I. Gumanistik (insonparvalik yo’nalishi), qiziqishlar, qadriyatlar, ideallar
II. Ixtisoslik bilimi.
Fanni, uni o’qitish metodikasini, pedagogika va psixologiyani bilish.
III. Pedagogik layoqatlar:
- kommunikativlar, so’z, fikr – tuyg’u orqali munosabat, o’zaro fikr almashuv;
- fahm- idrokli bo’lish;
- turli qobiliyat (ko’rinishlari) qirralari iqtidorligi (ega bo’lish);
- dinamizm (harakatchanglik), faollik, olg’a siljish;
- emotsionallik (his –tuyg’u jo’shqinlik);
- qat’iyatlik;
qunt, sabot chidamlilik;
kelajakka ishonch (kelajakni ko’ra bilish);
e’tiborli nufuzli bo’lish (o’z ta’sirchanligi bilan mahliyo, maftun eta bilish);
IV. Pedagogik texnika
-o’z-o’zini boshqara olish;
-boshqalar bilan aloqa – munosabat o’rnata olish;
Qadimdan ustoz – murabbiylar xalqimiz tomonidan e’zozlanib kelinadi. «Ustoz – otangdan ulug’», - degan maqol ham bejiz aytilmagan. Qaysi bir olim yoki yozuvchi, shoir bo’lmasin ularning hammasi mana shu ustozlar qo’lida kamol topgan voyaga etgan. Alisherni Alisher qilgan, Boburni butun dunyoga tanitgan mana shu ustozlar hisoblanadi.
SHuning uchun ham ustozlar haqida mana bunday fikrlar bildirilgan:
Daraxtni – shirin meva, ustozni – oqil shogird bezaydi.
Ma’lumki, bugungi kun talabi yangi pedagogik texnalogiyani yaxshi biladigan va dars jarayonida qo’llay oladigan mahoratli o’qituvchilar bugunda ta’lim tizimini isloh qilish uchun asosiy rolni bajaruvchilar hisoblanadi.
Mahoratli bo’lish o’qituvchining boshqa xususiyatlaridan tashqari psixologik, pedagogik qobiliyatlarining shakllanganligi bilan ham namoyon bo’ladi.
O’qituvchilardagi aynan kommunikativ qobiliyat bu kasb uchun juda muhimdir. Sababi o’qituvchining o’quvchilar bilan muomila munosabatida, ta’lim – tarbiya jarayonida o’z bilganlarini, qoidalarni nutq ya’ni - og’zaki yoki yozma nutqda ifoda etadi. Imo – ishora orqali fikr bayon etiladi, ammo ko’p hollarda imo-ishora yordamchi vazifasini bajaradi.