1. Harbiy gigienaning maqsadi nima
Yüklə 0,52 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
3. Mudоfaa Vazirligining qaysi buyrug’ida sоldat payoklari qabul qilingan? 0 ‘zR QK-da MV-ning №288 chi buyrug‘iga muvofiq quyidagi askar payoklari mavjud: Umumqo‘shinlar payogi (№1 me’yor), Uchuvchilar payogi (№2 me’yor), Davolovchi payok-(№5 me’yor), Umumqo‘sh interning quruq payoklari-(№ 9 me’yor). Shu buyruqqa muvofiq harbiy dala sharoiti va ayrim vaziyatlarda ayrim ovqat mahsulotlarini tarkibi va energetik qiymati mos keladigan boshqa mahsulotlar bilan almashtirish mumkinligi ham ko‘rsatilgan. Umumqoʼshinlar payogidagi mahsulotlar ro‘yxatiga quyidagilar kiritilgan bo‘lib, ularning asosiylari 20dan ortiq mahsulotdir, Shu jumladan: non – 750 gr, yormalar – 120 gr, go’sht – 175 gr, baliq – 100gr, qant – 70 gr, tuxum – haftasiga 4 dona, mevalar - 900 gr va b. 2-Билет 1. Dala sharoitida suv bilan taminlashning ahamiyati Qo‘shinIarning suv ta ’m inotini oqilona tashkil etishning ahamiyati. Harbiy xizmatchilarni ichimlik suvi bilan oqilona ta’minlash muhim gigiyenik omillardan biri hisoblanadi, chunki sifatli ichimlik suvi qoʼshinlaming jangovarlik holati va salomatligini ta’minlovchi muhit hisoblanadi. Suvning tutgan o‘rni qo‘shinlardagi mehnat turiga muvofiq sezilarli darajada o‘zgaradi, ya’ni xizmatchilarning yashash va mehnat sharoitlarini o‘zgarishi, jangovar sharoitlardagi vaziyatlarga mos ravishda suv sarfi ham o‘zgaradi. Masalan, odamning fiziologik ehtiyoj ini qondirish uchun o‘rtacha 2-2,5 litr suv yetarli bo'Isa, og‘ir jismoniy mehnat bajarganda ya’ni armiyada xizmat qilish ham xuddi shunday sharoit hisoblanib, suvga boʼlgan ehtiyoj bir kunga 5-6 litrgacha ortadi. Respublikamizdagi issiq iqlim sharoitida esa yoz kunlari suvga bo‘lgan ehtiyoj 10-12 litrgacha ortishi mumkin. Harbiy xizmatni o‘tash harbiy xizmatchilarning qo‘llari, badanlari va kiyim-boshlarini chang, texnik suyuqliklar kabi moddalari bilan intensiv ifloslanishi bilan bogʼliqdir. Shuning uchun fiziologik ehtiyojdan tashqari gigiyenik ehtiyojlar uchun juda katta miqdorlarda suvning sarflanishini talab etadi. Jangovar vaziyatli sharoitlarda suvning epidemiologik tutgan o‘rni ham keskin oshadi: tarixda qayd etilgan ko‘pchilik urush voqealari shundan dalolat beradiki, suv orqali tarqaladigan yuqumli kasalliklar (ich terlama, ichburugʻ, vabo kabilar) tufayli xizmatchilarning ayrim qismi va ayrim sharoitlarda ko‘pchilik qismi urushdagi qurbonlarga qaraganda ko'proq miqdorlarni tashkil qilgan. Bularning hammasi harbiy qismlardagi tibbiy xodimlarga harbiy xizmatchilarni yetarli miqdorlarda va sifatli ichimlik suvi bilan ta’minlashning gigienik asoslarini bilishi va tinchlik davrda ham, urush harakatlari vaqtida ham suv ta’minotining sanitar nazoratini o‘tkaza olishi shart ekanligiga asos bo‘ladi. 2. Dala sharoitida suv va ovqat mahsulotlarini RM va ZM bilan zararlanganligini ekspertizadan o’tqazish Dushmari tomonidan ommaviy qirg‘in qurollari qo‘llanilgan sharoitda tibbiy xizmat xodimlarining vazifalari yanada murakkablashadi, chunki ovqat mahsulotlari RM, ZM. Bakterial vositalar bilan zararlanganligini ekspertizadan o‘tkazish lozim bo‘ladi. Agar mahsulotlar zararlangan bo‘Isa, ularni ishlatilishi mumkinligi haqida biror qarorga kelish lozim bo‘Iadi va bu mahsulotlami to‘liq maxsus ishlovdan o‘tkazilishini nazorat qilish talab etiladi. Maxsus ishlovdan o‘tkazish tadbirlari maxsus ishlovdan o‘tkazish punktlarida (PSO) amalga oshiriladi. Mahsulotlami radioaktiv moddalar bilan zararlanganligi ekspertizadan o‘tkazishda shu narsaga e’tibor berish lozimki, zararlanish yuzaki, miqdoriy va hajmiy bo‘lishi mumkin. Shu bilan birga tarkibiy zararlanish ayniqsa non va tuz uchun juda xosdir. Bunday holat shu mahsulotlarning sekin parchalanuvchi neytronlarni o‘ziga yutishi natijasida sun’iy radioaktivlikka aylanib qolishi tufayli yuz beradi. Hosil bo‘lgan RM larning yarim parchalanish davri juda qisqa, shuning uchun bu mahsulotlami dezaktivatsiya qilish, ularni vaqt orqali ushlash natijasida amalga oshirilishi muvofiq. Boshqa turdagi zararlanishga keladigan bo‘lsak, ularni dezaktivatsiya qilish masalasi haqida faqat zararlanish kategoriyasini hisobga olgan holda xal etiladi: mahsulotlar zararlovchi moddalar bilan RED (PDU) dan ortiq bo‘lgan sharoitlarda, ular dezaktivatsiya qilinmaydi, balki yo‘qotiladi yoki uzoq muddatli saqlash uchun maxsus omborxonalarga joʻnatiladi. Ovqat mahsulotlari ZM bilan zararlangan bo‘lsa, zararlanshish darajasi kam yoki o'rtacha zararlanish darajasida bo‘lsagina dezaktivatsiyadan o‘tkazilishi mumkin. Kuchli zararlangan mahsulotlar dezaktivatsiya qilinmaydi, balki yo‘qotiladi. Ovqat mahsulotini ekspertizadan o’tkazishni veteranariya vrachi qism vrachining komissiya a’zosi sifatida ishtirokida yoki ixtisoslashtirilgan laboratoriyada amalga oshiradi. Organoleptik va fizika- kimyoviy ko‘rsatkichlami laboratoriya tekshirishlaridan o’tkazilgandan so‘ng bayonnoma toʼldiriladi, mahsulotning sifati haqida yakuniy xulosa beriladi va bu haqda qism komandiriga malumot beriladi |