Beynəlxalq iqtisadi münasibətlərdə BİM –də beynəlxalq iqtisadi siyasətin (BİS) yeri
İqtisadiinkişafınbeynəlmilləşdirilməsi
Beynəlxalqmünasibətlərsistemindəbeynəlxalqiqtisadisiyasətinyeri. qlobaliqtisadiyyatıntənzimlənməsi səbəbləri və faktorları
Beynəlxalq iqtisadi siyasətin məqsədi və onun tənzimləyici qurumlarının vəzifələri.
Bu gün xarici siyasətin iqtisadiyyatıla.mas tendensiyası daha da artır. İqtisadi məsələlər istisnasız bütün dövlətlərin xarici siyasətinin prioritetləri arasında görkəmli yer tutmuşdur. Bir çox cəhətdən, bu tendensiya hər bir ölkənin iqtisadi potensialının dünya siyasətində tutdugu paya və siyasətin formalaşmasına təsirinə görə müəyyənləşir. İstehsal amillərinin beynəlxalq hərəkətliliyi sayəsində, bir ölkənin iqtisadi siyasəti digər ölkələrə də təsir göstərə bilər. Bu təsirləri qəbul edən dövlətlər tez-tez iqtisadi siyasəti koordinasiya etməyə çalışırlar.
Beynəlxalq iqtisadi siyasət: Hökumətin ticarət və istehsal amillərinin həcminə, istiqamətinə və məzmununa dair müdaxilələrini əhatə edir.
iqtisadi siyasət eyni zamanda daxili iqtisadi və xarici iqtisadi tarazlıgın təmin edilməsidir.
Daxili iqtisadi tarazlıga iqtisadiyyatın tam məşğulluğa və inflyasiyanın məqbul səviyyədə saxlanması ilə nail olmaq mümkündür .
Xarici iqtisadi tarazlığa isə tədiyyə balansıüzrə tarazlığının təmin edilməsi ilə,başqa sözlə desək, ölkəyə girən valyuta miqdarı ilə ölkədən çıxan valyuta miqdarınıeyniləşdirilməsi ilə nail olunur. .
Ümumi iqtisadi balans, daxili iqtisadi tarazlığın və eyni zamanda xarici iqtisadi balansın təmin edilməsi yolu ilə əldə edilir.
Daxili iqtisadi tarazlıq və xarici iqtisadi tarazlığı eyni anda təmin edərək ümumi iqtisadi tarazlığı təmin etməyi məqsəd qoyan bir hökûmətin yerli istehsalçını qorumaq məqsədiylə tətbiq etdiyi idxal tarifi həmin malın ölkdaxili istehsalını və məşğulluğu artırarkən, istehlakçıların əlaqədar malı daha yüksək qiymətlə satın almalarına səbəb olacaq.
Hökumətlərxariciiqtisadimuvazinətənailolmaqüçünxərclərin yenidən bölüşdürülməsi(sürüşkən)siyasətinəmüraciətedəbilərlər.
Bu siyasətəaşagıdakı vasitələrlə nail olunur:
- İdxal tarifləri,
- İdxal kvotaları,
- valyuta nəzarəti,
-Devalvasiya,
-Revalvasiya,
- İdxal və ya ixrac subsidiyaları və ya vergiləri
Xərclərin yenidən bölüşdürülməsi siyasətində Beynəlxalq ticarət siyasəti vasitələri
1-idxal tarifləri,
2- İxalat kvotaları,
3. İdxalat və ya ixrac subsidiyaları
4.- İdxalat və ya ixrac vergiləri
BİS 4 əsas tendensiya ilə xarakterizə edilir :beynəlmiləlləşmə, transmilliləşmə, inyetqasiya və qloballaşma
İqtisadi inkişafın beynəlmillələşdirilməsi özünü qarşılıqlı asılılı istehsal , beynəlxalq mal dövriyyəsi, kapital və işçi qüvvəsinin milli iqtisadiyyatlların yaxınlaşmasında və inkişafında , eləcə də iqtisadi proseslərin qarşılıqlı təsirində göstərir.
T əsərrüfat həyatının brynəlmilləşməsi həm də maddi nemətlərin istehsalı, bölüşdürülməsi , mübadiləsi və istehlakı sferasında da əks olunur və beynəlxalq iqtisadi münasibətlərin istenilən formasında təzahür edir və onun inkişafına təsir göstərir. Beynəlmilləşmənin əsas formaları:
İstehsalın;
Elmi-texniki tədqiqatların ; beynəlmilləşməsi
Kapitalın .
Dostları ilə paylaş: |