Folklor, Mifologiya, Etnoqrafiya «Əshabi-kəhf» haqqında qısa məlumat belədir:
«Dəqyanus Rum qeysərlərinin biri olmuş, xalqı özünə və
bütə sitayiş etməyə məcbur edərmiş. «Əshabi-kəhf»də yatanlar da
onun müasirləri idilər. Allah öz fitrətindən onları belə bir fikrə sal-
dı və onlar bildirdilər ki, onlar özləri məxluq (xəlq olunan), bütlər
isə məxluqun məxluqudur. Tək olan Tanrıya inanmaq lazımdır.
Onlar bu məqsədlə Dəqyanusun vilayətini tərk etdilər. Onlar yol-
da bir çobanla da rastlaşdılar. Hətta çobanın iti ilə birlikdə bir
mağaraya girdilər. 309 (üç yüz doqquz) il mağarada yatdılar. Bu
barədə tarix kitablarında da məlumatlar var». (2, s.7)
«Əshabi-kəhf» haqqında «Qurani-Kərim»də belə deyilir:
«Kəhf» surəsi (18) Məkkədə nazil olmuş və (110) ayədir.
Rəhman və Mehriban Allahın adı ilə.
9.Yoxsa sən «kəhf» və «rəqim» əshabını bizim təəccüblü
ayətlərimizdən sandınmı?
10. O zaman, o igid cavanlar mağaraya sığınıb dedilər:
«Pərvərdigara! Bizə öz dərgahından bir mərhəmət ver və bizim
üçün bir çıxış yolu bəxş et!»
11. O mağarada qulaqlarına illər boyu (pərdə) vurub (yuxlat-
dıq).
12. Sonra onları oyatdıq ki, görək o iki dəstədən hankısı qal-
dıqları müddəti daha düzgün hesablayıblar.
13. Biz onların xəbərini sənə haqq olaraq söyləyərik: Onlar
rəbblərinə iman gətirən bir neçə igid cavan idi və Biz onların
hidayətini artırmışdıq.
14. Və qəlblərini möhkəm etdik, o zaman (şirkə qarşı dur-
maq üçün) qalxıb dedilər: «Bizim Rəbbimiz göylərin və yerin
Rəbbidir. Ondan başqa bir tanrını əsla çağırmarıq, yoxsa batil söz
demiş olarıq».
15. «Bizim bu tayfamız ondan başqa tanrılar qəbul etmişlər.
Bəs nə üçün onlar, o tanrılar üçün açıq-aşkar bir dəlil gətirmirlər?
