrə beynəlxalq tələblərə cavab verən kurikulum nümunələri hazırlanmışdır ( 2003-cü il)

Təhsil sektorunun inkişaf layihəsi 2003-2007

  • KOMPONENTLƏR:
    • Ümumi təhsilin keyfiyyətinin yüksəldilməsi və real tələbatlara uyğunluğu
    • Səmərəlilik və maliyyə islahatı
    • Məktəb Qrantı Proqramı
    • İdarəetmə, planlaşdırma, monitorinq
    • Layihənin əlaqələndirilməsi və monitorinqi

II. Kurikulumların hazırlanması

Təhsil sektorunun inkişaf layihəsi 2003-2007

  • I Komponent: Ümumi təhsilin keyfiyyətinin yüksəldilməsi və real tələbatlara uyğunluğu
  • ALT-KOMPONENTLƏR:
  • Kurikulum İslahatı
  • Müəllim hazırlığı
  • Dərsliklər və oxu materialları

  • Kurikulum latın sözü olub lüğəvi mənası «kurs», «elm» deməkdir
  • Kurikulum anlayışına yanaşmalar dünyada müxtəlifdir
  • Kurikulum son məqsəd və təhsil vəzifələrini, məqsədə çatmaq üçün yolları, vasitə və üsulları, fəaliyyətin səmərəliliyini yoxlamağın metodaları və vasitələrinin məcmudur. (S.R.Sieqal)
  • Kurikulum təhsil almaq üçün şərait yaradılması ilə bağlı bütün işləri əhatə edən konseptual sənəddir. (H. Pilay və b.)
  • KURİKULUM NƏDİR?

KURİKULUM NƏDİR?

  • Təhsil prosesi ilə bağlı bütün fəaliyyətlərin səmərəli təşkilinə, məqsədyönlü və ardıcıl hətaya kecirilməsinə imkan yaradan konseptual sənəddir
  • Yaxın və uzaq ölkələrdə kurikulum modelinə münasibət
  • Kurikulumların Azərbaycan təhsilinin bütün pillələri üçün hazırlanmasının zəruriliyi

  • 1576-cı ildən kurikulum terminindən istifadə olunmağa başlanmışdır
  • İlk kurikulum 1918-ci ildə ABŞ-da meydana gəlmişdir
  • 1948-ci ildə Çikaqoda keçirilmiş konfransdan sonra kurikulum anlayışından istifadə zəifləmişdir
  • 70-ci illərdən sonra kurikulum nəzəriyyəsi ilə bağlı canlanma başlanmışdır
  • KURİKULUMLARIN YARADILMASI
  • TARİXİNDƏN

AZƏRBAYCANDA KURİKULUM ANLAYIŞI

  • AZƏRBAYCANDA KURİKULUM ANLAYIŞI
  • 90-cı illərin sonunda kurikulum anlayışına münasibət
  • Kurikulum modelinin zəruriliyi
  • İlkin kurikulum nümunələrinin hazırlanması (Ana dili və riyaziyyat)
  • Respublikamızda onların hazırlanması sahəsində ilkin təcrübələr

Kurikulum islahatı üzrə işlər

  • Təşkilati işlər:
        • Ümumi təhsilin kurikulumu üzrə Respublika Şurası yaradılmışdır
        • Təhsil Problemləri İnstitutunun strukturunda Kurikulum Mərkəzi yaradılmışdır
  • Kurikulumların hazırlanması üzrə işlər:
        • Milli kurikulumun hazırlanması
        • Fənn kurikulumlarının hazırlanması

Kurikulumların hazırlanması üzrə işlər

  • «Azərbaycan Respublikasında ümumi təhsilin Konsepsiyası (Milli Kurikulumu)» sənədi hazırlanmış və hökumət tərəfindən (2006-ci il 30 oktyabr tarixli, 233 nömrəli qərar ilə) təsdiq edilmişdir
  • Respublikanın ümumi təhsil məktəblərinin ibtidai təhsil pilləsi üçün ( I-IV sinifləri üçün) fənn kurikulumları hazırlanmış və Respublikanın Təhsil Naziri tərəfindən (2007-ci il 23 iyun tarixli, 923 nömrəli qərar ilə) təsdiq edilmişdir
  • Respublikanın ümumi təhsil məktəblərinin əsas və orta təhsil pillələri üçün fənn kurikulumlarının ilkin variantları hazırlanmışdır. Hazırda V-XI siniflər üzrə 11 fənnin məzmun standartları hazırlanaraq layihə şəklində respublika pedaqoji ictimaiyyətinin müzakirəsinə verilmişdir. Bu iş davam etməkdədir

Kurikulumların tərkib hissələri

  • Məzmun standartları
  • Təlim strategiyaları
  • Qiymətləndirmə mexanizmləri

Fənn kurrikulumu ilə fənn proqramlarının fərqli cəhətləri

  • Fənn kurrikulumu-
  • təlim prosesi ilə bağlı bütün fəaliyyətlərin səmərəli təşkilinə, məqsədyönlü və ardıcıl həyata keçirilməsinə imkan yaradan konseptual sənəddir
  • Fənn proqramı-
  • ayrı-ayrı fənlərdən bilik, bacarıq və vərdişlərin həcmini, mövzuların tədrisi ardıcıllığını və həmin mövzulara, yaxud bölmələrə verilən saatların miqdarını müəyyən edən dövlət sənədidir

Fənn kurikulumları Fənn proqramları

  • Siniflər üzrə məzmun standartları
  • İnteqrasiya (şaquli və üfüqi)
  • Təlim strategiyası:
      • Ümumi tələblər
      • Təlimin yeni üsul və formaları
      • Təlim prosesinin planlaşdırılması
  • Şagird nailiyyətlərinin qiymətləndirilməsi
  • Bilik, bacarıq vərdişin həcmi
  • Mövzuların tədrisi ardıcıllığı
  • Mövzu, yaxud bölməyə ayrılan saatların miqdarı

Yaxın və fərqli cəhətlər

  • Fənn kurikulumu Fənn proqramı
  • Məqsəd
  • Vəzifə Biliklər
  • Bacarıqlar
  • Vaxt
  • Standartlar
  • İnteqrasiya
  • Strategiya
  • Qiymətləndirmə
  • Mövzuların ardıcıllığı

Təhsil anlayışı

  • Təhsil anlayışı
  • Sistem
  • Dəyər
  • Nəticə
  • Təhsil
  • Proses

Kurikulumların tətbiqinə hazırlıq

  • Təlim kurslarının təşkili
    • Bu vaxta qədər 30 min nəfərə qədər müəllim təlim kurslarından keçərək sertifikat almışdır. Bu iş indi də davam etdirilir
  • Maarifləndirmə işləri
    • Müxtəlif jurnal və qəzetlərdə kurikulumlara aid məqalələr çap olunmuşdur.
    • “Kurikulum” jurnalı təsis edilmişdir. Hazırda 17 nömrəsi cap olunmuşdur

Yüklə 0,65 Mb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin