Əl-Mİzan fi TƏFSİr-el quran içindekiler c: 4 : Al İmran Surəsi

Mən deyərəm ki: Ayyaşi ayənin bu oxunuş formasını İmam Misdən (ə.s) nəql edir. Aşağıda gələcəyi üzrə Əhli Sünnə alimləri bu oxunuş formasını müxtəlif kanallardan Ubeyy b. Kaab və İbni Abbasa söykəyərək nəql etmişlər. Hər halda bu cür rəvayətlər, ayənin şifahi eniş formasını deyil, mənasını nəzərdə tutmaqdadırlar.

Yenə əl-Kafi adlı əsərdə iştirak etdiyinə görə Zürare deyir ki: "Abdullah b. Ümeyr b. Leysi, İmam Misə (ə.s) gələrək özünə 'Qadınları mütə nikahı ilə al/götürmək haqqında nə deyirsən?' dedi. İmam 'Allah bunu Quranda və Peyğəmbərin dili ilə halal etdi. Buna görə bu tətbiq qiyamət gününə qədər halaldır' dedi. Abdullah b. Ümeyr 'Ey Əbu Cəfər, Ömər bunu haram elan edib qadağan etmişkən necə olar da senin kimi biri belə deyər?' dedi. İmam 'O istədiyi qədər haram etsin' dedi. Abdullah b. Ümeyr 'Ömərin haram etdiyi bir şeyi halal etməyindən səni Allaha sığındıraram' dedi." Zürare deyər ki: "İmam 'Sən dostunun sözü üzrə ol. Mən də Peyğəmbərin sözü üzrəyəm. Sonra gəl də lənətləşək. Yəni mən doğru söz Allahın rəsulunun sözüdür. Batil söz, sənin dostunun sözüdür. Deyilsə Allahın lənəti mənim üzərimə olsun, de-yeyim.' Abdullah b. Ümeyr İmama dönərək dedi ki: 'Sənin qarının, qızının, bacısının və əminin qızının bu işi etmələri xoşuna gələr mi?' İmam Mis, arvadının və əmisinin qızının söz mövzusu edilməsi üzərinə Abdullah b. Ümeyrə üz çevirdi." (Fürus(n)u Kafi, c. 5, s. 449, h: 4)

Yenə eyni əsərdə yazar öz rəvayət zənciriylə Əbu Məryəmdən, o da İmam Sadiqdən (ə.s) belə rəvayət edər: "Mütə nikahı, haqqında ayə endiyi kimi, Peyğəmbərimiz tərəfindən bir sünnət olaraq da tətbiq olunmuşdur."

Yenə əl-Kafi adlı əsərdə müəllifin öz rəvayət zənciriylə ABdir-rəhman b. Əbu Abdullahdan belə rəvayət etdiyi nəql edilər: "Əbu Hani-fenin, İmam Sadiğə mütə haqqındakı fikirini soruşduğunu duy/eşitdim. İmam, 'İki müt'adan hansını soruşursan?' dedi. Əbu Hənifə 'Həcc müt-'asını sənə soruşmuşdum. İndi isə mütas(n)ı Nisa=kadınları mütə etmək haqqında mənə məlumat ver. Bu tətbiq doğrumu?' dedi. İmam 'Subha-nellah! Sən Allahın kitabındakı: 'O halda nə vaxt onlarla mütə nikahı etdinizsə, ödənişlərini bir fərz olaraq verin.' ayəsini oxumadınmı?' dedi. Əbu Hənifə 'Vallah, sanki bu ayəs(n)i heç oxumamış kimiyəm.' dedi." (Fürus(n)u Kafi, c. 5, s. 449, h: 6)

Təfsir-ul Ayyaşidə Məhəmməd b. Müslimə söykən/dözülərək verilən məlumata görə İmam Mis (ə.s) belə deyir: "Cabir b. Abdullah Resulul-lahın (s. a. a) siretinden danışarkən belə dedi: 'Səhabələr Peyğəmbərimiz ilə çıxdıqları döyüşdə Peyğəmbər onlara mütə nikahını halal etdi, onu qadağan etmədi.' Hz. Əli (ə.s) bu məsələdə 'Əgər İbni Hattabın (Ömərin) məndən əvvəlki qadağan etməsi olmasaydı, pis kişiden[32] başqa heç kim zina etməzdi.' dedi. İbni Abbas isə belə dərdi/deyərdi: Uca Allah 'O halda nə vaxt onlarla (müəyyən bir müddətə qədər) mütə nikahı etdinizsə, ödənişlərini bir fərz olaraq verin.' buyurur. Bu adamlar bu tətbiqi inkar edirlər. Halbuki Peyğəmbərimiz onu halal etdi, qadağan etmədi." (c. 1, s. 233, h: 85)

Yenə Təfsir-ul Ayyaşidə Əbu Basar kanalıyla müt'ayla əlaqədar olaraq İmam Misdən (ə.s) belə rəvayət edilər: "Mütə haqqında 'O halda, nə vaxt onlarla mütə nikahı etdinizsə, ödənişlərini bir fərz olaraq verin. Mehir seqmentindən sonra, qarşılıqlı razılaşmanızda sizə bir günah yoxdur.' ayəs(n)i enmişdir. Qadın ilə aranızda qərarlaşdırdığınız müddət sona çatdığında sən ona, o da sənə artırma edə bilərsiniz. Kişi, qadının razılığı ilə yeni bir müddət üçün səni özümə halal etdim, deyər. O qadın gözləmə müddəti dolmadan başqasına halal olmaz. Onun gözləmə dövrü iki aybaşı dövrüdür." (c. 1 s. 233, h: 86)

Şeybaninin verdiyi məlumata görə "Mehir seqmentindən sonra, qarşılıqlı razılaşmanızda sizə bir günah yoxdur." (Nisa, 24) ayəs(n)i haqqında İmam Sadiq ilə İmam Mis (hər ikisinə salam olsun) belə deyirlər: "Bu belə olar: Kişi qadının ödənişini artırar, qadın da onun müddətini artırar."