MATN VA UNING TURLARINI O’RGATISH METODIKASI MAVZUSIDA
KURS ISHI
Ilmiy rahbar:
Navoiy-2020
Mundarija Kirish
I. BOB Matn va uning turlari 1. Hajm belgisiga ko`ra matn turlari.
2. Ifoda maqsadi va mazmun belgisiga ko’ra matn turlari.
II bob. Matn va uni tahlil etish tamoyillari
2.1.Fonetik tahlil 2.2. Matnning leksik-semantik tahlili 2.3.Matnning sintaktik tahlili
Xulosa
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati
Kirish Ma’lumki, inson voqelikni, borliqni til orqali, uning vositalari yordamida aks ettiradi. Shu jarayonda u turli matn ko’rinishlarini yaratadi. Bular quyidagilar:
Yuz bergan voqea-hodisa haqidagi oddiy axborot ko’rinishida yaratilgan matn ma’lumotnoma matni deb ataladi. Bu matnning quyidagi belgilari bor: 1) so’zlar o’z m’nolarida qo’llanadi; 2) tilda mavjud bo’lgan badiiy-tasviriy vositalardan (masalan, badiiy san’at turlaridan) deyarli farqlanmaydi; 3) yuz bergan voqea-hodisa oddiy so’zlar vositasida tasvirlanadi.
Yuz bergan voqea-hodisa haqida ijodiy – tavsifiy bayonni aks ettiruvchi matn ijodiy – tavsifiy matn deb yuritiladi. Bu matnning quyidagi belgilari bor: 1) yuz bergan voqea-hodisa haqida shaxsiy fikr mulohaza bayon qilinadi; 2) tilning badiiy – tavsifiy vositalaridan unumli foydalaniladi; 3) har bir voqea-hodisa muayyan dalillar bilan ishonarli tarzda aks ettiriladi.
Bu matn turlariga ilmiy, ommabop va badiiy uslublarda yaratilgan matnlarni, shuningdek, inshoni kiritish mumkin.