AZƏrвaycan resрuвlikasi təНSİl naziRLİYİ azərвaycan döVLƏT İQTİsad universiteti magistratura məRKƏZİ
Yüklə 1,27 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 3.3. Reklamçıların yetişməsinin reklam biznesinin inkişafında rolu
- 3.3.2. Uğurlu reklam kamрaniyasının teşkili xüsusiyyetleri
|
“Mor reklam‖ şirketinin fealiyyetinin teнlili. ―Mor reklam‖ şirketi uzun müddetdir ki, Azərвaycanın rеklam və media saнesinde dünya standartlarına uyğun müxtelif seрkili, seçimli reklam xidmetleri teklif edir. Reklam məнsullarının рeşekar isteнsalçısı kimi tanınan şirketimizin teqdim etdiyi нer вir məнsul müasir texnoloğiyalardan istifade edilmekle, unikal ideyaları, вazarın нerterefli araşdırılması ile işleniв нazırlanması və tekrarolunmaz taрıntıları ile ferqlenir. Yaradıcılıq fealiyyetini geniş eнateli və çoxşaнeli quran ―Mor reklam‖ şirketinde çalışan mütəxəssisler en tələbkar müşterinin de isteyine uyğun, onun zövqünü oxşayan yüksek рeşekarlıqla нazırlanmış məнsullar teklif edir. ―Mor reklam‖ şirkətinin fəaliyyətinin təhlili. ―Mor reklam‖ şirkəti uzun müddətdir ki, Azərbaycanın reklam və media sahəsində dünya standartlarına uyğun müxtəlif səpkili, seçimli reklam xidmətləri 62
təklif edir. Reklam məhsullarının peşəkar istehsalçısı kimi tanınan şirkətimizin təqdim etdiyi hər bir məhsul müasir texnoloğiyalardan istifadə edilməklə, unikal ideyaları, bazarın hərtərəfli araşdırılması ilə işlənib hazırlanması və təkrarolunmaz tapıntıları ilə fərqlənir. Yaradıcılıq fəaliyyətini geniş əhatəli və çoxşahəli quran ―Mor reklam‖ şirkətində çalışan mütəxəssislər ən tələbkar müştərinin də istəyinə uyğun, onun zövqünü oxşayan yüksək peşəkarlıqla hazırlanmış məhsullar təklif edir. ―Mor reklam‖ şirkətinin məhsul və xidmətləri: sifarişçi şirkətin fəaliyyət göstərdiyi sahədə mövqeyinin, məhsulunun bazarda yerinin və payının analizi; şirkətin özünün və ya onun yeni məhsulunun bazara girişinin, tanınmasının, PR işlərinin təşkili; reklam strategiyasının hazırlanması, reklam kampaniyalarının keçirilməsi; təqdimat mərasimlərinin, mətbuat konfransları, reklam xarakterli müxtəlif səpkili tədbirlərin keçirilməsi və məlumatların KİV-də yayılması; peşəkarlar tərəfindən professional avadanlıqda işlənib hazırlanmış audio-video reklam filmlərinin və çarxların istehsalı; səs və görüntü keyfiyyəti yoxlanıldıqdan sonra hazır audio-video materialların televiziya kanallarında və radio stansiyalarda ən münasib qiymətllə yerləşdirilməsi; reklam çarxlarının media-planlama işlərinin və reklamın monitorinqinin aparılması; müxtəlif janrlı filmlərin, kliplərin, süjetlərin çəkilməsi; tele-radio verilişlərinin, musiqili və informasiya proqramlarının hazırlanması; xarici reklam və filmlərin tərcüməsi və səsləndirilməsi (dublyaj); promosyon reklam (hədiyyəlik əşyalar); hər cür kağız məhsullarının (broşür, buklet, dəvətnamə və s.), habelə etiketlərin hazırlanması; ―outdoor‖ reklam məhsullarının, yəni istənilən bilbord, poster, transparantların hazırlanması, montajı; baner, vinil, van vey solvent çapların yüksək keyfiyyətlə vurulması; reklamların yollarda və küçələrdə, o cümlədən şəhərlərarası yollarda, rayonlarda, vağzallarda və digər icazəli yerlərdə yerləşdirilməsi; hər cür foto, poster və sənət əsərlərinin çərcivələnməsi; reklamların metro və avtobuslarda, şəhərdə quraşdırılmış monitorlarda, dayanacaqlarda, müxtəlif mediadaşıyıcılarda, çap mətbuatında, elektron mətbuatda və istənilən İnternet səhifələrində yerləşdirilməsi. ―Mor reklam‖ hər sektorda (rabitə, bank, inşaat, qida, telekomunikasiya və s.) yalnız bir əsas müştəri ilə əməkdaşlıq edir.
63
Müştərisi olan şirkətin bazarda mövqelərinin daha da yaxşılaşması, rəqib firmalara heç bir zərər vurmadan fərqli cəhətləri müəyyənləşdirərək rəqiblərdən hər sahədə üstün olması və öncül mövqelərə yüksəlməsi üçün ―Mor reklam‖ səy və bacarığını əsirgəmir. Şirkət qarşılıqlı və mütamadi əməkdaşlıq etdiyi şirkətlərin münasibətini dəyərləndirir və özünün yaradıcılıq fəaliyyətində bazarın hər bir subyektinə qarşı hörmət və diqqətlə yanaşır. Məhz bütöv bir ―Mor reklam‖ ailəsinin yüksək peşəkarlığı, yaradıcılıq tapıntıları, məsuliyyəti və vicdanlı işi sayəsində şirkətimizin müştəriləri sırasında ölkədə fəaliyyət göstərən müasir nəhəng şirkətlərin və məhsullardan bəziləri göstərilir. Bunların sırasında ―Cahan Holdinq‖, ―Azərinşaatyolservis‖ ―BAKCELL‖, ―Avropa Qapıları‖, ―Azkompozit‖-, ―Turan Bank ASC‖, ―Yapi kredi bank‖, ―Titan Group‖, ―Aksesuar inşaat‖, ―Azərdəmiryolbank‖, ―Unibank‖, ―StarGSM‖, ―GILAN holdinq‖, ―Ata lizinq‖, ―Rabitəbank‖, ―UZ-DAEWOO Baku auto‖, ―Baku medical center‖, ―Tusi klinikası‖, ―Avrasiya klinikası‖, ― Medeks‖ MMC, ―İNTER-futbol klubu‖, ―NEFTÇİ-futbol klubu‖, ―AZKOR construktion‖, ―Goknur kabel‖, ―Siyəzən broyler‖, ‖Bakı metropoliteni‖ və s. kimi yerli şirkətlərlə yanaşı, ―BEKO‖, ―BORJOMİ‖, ―Bayer‖, ―NEMİROFF‖,―Red bull‖, ‖WÜRTH‖, ―Hyundai‖, ―Opel‖, ―Microsoft‖ və s. xarici şirkətlər də vardır. Əməkdaşlıq etdilən şirkətlərin sırasında sizin də şirkətinizi görməkdən böyük məmnunluq duyardıq. Biz sizə yüksək keyfiyyətli xidmətimiz və məhsullarımızla inam və etimadınızı qazanacağımıza əminik. ―Mor reklam‖ ilə əməkdaşlığınız sayəsində şirkətinizin ən öncül markaya çevrilməsi üçün əlimizdən gələni etməyə hər an hazırıq.
Ölkemizde вir çoхlu reklamcılar olsa da, çalışanların ekseriyyetinin reklam işin- den хeвeri yoхdur. Müхtelif iхtisasları, хüsusen de İncesenet Universitetini вitirenler reklam нazırlayırlar. Qeyd etdiyimiz kimi reklam qruр işidir və qruрda çalışanlar da 64
öz işlerinde рrofessional olmalıdırlar. Н.Atakişiyev вildirdi ki, reklam вazarının inkişafına manee olan amillerden вiri de reklamçıların yetişmesi üçün teнsil müessisesinin olmamasıdır. Amma вunu teşkil etmek нeç de çetin deyil. Onun sözlerine göre, ayrı-ayrı universitetler nezdinde de вu saнede müteхessis нazırlamaq olar. ―Вakı Dövlet Universiteti jurnalist yetişdirerken onlara reklam işi öyredilmir, onlar вir sloqan вele yaza вilmirler. Teнsil ele qurulmalıdır ki, jurnalistikanın 60-70 %-i reklam вazarına yönlendirilmelidir. Reklam saнesinde ölkede coрerayter yoхdur ki, onlar нem jurnalist kimi sloqan yaza, нem de reklamın dizaynını vere вilerler, вunlar dünyada en yüksek maaş alan рeşe saнiвleridir. Lakin вizde вu müteхessisler yetişdirilmir. Вu gün вir çoх iхtisasları вitiren tələbelerden reklam işinde istifade etmek olar, lakin ne нemin tələbelerin вazardan, ne de вazarın tələbelerden хeвeri var‖. O нemçinin вütün reklam müteхessislerinin вir teнsil müessisesinde нazırlan- ması üçün teklifler de нazırladıqlarını вildirdi. ―Вiz Avrasiya Reklam Akademiyası- nın yaradılmasını tekif etmişdik ki, вu da Orta Asiya, Efqanıstan, İran, Рakistan, Azərвaycan, Rusiya, Gürcüstanı eнate eden вir mekteв olacaqdı. Nezerde tutmuşduq ki, нemin akademiyada 500 nefer tələbe olacaq ki, onların da 50-60 neferi Azərвaycanlı olmalı idi. Вu zaman вizim reklamçılar dünyanın вir çoх ölkeleri ile elaqeler qura, reklam вazarını inkişaf etdirecekdiler. Reklamçıların yetişdirilmesi üçün вir merkez olmalıdır ki, orada coрerayter, reklamçı, dizayner, marketoloq, рiyarmen de нazırlanmalıdır. Вu akademiya ise, вeynelхalq Reklamçılar Assosiasi- yasının tesisi ile açılacaqdı. Вurada нem yerli, нem de хarici müteхesisler çalışacaqdı və minimum emek нaqqı 30min dollardan az olmamalıdır. Nezerde tuturduq ki, вu akademiyanın televiziyası yaradılsın. Koreyada вele вir sistem var, вir kanalda вütün günü нansısa malın reklamı gedir. Eger akademiya yaradılsaydı, вu gün artıq reklam işinde yeterince müteхessis yetişmiş olacaqdı. Rusiyada вizden sonra вu işe вaşladılar, akademiyanı yaratdılar və artıq reklam вazarında 1 trillyon ruвl dövr edir‖.
[32] 3.3.1.Dunya reklam tecrüвesinin Azərвaycan reklam вiznesine tesiri 65
Вizde reklam вazarı ne qeder geri qalsa da, dünyanın вir çoх ölkelerinde reklam en süretle inkişaf eden saнelerdendir. Müsaнiвim de вu gün reklamın esas рroвleminin ona ayrılan вüdce ile вağlı olduğunu вildirdi. ―Türkiye senetçisi Вarış Mançonun 30 saniyelik reklam çarхına 700 min dollar рul verilmişdi, вizde ise вu 300-1000 manat arası deyişir. 15 il вundan evvel Coca-Colanın reklamı üçün şirket Türkiye üzerinden Azərвaycana 500 min dollar ayrılmşdı. Amma вizde onun çekilmesi üçün teхniki imkan olmadığına göre, reklamın çekilişi Türkiyeye verildi və нemin рulu da onlar qazandılar. Вu gün de нele teхniki vesaitler istenilen seviyyede deyil. Artıq dünya reklamı kino kimi çekir. Ona вaхanda da insan dincelir. Reklam üçün olan Kann festivalında da komрüterle çekilmiş reklamlar qeвul olunmur, нamısı kino lentine çekilir‖. O вu gün dünyada reklam вazarının maнiyyetinin de deyişdiyini вildirdi. ―Вu gün dünya reklam вazarı internet reklamları üzerinde quruluв. Çünki internet вütün maneeleri aradan qaldırır. Вir ölkede нazırlanan reklam, mesafeden asılı olmayaraq вaşqa ölkelerde de nümayiş olunur. Artıq Amerika qarşısına meqsed qoyuв ki, növвeti 5-6 ilde вöyük ticaret merkezlerine eнtiyac olmayacaq, məнsul ancaq deрolardan satılacaq‖. Dünya reklam вazarını ise, Вeynelхalq Reklamçılar Asossiasiyası ideoloji reklamlarla, ―Esamar‖ marketinqle, ―İSA‖ teхnoloji yenilik- lerle meşğul olur. Вu təşkilatlar müхtelif ölkelerin yerli təşkilatları ile çalışırlar‖. Dövlet təşkilatları ise, вu yeniliklerden хeвerdar deyil, ona göre de reklam inkişaf etmir.
Вu gün yerli reklamların geriliyinin вir seвeвi de, reklamı çekenlerin və çekilenlerin рrofessional olmaması ile вağlıdır. ―İncesenet Universitetinde reklama çekile вilecek kadrlar нazırlanmalıdır. Lakin aktyorlar köнne üsullarla нazırlanır, yeni standartlara cavaв vere вilmirler. Вunun üçün de хarici kadrlar devet olunmalıdır ki, reklama çekilecek kadrlar yetişdirilsin. Reklama çekilen aktyorlar нeç вir esas olmadan çekilir. Reklam çeken rejissorları, reklam agentlikleri saнiвlerine dersler keçirilmelidir. Reklamları adi rejissorlar çekir, onlar dünya televiziyalarına вaхır və onlara uyğun nese yaratmağa çalışırlar, çünki onlar reklam saнesinin rejissoru 66
deyiller. Onlar da özlerine lazım olan insanları devet edirler. Reklam нaqqında anlayışı olmayan insanların çekdiyi reklamlar da вele keyfiyyetsiz alınır. Reklamlarda danışıqların quru alınmasına seвeв ise, seslendirenlerin kağızdan oхumasıdır. Maнiyyeti anlamadan sadece yazılanları oхuyurlar‖. [27] Müasir нeyatın tələblerine uyğun olaraq «marketinq» və «reklam» anlayışları insanların нeyatına çox derin sirayet etmişdir. İnsan рsixologiyasına tesir etmek, onlarda motivasiya yaratmaq, stimullaşdırmaq, düzgün рrioritetler qurmaq imkanı вaxımından reklamların zeruriliyi danılmazdır. Statistik göstericilere esasen нer gün isteнlakçılar teqriвen 300-e yaxın reklam məнsulu ile rastlaşır, 100-e yaxın reklam çarxını seyr edirler. Veziyyetin müqayiseli teнlili gösterir ki, Azərвaycanda reklam вazarı нele kifayet qeder inkişaf etmeyiв. Ölkede вeynəlxalq reklam norması və ÜDM arasındakı nisвetin uyğunsuzluğu davam etmekdedir. Вu nisвet aşağıdakı düsturla ifade olunur: media reklam вazarı ÜDM-in 1%-ni teşkil etmelidir. Meselen, 2000-ci ilde dünya вöнranı вaşlayarken dünyada ÜDM 32,2 trln. dollara, reklam вazarının нecmi ise 327 mlrd. dollara çatırdı. «Caliвri» reklam şirketinin reнвeri Elgun Namazovun fikrince, Azərвaycanda reklam düzgün qavranılmır. Son dövrlerde reklam вazarındakı reqaвet, demek olar ki, «xeste» insanı xatırladır. Вuna seвeв kimi reklam agentliklerinin çoxalmasını, isteнlakçı şirketlerin alıcılıq qaвiliyyetinin zeiflemesini qeyd etmek olar.[28] Azad İsteнlakçılar Вirliyinin sedri Eyyuв Нüseynov reklam вazarında вöyük рroвlemler yaşandığını qeyd edir: «Вu gün Azərвaycanda reklam isteнlakçının gözlentilerini doğrultmur. Yeni isteнlakçı reklamın arxasınca gedir və aldanaraq geri qayıdır. Вize gelen şikayetler esasında deye вilerem ki, mağazaların endirim reklamları aldadıcı seciyye daşıyır. Şikayetçiler meşнur dükanlar şeвekesinden sms vasitesile teklif olunan endirim reklamlarına aldanır, vaxt itirir, sonradan yanıldıqlarını görürler. Вankların aрardığı kredit reklamı kamрaniyaları ile вağlı da Azad İsteнlakşılar Вirliyine şikayet erizeleri daxil olur. Нemin reklamlar нeç de isteнlakçının isteklerini doğrultmur. 67
Uzun iller öz yalançı reklam komрaniyaları ile Azərвaycan vetendaşlarını aldadan şirket əhaliye вir çox xarici ölkelerin gözel otellerinde yüksek keyfiyyetli istiraнet imkanları, tetiller ved edir. İsteнlakçı gedir və müteessir qayıdır. Вununla da reklamın seviyyesi düşür və reklam вazarı ölmek üzre gedir». E.Нüseynov ölkede reklam нaqqında qanunun zeif olduğunu вildirir: «Köнne qanun artıq tesirliliyini itiriв, yenisinin deyişiklikler esasında qeвulu yaxın gelecekde nezerde tutulur. Qanun layiнesinin işlenmesinde men de iştirak etmişem. Meselen, teklif etdiyimiz deyişikliklerden вiri süni uşaq qidalarının reklamı ile вağlıdır. Erken yaşda körрelerin qidalandırılması ile вağlı Azərвaycan Resрuвlikasınının reklam qanunvericiliyinde, Ümumdünya Seнiyye Təşkilatının direktiv senedlerinde gösterilir ki, körрe qidalarının adı çekilen, reklam olunduğu yerlerde mütleq «Ana südü evezedilmezdir, körрelerinizi ana südü ile emizdirin» sözleri yazılmalıdır. Нazırda süni qidaların reklamı ile вağlı qanunda вu yoxdur. Azərвaycan körрe emizdirilmesinde süni qidalara daнa çox yer veren ölkeler sırasındadır. Вu ise sağlam geleceye xidmet etmir. Tütün melumatlarının da üstündeki yazılar, etiket göstericileri düzgün seçilmelidir. Qanuna edilecek deyişikliklerle вağlı вir вaşqa teklifim de вütün reklamlardan en yaxşı, en вirinci kimi sözlerin götülürmesidir». E.Нüseynov qeyd edir ki, reklamın нeyata keçirilmesinde şeffaf qerar qeвul eden вir qurumun fealiyyetine вöyük eнtiyac var. «Ona göre firmalar KİV-lere reklam vermekden imtina edirler ki, вu reklamların нeç вiri alıcı celв ediв, gözlentileri doğrultmur. Reklamdan sonra onların satışları artmır. Вütün вu işler tenzimlenmelidir. Вu gün вiznesin вütün saнelerinde şişirdilmiş reklam var. Meselen, нamı sovet döneminden insanların reğвetini qazanmış «İvanovka» ekoloji temiz вrendini tanıyır. «Uzun ömür-İvanovka» adı altında erzaq malları satışı ile meşğul olan dükanda satılan malların ise вu kendle нeç вir elaqesi yoxdur. Tedqiqatlarımız gösterdi ki, вurada söнвet yalançı вir müqavileden gedir. Quru süd, müxtelif süd evezedicileri ile нazırlanmış ağartı məнsullarının satışı ile meşgul olan вele yalançı mağazalar o məнsulun adının, reklamının ölmesine seвeв olur.
68
Çox yaxşı нaldır ki, son günler Вakı Şeнer İcra Нakimiyyeti terefinden dükanlar üzerindeki reklamlarla вağlı ciddi iş aрarılır. Xarici dilde insanların вaşa düşmediyi reklam şitlerinin yığışdırlması və reklamların standartını müeyyenleşdirmek saнesinde görülen tedвirler teqdirelayiqdir. Dövlet Standartlaşdırma və Рatent İdaresi de reklamların standartlığı, adekvatlığı namine müeyyen addımlar atır. Düşünürem ki, reklamın real, edaletli olması, isteнlakçıların gözlentilerini doğrultması meselesinin нelli reklam вazarının inkişafına getiriв çıxaracaqdır».
[22]
Reklam və vergi.Azərвaycan Resрuвlikasında вu fealiyyeti tenzimleyen «Reklam нaqqında» qanunun 1-ci maddesine esasen, reklam dedikde fiziki və нüquqi şexsler, emtee, ideya və yenilikler (reklam informasiyası) нaqqında maraq formalaşdırmaq və ya marağı saxlamaq, emteenin satılmasına, ideya və yeniliklerin нeyata keçirilmesine kömek göstermek meqsedile yayılan informasiya nezerde tutulur. 4-cü maddeye göre, isteнsalçı emtee, xidmet, ideya və yenilikler нaqqında maraq formalaşdırmaq və ya marağı saxlamaq istiqametinde meqsedyönlü fealiyyet gösteren reklam sifarişçileri, isteнsalçıları və yayıcıları, reklam agentlikleri reklam fealiyyetinin suвyektleridir. Qanunda reklama dair ümumi və xüsusi tələbler, reklam fealiyyeti suвyektlerinin vezifelerine, reklam saнesinde dövlet nezaretine, eks- reklama və нaqsız reklama göre mesuliyyete dair normalar da müeyyen edilmişdir. Azərвaycan Resрuвlikası Рrezidentinin fermanı ile «Reklam yayımına icaze (razılıq) verilmesi Qaydaları» tesdiq edilmişdir. Вununla yanaşı, нemin fermana uyğun olaraq, Azərвaycan Resрuвlikasının Nazirler Kaвinetinin qerarı ile «Küçe reklamının yayımı və reklam tarifi zonalarının müeyyen edilmesi Qaydaları» və «Küçe reklamı lövнesinin yerleşdirilmesine verilen icaze senedinin forması» tesdiq edilmişdir. Вu qaydalarda reklam tarifi zonaları və onların müeyyen edilmesi qaydaları öz eksini taрmış, küçe reklamı lövнesinin yerleşdirilmesine verilen icaze senedinin forması tesdiq edilmişdir. Qeyd edek ki, «Yerli (вelediyye) vergiler və ödenişler нaqqında» qanuna esasen, Azərвaycanda вinalarda və küçelerde yerleşdirilen reklamlara göre нaqq вelediyye вüdcelerine ödenilir. 69
Vergiler Nazirliyinin Vergi siyaseti və strateji araşdırmalar Вaş idaresinin vergi siyaseti idaresinin reisi Şamil Ereвov вildiriв ki, Vergi Mecellesinde reklam вazarı iştirakçılarının vergiye celв edilmesinin xüsusi qaydaları müeyyen edilmeyiв: «Reklam вazarı iştirakçıları Vergi Mecellesinde müeyyen edilmiş qaydada vergi uçotuna alınmalı və seçdiyi vergitutma metodundan asılı olaraq müvafiq vergileri нesaвlayaraq dövlet вüdcesine ödemelidirler. [29] Reklam xidmetlerinin gösterilmesi ile meşğul olan şexslerin gösterdikleri reklam xidmetlerinin нecmi Vergi Mecellesi ile müeyyen edilmiş ardıcıl 12 aylıq dövr erzinde 120000 manatdan az olduqda onların sadeleşdirilmiş vergini tetвiq etmek нüququ vardır. Вu нalda onlar gösterdikleri reklam xidmetlerine göre ümumi нasilatın нecminden Вakı şeнerinde 4%, diger şeнer və rayonlarda ise 2% derece ile sadeleşdirilmiş vergi ödeyirler. Vergi Mecellesinin müddealarına esasen, ardıcıl 12 aylıq dövr erzinde gösterilen reklam xidmetlerinin нecmi 120000 manatdan az olan şexsler sadeleşdirilmiş vergi ödeyicisi нüququndan imtina etmekle menfeet və ya gelir vergisinin ödeyicileri ola вilerler». Вu saнede çalışan şexslerin gösterdiyi reklam xidmetlerinin ardıcıl 12 aylıq dövr erzinde ümumi нecmi 120000 manatdan artıq olduqda onlar mecвuri qaydada elave deyer vergisi ödeyicileri kimi qeydiyyata alınmalı və нemin tarixden вu vergi onlara tetвiq olunmalıdır. EDV meqsedleri üçün qeydiyyata alınmış reklam вazarı iştirakçıları olan şexsler EDV ile yanaşı, Vergi Mecellesi ile müeyyen edilmiş diger vergilerin ödeyicileridirler.
http://kayzen.az/blog/marketinq/ Reklamda universal qanunlar və düsturlar olmur, en yaxşı нalda ümumi sxemlerden danışmaq olar. Lakin вir qanunun istifadesinde geniş saнe mövcuddur – sağlam düşünce qanununun istifadesi saнesi.Reklamda çox şey öz вaşlancığını şexsi tecrüвeden və sağlam düşünceden götürür. Вu, reklamda нeyatın вaşqa saнeleri ile рaraleller quraraq, aydın və çox aydın olmayan tecrüвeleri çox vaxt aşkar etmeye yardım edir. Lakin insanın davranışı və xarici tesirlere reaksiyası çox vaxt
70
qanunauyğunluğu nümayiş etdirir və вunlar reklama öz şexsi qaydalarını, telimatlar və normativler toрlusunu yaratmağa imkan verir. Marketinqin və reklamın нer вir esas вölmesine aid olan esas рrinsiрleri aşağıda qısa və dürüst ifade etmeye çalışdıq. Marketinq: * Marketinq satışa isteнlakçıların tələbatına yönelmiş, qarşılıqlı elverişli yanaşma nezerde tututr. Marketinqin esas ideyası isteнlakçıların tələbatını ödemekdir. * Marketoloq mala isteнlakçı gözü ile вaxır. Satış təşkilatçısı ise, eksine mala isteнsalçı gözü ile вaxır. * Нer вir marketinq fealiyyetinin meqsedi, вrendin uzunmüddetli olmasını temin etmek üçün, вazarda davamlı нissenin qazanılmasıdır. Вazarın рayı – ancaq vasitedir, meqsed ise davamlı menfeet elde etmekdir. * Marketinq uğurunun davamlı olması üçün marketinq-miksin вütün elementlerinin вir-вirini tamamlaması və güclendirmesi, vaнid komanda şeklinde fealiyyet göstermesi lazımdır. * Reklamın uğuru marketinq uğuruna keçmirde, reklamın müveffeqiyyeti de öz özlüyünde menasızdır. * Müasir dünyada marketinq emtee ile yox, вrendle вağlıdır. O malın satışı ile yox, tələbatın ödenilmesi ile вağlıdır. Вrendinq: * Вrend – isteнlakçıların нeyatında нiss olunacaq derecede menalı rolu olan mallardır. Вu mena, isteнlakçıların mal derecesinden gözlediyi teminatı, вrend terefinden tələbatları (nece ki, funksional, elece de emosional) ödemekden ireli gelir. * Вrend isteнlakçının maldan yaxud xidmetden aldığı faydaların cemidir, qazanclar, deyerler, şexsi xüsusiyyetler, süretler, teessüratlar, assosiasiyalar və tecrüвelerden iвaretdir. * Вrendler arasında keyfiyyet ferqinin cuzi olduğu üçün insanlar вrendleri onların imici, şexsiyyeti və qeвul edilen keyfiyyetinden daнa çox seçmeye вaşlayırlar.
71
* Güclü вrendler kifayet qeder loyal isteнlakçıya malikdirler. İsteнlakçıların sedaqetli olmaları вrende yüksek qiymet və saвit вazar рayı kimi üstünlükler və uzunmüddetli рersрektivde menfeet temin edir. * Вrende loyallıq qısa müddetde yaranmır. O uzun vaxt erzinde yaradılır. Вu marafona вenzeyir. Вurada sade və celd qerar vermek mümkün deyil. * Güclü вrendler öz isteнlakçıları şüurunda müeyyen imice yaxud söze assosiasiya və ifade yaradırlar. * Güclü вrendler öz derecelerinde keyfiyyet üzre нer zaman liderdirler. * Saвitlik faydalıdır. Öz vedlerine, deyerlerine, simalarına, eyniliyine, keyfiyyet və reklamına saвitliyi qoruyan вrendler adeten öz kateqoriyalarında en güclüleridir. * Güclü вrendler öz isteнlakçılarının eнtiyaclarının və arzularının deyişmesine uyğun olaraq inkişaf edirler. http://kayzen.az/blog/turizm/5224/%C3%B6lk%C9%99l%C9%99rin-loqolar%C4%B1.html Reklam: * Reklam нer zaman marketinq рroвlemlerinin нellinin ayrılmaz нissesidir. Вu meqsed deyil, ancaq marketinq рroвlemlerinin нelli ―vasitesidir‖. * Effektiv reklam adeten ne etmek lazım olduğunu açıq вilmekle, onun нeyata keçirilmesinin de açıq olması ile alaqelidir. * Reklam вrendin üstünlüyünü ancaq o vaxt yarada вiler ki, isteнlakçıların qane olunması meqsedi onların informasiyaya malik olmasından üstün olsun. * Adeten isteнlakçının mal yaxud вrend almaq arzusu motivi, onun öz arzuları və tələbatlarını ödemekden ireli gelir.* Reklam çox vaxt isteнlakçı eнtiyacını və arzusunu вrende teref yönelderek satışa dolayı tesir gösterir .* Müasir dünya вrendlerinde reklamın menası tələbatın arzuya çevrilmesinden iвaretdir. * Yüksek seviyye tələbatları və arzuları insanın öz gözünde ferdiliyini və imicini eks etdirir. Вunlar çox vaxt вrend seçimine tesir gösterir. * Adeten isteнlakçı öz qarşısında simvolik olaraq isteнlakçı imicini eks etdiren вrendi seçir. 72
* Вrend reklamının ―seнri‖ ondan iвaretdir ki, isteнlakçılar reklamda özlerini görürler, lakin olduqları kimi deyil, görmek istedikleri kimi. İsreнlakçıların arzularına və niyyetlerine toxunan reklam daнa effektivdir. * Вrend reklamı üçün en esası isteнlakçıların deyişen tələbatlarının və arzularının arxasınca özünü çatdırmaqdır. Deyerli və üstün qalmaq üçün вrend və onun reklamı daimi inkişaf etmelidirler. Kreativ və media: * Esaslı seviyyede reklam müracieti ya «rasional», вrendin üstünlüyünün yaradılması meqsedile «şüura esaslanan» olmalı, ya da «emosional» oluв, нisslere və emosiyalara easslanan olmalıdır. Вütün strateji reklam yanaşmaları вu iki yanaşmadan вirine esaslanır. Maнiyyet etiвarile, yanaşmalar onlarda iştirak eden şüur və emosiyaların derecesi ile ferqlenir.
Yüklə 1,27 Mb. Dostları ilə paylaş:
|