Jismoniy tarbiya, sport nazariyasi va uslubiyati

2. Individning o‘z tanasi og‘irligini engishbilan bajariladigan mashqlar (tayanib yotib qo‘llarni tirsakdan bukish). Kuch bilan bajariladigan har qanday mashqlar o‘zining ijobiy va salbiy tomonlariga ega. Og‘irlik bilan bajarila-digan mashqlarning qulay tomoni shundaki, ular yordamida ham yirik, ham mayda muskullar guruhiga ta’sir etish oson va ularni dozalash qulay.
Kuchni rivojlantirish metodlari. Muskul kuchining ortishi, asosan uni rivojlantirish metodlariga bog‘liqdir.
Maksimal zo‘riqish metodi, ya’ni me’yordagi yoki me’yorga yaqin og‘irliklarni ko‘tarish (o‘z vaznining 90-95%), nerv muskul apparatining maksimal safarbarligi va muskul kuchining ko‘p bo‘lmasada ortishini ta’minlaydi. Ammo bu yuqori darajadagi nerv-psixik zo‘riqishi bilan bog‘liq, ayniqsa, o‘quvchilar kuchi-ni rivojlantirishda noqulaylik tug‘diradi. Oz mikdordagi qaytarishlar modda almashinuvi va boshqa plastik jarayonlarni yo‘lga qo‘yolmaydi, natijada muskul massasi ortmaydi. Bu metod mashq texnikasi ustida ishlash uchun qiyinchilik tug‘diradi, chunki me’yoridan ortiq nerv-muskul tarangiligi nerv markazi-dagi qo‘zg‘alishni generalizatsiyalashishiga va ishga ortiqcha muskul guruhlarining qo‘shilib ketishiga olib keladi. Va nihoyat, shuni hisobga olish kerakki, xatto etarli darajadagi tayyorgarlikka ega bo‘lgan sportchilarning nerv sistemasi yaxshi rivojlanmagan bo‘lsa, me’yoriga yaqin bo‘lgan nagruzkalardan foydalanish metodi muskul kuchining ortishida me’yor bo‘lmagan nagruzkalar bilan mashq qilish metodi bergan foydani ham bermaydi.
Foydalanilgan adabiyotlar:

1.	Abdullaev A., Xonkeldiev SH. Jismoniy madaniyat nazariyasi va metodikasi Toshkent., O‘zDJTI, 2005 yil - 300 b.
2.	SalomovR.S. Sport mashg‘ulotining nazariy asoslari – Toshkent., O‘zDJTI, 2005 yil - 238 b.
3.	Maxkamdjonov K.M. Jismoniy madaniyat nazariyasi va metodikasi Toshkent., “Iqtisod -moliya” 2008 yil - 300 b.
4.	Yunusova Y.M. Teoriya I metodika fizicheskoy kulturы. Uchebnik.Toshkent, O‘zDJTI, 2007,S. 311.
5.	Usmonxo‘jaev T.S., Jismoniy tarbiya va sport mashg‘ulotlari. Toshkent. “O‘qituvchi” 2005, 320 b.
6.	Yunusova Y.M. Organizasiya I metodika fizicheskoy kulturы vobshe obrazovatelnыx shkolax respubliki Uzbekistana.- T.:2002. S. 120.
7.	Salomov R.S. Jismoniy tarbiya nazariyasi va uslubiyati. I-jild. Toshkent. “JTA PRESS”. 2015. 296 b.
8.	Abdullaev A., Xonkeldiev SH. Jismoniy madaniyat nazariyasi va metodikasi Toshkent., O‘zDJTI, 2005 yil - 300 b.