1. Harbiy gigienaning maqsadi nima
Yüklə 0,52 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
2. Оvqatхоnadagi idish-tоvоqlar filtr qоg’оzi bilan artib tеkshirilganda, filtr qоg’оzining
ayrimlari sariq rangga ayrimlari esa havоrang tusga o’tdi. Bu nimadan dalоlat bеradi? Agar idishlarda yog’ qoldiqlari qolgan bo’lsa, filtr qog’ozi sariq rangga, yog’ izlari bo’lmasa havorang tusga o’tadi. Haftasiga 1 marta vrach ovqatxonadagi inventarlaming xlorli ohak eritmasi bilan dezinfeksiyalantirilishi sifatini tekshirib turishi kerak. Buning uchun kaliy yodidi va kraxmal eritmasi aralashmasi bilan paxtali tamponni ho’llab (100 ml sovutilgan kraxmal +3 g kaliy yodidning 10 ml suvdagi eritmasi) tekshirilayotgan inventar yoki yuzalar artiladi. Agar artilgan joyda tamponning rangi ko’k tusga o’tsa, inventarlar xlorid ohak bilan ishlov berilgan, degan xulosaga kelinadi. 3.Dala sharoitida suvning sifatini yaxshilash usullari Dala sharoitida suvni zararsizlantirish qaynatish yoki xlorlash yo'li bilan bajarilishi mumkin. Qaynatish orqali uncha katta bo'lmagan hajmdagi suvlar zararsizlantiriladi. Suvni bakterial vositalar bilan ifloslanganligi haqidagi ma'lumotlar bo'lmasa qaynatish muddati 10 daqiqa, vegetativ shakldagi mikroblar bilan kuchli ifloslanganda 30 daqiqa, spora shaklidagi m ikroblar bilan ifloslanganda qaynab chiqqandan so'ng 1 soat davomida qaynatiladi. Katta miqdordagi suvni zararsizlantirish uchun uni xlorli ohak yoki kalsiy gipoxloridning ikki-uch asosli tuzi bilan xlorlanadi. Suvning birlamchi xossalariga ko'ra uni normal miqdordagi xlor bilan yoki giperxlorlash orqali zararsizlantirish mumkin. Xlorli ohakdan foydalanilganda uning tarkibidagi xlorning faolligini aniqlash kerak bo'ladi, uni aniqlamaslik esa kerakli hajmdagi suvni zararsizlantirish uchun zarur bo'lgan xlorning miqdorini aniqlash imkoniyatini bermaydi va uning yaroqliligi haqidagi xulosaga kelib bo'lmaydi. Xlorli ohakning faolligini aniqlash uchun uning 1% li eritmasidan foydalaniladi. Buning uchun kolbaga 100 ml distillangan suv (yoki qaynatilgan)+ 10 tomchi 1% xlorli ohak eritmasi +1 xlorid kislota (1:5)+20-30 dona kaliy yodidi+1 ml 1% li kraxmal eritmasi solinadi. Tayyorlangan eritmani 07%li natriy giposulfidining eritmasi bilan tomchilab, rang yo'qolguncha titrlanadi. Xlorli ohakning faolligi titrlash uchun sarflangan natriy giposulfidining tomchisiga % larda teng deb hisoblanadi (1 tomchi natriy giposulfldi 0,04 mg xlorga teng). Suvni normal miqdordagi xlor bilan zararsizlantirilganda solingan xlorning miqdori shunday bo'lishi kerakki, uni suv bilan yoz kunlari 30 daqiqa va qish kunlari 1 soatlik kontaktda bo'lganidan keyin aniqlanadigan qoldiq xlor miqdori 0,3-0,5 mg atrofida bo'lishi kerak. №24-Билет 1.Panogoh havosi tarkibidagi CO2 ning kontsentrattsiyasini aniqlash Panagoh havosi tarkibidagi CO2 ning kontsentrattsiyasini aniqlash Bir odam uchun soatiga kerak bo'ladigan havo hajmi (V) Formula bo'yicha hisoblab topiladi: V1= 22,6/R-0,04 bu yerda 22,6-1 soatda 1 odamning nafas orqali chiqaradigan CO²ning miqdori: R-karbonat angidrid gazi uchun REK 0,04-atmosfera havosidagi CO²ning konsentratsiyasi. 2. Taоmnоma kimlar tоmоnidan imzоlanadi va kim tоmоnidan tasdiqlanadi? Tuzilgan taomnoma ta ‘minot bo’yicha qism komandirining yordamchisi va tibbiy xizmat boshlig’i tomonidan imzolanadi va qism komandiri tomonidan tasdiqlanadi. 3. Dala sharoitida suvning sifatini yaxshilashdagi tabelli vositalar Javobi 22-bilet 3-savoilda berilgan №25-Билет 1.Harbiy xizmatchilar uchun ovqatlanishning ahamiyati Javobi 3-bilet 2-savolida berilgan 2. Dala sharoitida suvni tiniqlashtirish usullari Loyqa suvni STP da tiniqlashtirish kaogulatsiya qilish va keyinchalik tabelli vositalar yordamida filtrlash orqali amalga oshiriladi. Koagulatsiya qilish uchun aluminiy sulfat tuzidan foydalaniladi. Koagulatsiya qilish jarayonida suv faqatgina muallaq holdagi zarrachalardangina xoli bo'lmay, balki qisman ZM, RM va mikroorganizmlardan ham tozalanadi. Koagulatsiyaning samarali bo'lishi uchun koagulant miqdori to'g'ri tanlangan bo'lishi kerak va uning miqdori suvning xususiyatiga bog'liq holda 20 dan 300 mg/1 gacha tebranishi mumkin. Koagulant miqdorini tanlash tajriba yo'li bilan o'tkaziladi: buning uchun 3 stakanga 200 ml dan tekshiriluvchi suvdan olinadi va birinchi stakanga taxminan 20 mg (pichoq uchida), ikkinchi stakanga 40 mg va uchinchi stakanga 60 mg quruq koagulyant qo'shiladi. Koagulyantning olingan bu miqdorlari 11 suvga hisoblanganda 100,200,300 mg miqdoriga to'g'ri keladi. Stakandagi suvlar yaxshilab aralashtiriladi va 10 daqiqaga qoldiriladi. Vaqt o'tishi bilan qaysi stakandagi suvning yuqori qismidan boshlab tiniqlashish jadal ketadigan boisa, shu stakandagi koagulant miqdori eng optimal miqdor deb hisoblanadi. Koagulant tiniqlashtiriladigan suvga maydalangan kukun holida yoki 5% eritma holida qo'shiladi, aralashtiriladi, tindiriladi va filtrlanadi. 3. Taomnoma tuzish tartibi Taomnomani tuzish 1. Hafta davomida tayyorlanishi lozim bo’lgan ovqatlarning ro’yxati tuziladi. Bunda qozonga solinadigan mahsulotlarga bo’lgan gigiyenik talablar, ovqatlarning nomlari va tarkibi (namunaviy kartoteka asosida) inobatga olinadi. 2. Mahsulotlarning nomlari tuzilib, bunda harbiy xizmatchilarning ovqatlanish m e’yorlariga, omborxonadagi bor bo’lgan ovqat mahsulotlarining turiga va almashtirilishi mumkin bo’lgan mahsulotlar jadvaliga tayaniladi. 3. Bir hafta uchun kerak bo’lgan umumiy ovqat mahsulotlarining miqdori hisoblanib, uni ovqatlanishning fiziologik me’yorlariga muvofiqligi taqqoslaniladi. Agar tahlil natijasiga ko’ra mahsulotlarning miqdori va turi o’rtasida sezilarli farq kuzatiladigan bo’lsa, ovqatlarning miqdori va energetik qiymatini o’zgartirmagan holda boshqa mahsulotlar bilan o’zgartirish amalga oshiriladi. Harbiy xizmatchilar ovqatining to’la qiymatliligi deb hisoblaniladi, qachonki agar taomnoma tarkibidagi barcha ovqat mahsulotlarining miqdor va energetik ko’rsatkichlari gigiyenik me’yorlami ko’zda tutgan bo’lsa. Shuning uchun har oyda 1 marta haftalik taomnomaning kimyoviy tarkibi va uning energetik qiymati hisoblash usuli yordamida tekshirilishi kerak. Ovqatlarning energetik qiymati kun davomidagi har bir qabul qilgan ovqatning kimyoviy tarkibiga ko’ra baholanadi. №26-Билет 1.Ovqatlanishning energetik adekvatligini nazorat qilish 2.SHaxsiy zaxira suvlarni zararsizlantirish usullari 3. Dala sharоitida оvqatlar qaеrda tayyorlanadi? №27-Билет 1.Kunlik ta'minot meyorlari Javobi 12-bilet 3-savolida berilgan 2.Ichimlik suvining sifatiga, suv istemoli meyorlariga bo’lgan talablar 3.Statsionar va dala sharoitida ovqatlanishni tashkil etish №28-Билет 1. Taomnomaga bo'lgan gigiyenik talablar 2.Ovqat tarkibidagi S vitaminining miqdorini aniqlash usullari. Javobi 9-bilet 2-savolida berilgan 3. Suv taʼminoti punkti ishining gigenik nazorati №29-Билет 1.Harbiy sharoitda qismni gigienik taminoti tibbiy xizmati turlari 2.Ovqatlanishning energetik adekvatligini nazorat qilish, kunlik taminot meyorlari 3. Payoq turlarining № 1 va № 2 mе’yorlarining nоmlanishi №30-Билет 1.Harbiy sharoitda qismni gigienik taminoti tibbiy xizmati turlari 2.Ovqat tarkibidagi S vitaminining miqdorini aniqlash usullari. Javobi 9-bilet 2-savolida berilgan 3.Suv taminoti punkti ishining gigienik nazorati Javobi 28-bilet 3-savolida berilgan №31-Билет 1. Taоmnоma kimlar tоmоnidan imzоlanadi va kim tоmоnidan tasdiqlanadi? 2. Dala sharoitida suvning sifatini yaxshilashdagi tabelli vositalar 3.Suv taminoti punkti ishining gigienik nazorati Javobi 28-bilet 3-savolida berilgan №32-Билет 1.Kunlik ta'minot meyorlari Javobi 12-bilet 3-savolida berilgan 2.Ovqat tarkibidagi S vitaminining miqdorini aniqlash usullari. Javobi 9-bilet 2-savolida berilgan 3.Suv taminoti punkti ishining gigienik nazorati Javobi 28-bilet 3-savolida berilgan №33-Билет 1.Kunlik ta'minot meyorlari Javobi 12-bilet 3-savolida berilgan 2.Ovqat tarkibidagi S vitaminining miqdorini aniqlash usullari. Javobi 9-bilet 2-savolida berilgan 3.Suv taminoti punkti ishining gigienik nazorati Javobi 28-bilet 3-savolida berilgan №34-Билет 1.Ovqat tarkibidagi S vitaminining miqdorini aniqlash usullari. Javobi 9-bilet 2-savolida berilgan 2. Dala sharoitida suvning sifatini yaxshilashdagi tabelli vositalar 3.Suv taminoti punkti ishining gigienik nazorati Javobi 28-bilet 3-savolida berilgan №35-Билет 1.Ovqat tarkibidagi S vitaminining miqdorini aniqlash usullari. Javobi 9-bilet 2-savolida berilgan 2.Ichimlik suvining sifatiga, suv istemoli meyorlariga bo’lgan talablar 3.Statsionar va dala sharoitida ovqatlanishni tashkil etish Yüklə 0,52 Mb. Dostları ilə paylaş:
|