Исследование в XXI веке февраль, 2023 г 453 tijorat banklarining balansdan tashqari operatsiyalari va ularning



Yüklə 0,74 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə2/5
tarix14.12.2023
ölçüsü0,74 Mb.
#178331
növüИсследование
1   2   3   4   5
Abdumutal Ergashev Jamol o’g’li


часть
1
 
«
Новости
образования

исследование
в 
XXI 
веке
»
февраль
, 2023 
г
454 
Tijorat bankining balansdan tashqari operatsiyalari deganda pul mablag’larining 
harakati bilan bevosita bog’liq bo’lmagan, ammo kelgusida bank uchun ma’lum bir talab va 
majburiyatlarni yuzaga keltiradigan operatsiyalar tushuniladi. 
Mamlakatimizda «Banklar va bank faoliyati to’g’risida»gi Qonunga asosan banklar 
moliyaviy universal sifatida namoyon bo’ladilar. Ushbu Qonun va boshqa normativ 
xujjatlarga asoan banklar o’z daromadlari va risklarini differensatsiyalash ishlarini olib 
boradilar. Yana shu bilan birga bosh o’z kapitalini ko’paytirish yo’llarini izlamoqdalar. 
Ammo banklar o’z to’lov qobilyatlari (likvidligini) hamda daromadini diversifikatsiya 
qilishga majbur. Shuning uchun banklar asosiy xizmatdan boshqa xizmatlarni amalga 
oshiradi. 
Tijorat operatsiyalari tijorat banklari tomonidan mijozlarning ishonchi asosida olib 
boriladi va qonun bilan cheklanmaydi. 
Tijorat banklari va boshqa banklarning operatsiyalari o’tkazish jarayonida mukofot 
oladi va o’z foydasi manbasini diversifikatsiya qiladi hamda o’zini tusatdan moliyaviy 
risklardan himoya qiladi.
Ushbu operatsiyalar bankning balans hisobvaraqlarida aks ettirilmaydi, ammo yuqori 
foyda keltiradi. 
Tijorat banklari balansdan tashqari operatsiyalari kelib chiqishining asosiy sabablari 
quyidagilar: 
1. Banklararo raqobat sharoitida bank daromadlarining qisqarish tendentsiyasi 
kuzatilganligi. 
2. Tijorat banklari kredit portfeli sifatining yomonlashuvi (qishloq xo’jaligi va 
energetika sohasida); 
3. Nazorat organlari tomonidan tijorat banklari kapitali yetarliligiga qo’yiladigan 
talablarning oshirilishi. 
Balansdan tashqari operatsiyalarni amalga oshirish qanday avzalliklarga ega: 
* tijorat banklarining qo’shimcha foizsiz daromadlarining keng o’sishini ta’minlaydi; 
* riskli aktivlarning bir qismini balansdan tashqariga chiqarish yo’li bilan bank 
moliyaviy holatining umumiy holatini yaxshilaydi; 
* moliyaviy resurslarni joylashtirmay daromad olishi imkoniga ega bo’ladi. 
Tijorat banklarining balansdan tashqari operatsiyalarini 2 yirik guruhga bo’lishimiz 
mumkin: 
1.Shartnomaviy majburiyatlar bo’yicha operatsiyalar; 
2.Qo’shimcha ma’lumot (informatsion xisobvaraqlar) beruvchi operatsiyalar. 
Yuqorida ko’rsatkichlarni bankning boshqa operatsiyalari jumlasiga kiritadi va 
ularni majburiyat (shartnoma) turiga ko’ra quyidagicha bo’lishi mumkin
Bankning boshqa operatsiyalari “
4
” 
1.
4
Abdukarimova D.R. Bank kreditlari garov ta’minotini baholash . 
Monagrafiya –T.: «Iqtisod-Moliya», 2016. – 168 b. 


Международный
научный
журнал

7
(100), 
Yüklə 0,74 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin