Kbt я25 uot (059) Baş redaktor

Ə d ə b i y y a t

Nobel mükafatı almış 

iqtisadçılar və onların 

nəzəriyyələri: elmi-

ensiklopedik nəşr /tərt. 

müəl.: A.Şəkərəliyev, 

Ş.Əliyev, M.Cavadov.-

Bakı: Elm, 2004.-240 s.

Quliyev, R. İqtisadi 

araşdırmalara görə 

Nobel mükafatı və daha 

bir neçə xırdalıqlar 

barəsində /R.Quliyev     

//Respublika.-2014.- 21 

dekabr.- S.3.

Mirseyid, A. Nobel 

mükafatı və Nobel 

tənhalığı /A.Mirseyid                   

//Ekspress.- 2012.- 28-

30 aprel.- S.14.

Нобелевская 

премия. Лауреаты: 

[иллюстрированная 

энциклопедия] /ред. 

О.Шевнина; пер. с 

англ. Л.Гуськовой.-

Москва: Эксмо, 2009.-

293 с.

İ n t e r n e t d ə

www.anl.az

az.wikipedia.org

414

Tarixdə bu gün

110

 illiyi

“Orucov Qardaşları” mətbəə-nəşriyyatı  

1906-1917 

2016

                                                                                                                                                                  

XX  əsrin  əvvəllərində  nəşriyyat  işini  xalqımızın 

maarif  və  mədəniyyətinin  yüksəldilməsində  əsas 

amillərdən biri hesab edən görkəmli ziyalılardan 

Orucov  qardaşları,  H.B.Zərdabi,  İ.B.Aşurbəyli, 

Ə.Müznib, M.Mikayılov, M.Mirbağırov və başqa-

ları nəşriyyat işi sahəsində böyük fəallıq göstərir, 

kitab  çapı  üçün  mətbəələr  təşkil  edirdilər.  Bu 

mətbəələr içərisində öz nəşriyyatçılıq fəaliyyətinin 

hərtərəfliliyi, maddi-texniki bazası, poliqrafiya ba-

xımından daha keyfiyyətli kitablar nəşr etməsi ilə 

fərqlənən  mətbəə  Orucov  qardaşlarının  elektrik 

mətbəəsi  olmuşdur.  1906-cı  ilin  yazında  mətbəə 

açmaq üçün Varşavadan çap maşını gətirilmişdir. 

1906-1917-ci  illərdə  “Günəş”,  “Həqiqət”, 

“Məlumat”,  “Kəliniyyət”  və  s.  kimi  müxtəlif 

ideyalı qəzet və jurnalları nəşr edən Orucov qar-

daşlarının  elektrik  mətbəəsi  Azərbaycan  kitab 

mədəniyyəti  və  nəşriyyat  işi  tarixində  olduqca 

mühüm  rol  oynamış,  milli Azərbaycan  kitabının 

formalaşmasında faydalı işlər görmüşdür. Orucov 

qardaşları - Oruc, Qənbər və Abuzər öz dövrünün 

təhsilli  ziyalılarından  olmuş,  1905-ci  ildə  Bərdə 

şəhərindən Bakıya gəlmişlər. Kitab mədəniyyətinə, 

cəmiyyətdə kitabın roluna yüksək qiymət verən bu 

qardaşlar  dünyagörüşü  baxımından  bir-birindən 

fərqlənsələr də onları kitaba, kitab çapına yüksək 

münasibət birləşdirirdi. Məhz buna görədir ki, on-

lar ata-babalarından qalma mülk və əmlakı satıb 

əldə etdikləri vəsait hesabına Bakıda bina kirayə 

götürmüş,  mətbəə  avadanlığı,  çap  maşınları  alıb 

nəşriyyatçılıq  işinə  başlamışlar.  Mətbəə  keçmiş 

Nikolayevski küçəsində, milyonçu H.Z.Tağıyevin 

binasında  yerləşirdi.  Orucov  qardaşları  mətbəəsi 

öz dövrünün ən müasir çap maşınları, çap işinin 

son nailiyyətləri olan mətbəə avadanlığı ilə təmin 

edildiyindən poliqrafiya baxımından ən keyfiyyətli 

kitablar nəşr etmək imkanına malik idi. Həmçinin 

bu  mətbəə  o  dövrün  ən  müasir  mətbəələri  kimi 

elektriklə  işlədiyindən  “Orucov  qardaşlarının 

elektrik  mətbəəsi”  kimi  tanınırdı.  Mətbəənin  bu 

böyük üstünlükləri və imkanları onlara daha çox 

sifarişlər qəbul etmək, kitab repertuarını tədricən 

genişləndirmək imkanı vermişdi. Orucov qardaşla-

rı öz nəşriyyatçılıq fəaliyyətində kitab çap etməklə 

yanaşı, onun təbliğinə, daha çox tələbat olan ki-

tabları çap etməyə üstünlük verirdilər. Bu mətbəə 

ilk dəfə olaraq kitab biznesini təşkil etmək üçün 

Bakıda  və  Azərbaycanın  ayrı-ayrı  regionlarında 

kitab  mağazaları  və  müvəkkillər  şəbəkəsi  yarat-

mışdı. Orucov qardaşları, həmçinin nəşr etdikləri 

hər bir kitabı satmaq, onları oxucuların diqqətinə 

çatdırmaq üçün nəşriyyat kataloqları nəşr edirdilər. 

Mətbəənin  1912-ci  ildə  nəşr  etdiyi  “Bəradərani 

Orucov  kütübxanəsinin  əsamulkütübü”    adlı 

ticarət kataloqu böyük maraq doğurur. Bu kataloq 

mətbəənin  kitab  mağazalarında  olan  kitablarını 

alıcılar arasında təbliğ etməklə yanaşı, biblioqrafik 

mənbə  kimi  böyük  mədəni  əhəmiyyət  kəsb  edir. 

Orucov  qardaşlarının  mətbəəsində  Azərbaycan, 

rus,  gürcü  və  fransız  dillərində  şriftlərin  olması 

bir neçə dildə kitab çap etmək imkanı verirdi ki, 

bu da nəşriyyatın başqa mətbəələrə nisbətən daha 

məhsuldar  işləməsi  üçün  şərait  yaradırdı.  Digər 

tərəfdən, müasir çap texnikasının tətbiq edilməsi 

mətbəənin  məhsuldarlığını  artırmış,  yüksək 

keyfiyyətli,  böyük  tirajlarla  kitablar  çap  etməyə, 

kitab  çapı  sahəsində  inhisarçıya  çevrilməsinə 

səbəb  olmuşdu.  Mətbəənin  maliyyə  vəziyyətinin 

yaxşılaşması  kitab  nəşrinin  repertuarının 

genişlənməsinə, ideya istiqamətinin müxtəlifliyinə 

gətirib çıxarmışdı. Orucov qardaşlarının mətbəəsi 

müxtəlif elm sahələrinə dair kitablar nəşr edirdi. 

Nəşr edilən ədəbiyyatın mündəricatı çox geniş idi. 

Burada  bədii,  elmi,  kütləvi,  siyasi,  inqilabi,  dini 

ədəbiyyat geniş yer tuturdu. Orucov qardaşlarının 

1913-1914-cü illərdə təkrar nəşr etdiyi “Bəradarani 

Orucov kütübxanasının əsamülkütübü” adlı ticarət 

kataloqları ilə tanışlıq bu nəşriyyatın Azərbaycan 

kitab  nəşri  tarixində  çox  böyük  xidmətlərindən 

Ə d ə b i y y a t

Zeynalov, Ə. XX əsrin əvvəllərində Azərbaycanda kitab nəşri: Orucov qardaşları nəşriyyatının fəaliyyəti /Ə.Zeylanov; elmi red. 

T.Əhmədov.- Bakı: Azərbaycan, 1997.-92 s. 

Xələfov, A. XX əsrin əvvəllərində Azərbaycanda xalq maarifi, mətbuat və kitab nəşri //Xələfov A. Azərbaycanda kitabxana işinin tarixi: 

dərslik. - Bakı, 2007.-H.2.-S.18-21.

Orucov qardaşları //Azərbaycanda nəşriyyat işi /tərt. R.İsmayılov; red. Ş. Sərkəroğlu; Naşir Assosiasiyası.- Bakı, 2000.- S.64-67.

Əhməd, D. Fədakar Orucov qardaşları /D.Əhməd //Naşir: Azərbaycan Naşirlər və Poliqrafçılar birliyinin jurnalı.- 2014.- 

S.

24-27 .

İ n t e r n e t d ə

www.anl.az

www.elibrary.bsu.az

xəbər  verir.  Bu  kataloqdan  məlum  olur  ki,  Oru-

cov  qardaşları  Azərbaycanın  görkəmli  şair  və 

yazıçılarının,  elm,  mədəniyyət  və  incəsənət 

xadimlərinin,  maarifçilərinin  əsərlərini  çap 

etməklə öz doğma xalqı qarşısında böyük xidmətlər 

göstərmişlər.  Nəşriyyatın  çap  etdiyi  kitablar 

içərisində  H.Zərdabinin,  C.Məmmədquluzadənin, 

N.Nərimanovun,  M.Ə.Sabirin,  S.Ə.  Şirvaninin, 

M.Hadinin,  A.Ş.Talıbzadənin,  Ə.B.  Haqverdiye-

vin, Ü.Hacıbəylinin, A.Səhhətin, M.S.Ordubadinin, 

Y.V.Çəmənzəminlinin  və  s.  əsərləri  mühüm  yer 

tuturdu.  Mətbəədə,  həmçinin  rus  və  xarici  ölkə 

klassiklərindən  tərcümələr,  məlumat  kitabları, 

lüğətlər  və  s.  nəşr  edilmişdir.  Orucov  qardaşla-

rı  nəşriyyatının  fəaliyyətində  milli  dərsliklərin, 

dərs  vəsaitlərinin,  müxtəlif  qiraət  kitablarının 

nəşri Azərbaycan maarifi qarşısında böyük xidmət 

kimi  qiymətləndirilməlidir.  Heç  də  təsadüfi  de-

yil ki, 1905-ci il rus inqilabından sonra keçirilən 

Azərbaycan  müəllimlərinin  birinci  qurultayı 

ana  dilində  təlimi  həyata  keçirmək  üçün  maarif 

xadimləri qarşısında milli dildə dərsliklər və dərs 

vəsaitləri yaratmaq vəzifəsini qoymuşdu. Bu sahədə 

Azərbaycanın  görkəmli  maarif  xadimlərindən 

A.Şaiq,  R.Əfəndiyev,  S.M.Qənizadə,  A.Səhhət, 

M.Mahmudbəyov,  S.S.Axundov,  Ü.Hacıbəyov, 

F.Ağazadə  böyük  xidmətlər  göstərmişlər.  XX  19 

20əsrin əvvəllərində Orucov qardaşları nəşriyyatı 

A.Şaiqin  “Gülşəni  ədəbiyyat”,  “Uşaq  gözlü-

yü”,  “Gülzar”,  R.Əfəndiyevin  “Uşaq  bağçası”, 

M.Mahmudbəyov,  S.S.Axundov,  F.Ağazadə, 

A.Talıbzadə,  Ə.Əfəndizadənin  tərtib  etdikləri 

“İkinci  dil”,  M.Mahmudbəyov  və  A.Səhhətin 

“Yeni məktəb” və “Üçüncü el”, Q.R.Mirzəzadənin 

“Qafqaz  coğrafiyası”  dərsliklərini  çap  milli 

məktəblərimizin dərsliyə olan tələbatını ödəməkdə 

onlara  böyük  fayda  vermişdi.  Orucov  qardaşla-

rı  nəşriyyatının  xalqımızın  böyük  oğlu,  bəstəkar, 

yazıçı, publisist, Şərqdə ilk operanın banisi Üze-

yir  Hacıbəylinin  əsərlərini  nəşr  etmək  sahəsində 

xidmətləri  təqdirəlayiqdir.  Nəşriyyat  1907-ci 

ildə  Ü.Hacıbəylinin  tərtib  etdiyi  “Türk-rus  və 

rus-türk”  lüğətini  və  “Hesab  məsələləri”  kitabını 

nəşr etmişdi. O dövrdə bu kitabların nəşri böyük 

mədəni  əhəmiyyətə  malik  idi.  “Türk-rus  və  rus-

türk” izahlı lüğəti uzun müddət oxucuların stolüstü 

kitabı  olmuşdur.  Nəşriyyat  1914-1915-ci  illərdə 

Ü.Hacıbəylinin “Arşın mal alan”, “Harun və Ley-

la” əsərlərini, həmçinin “Əsli və Kərəm”, “O olma-

sın, bu olsun” əsərlərini nəşr etməklə Azərbaycan 

musiqisinə böyük xidmət göstərmiş oldu.

1917-ci  ildən  sonra  Orucov  qardaşlarının 

nəşriyyatı  daşnak-bolşevik  hökuməti  olan  Bakı 

Xalq Komissarları Soveti tərəfindən milliləşdirmə 

adı ilə ləğv edilmişdir.  

Azərbaycan  Xalq  Cümhuriyyəti  qurulduqdan 

sonra isə qardaşlar cümhuriyyətin tərəfdarlarından 

olmuş,  mətbəə  bütün  avadanlıqları  ilə  birlikdə 

hökumətin  sərəncamına  verilmişdir.  Belə  ki, 

1919-cu il sentyabr ayının 18-də hökumət respub-

likada fəaliyyət göstərən bütün dövlət və  ictimai 

mətbəələrin bütün avadanlıqları ilə birlikdə Xalq 

Maarif  Komissarlığının  sərəncamına  verilməsi 

haqqında  qərar  qəbul  etmişdir.  AXC  hökuməti 

1919-cu  il  mart  ayının  20-də  Orucov  qardaş-

larının  müsadirə  edilmiş,  sonralar  hökumətin  

sərəncamına  keçmiş  mətbəəsinin  pulunu  ödəmək 

üçün  Xalq  Maarif  Komissarlığına  468380  manat 

pul ayrılması haqqında qanun qəbul etmişdi.  La-

kin cümhuriyyətin devrilməsindən sonra qardaşlara 

qarşı təqiblər başlamış, onlar yenidən Bərdəyə qa-

yıtmışlar. Bütün bunlar O.Orucovu repressiyadan 

xilas  edə  bilməmiş,  Ruhulla  Axundovla  birlikdə 

sürgünə göndərilmişdir. Lakin repressiya qurban-

larının əfvindən sonra vətənə qayıtmış, 1954-cü il 

mart ayının 2-də isə vəfat etmişdir.

416

Tarixdə bu gün

110 

illiyi

“Bakinskiy raboçiy” qəzeti 

1906

2016

“Bakinski raboçi” (rusca «Бакинский 

рабочий) - 1906-cı ilin may ayından bəri 

çap  olunan  Azərbaycan  ictimai-siyasi 

qəzetidir.  Qəzet  rus  dilində  çap  olunur. 

Azərbaycan  mətbuatı  tarixində  ən  uzu-

nömürlü  qəzet  sayılır.  Birinci  rus  inqila-

bından sonrakı dövrdə yaranmış bu qəzet 

bolşeviklərin ideyalarını yayır, xalqı bur-

juaziyaya  qarşı  mübarizəyə  səsləyirdi. 

Qəzetin  ilk  nömrəsinin  hazırlanmasın-

da  M.İ.Batırev,  V.P.Noqin,  V.F.Yefimov, 

B.A.Radus-Zenkoviç, 

S.D.Vulfson, 

A.A.Caparizde  və  başqa  şəxslər  iştirak 

etmişlər. Müxtəlif vaxtlarda N.Nərimanov, 

S.M.Kirov, 

Q.K.Ordenikidze, 

S.M.Yafyandiyev, 

A.P.Serebrovski, 

P.A.Axundov, Q.M.Musabəyov və başqa-

ları bu qəzetin səhifələrində çıxış etmişlər. 

Qəzet  dəfələrlə  dövlət  mükafatına  layiq 

görülmüşdür.  “Bakinski  raboçi”  müasir 

dövrümüzdə də fəaliyyətini davam etdirir.

Ə d ə b i y y a t

Şahverdiyev, A. Azərbaycan mətbuatı tarixi /A.Şahverdiyev.- Bakı: Təhsil, 2006.- 248 s.

www.br.az

Beynəlxalq Yazıçılar Birliyi - “PEN-KLUB”

1921 

Beynəlxalq  PEN-Klubun  48-ci 

konqresinin  qərarına  əsasən,  bu  gün 

1986-cı  ildən  etibarən  keçirilir.  1921-

ci  ildə  təşkil  edilən  PEN-Klub  isə 

yazarların  beynəlxalq  birliyi  olaraq 

müəyyənləşdirilib. Maraqlı tarixi olan 

bayram  PEN-klub  (bu  ad  ingiliscə  üç 

sözün-poets  (şair),  essayists  (oçerkçi) 

və  nvelists  (novella,  roman  müəllifi) 

-  ilk  hərflərindən  yaranan  qısaltma-

dır)  qeyd  olunmağa  başlayıb.  1923-

cü  ildə  isə  Londonda  PEN-klubun  ilk 

beynəlxalq konqresi keçirilib. 1986-cı 

il  yanvarın  12-dən  18-dək  artıq  PEN-

klubun  sayca  48-ci  beynəlxalq  konq-

resi baş tutub. Məhz həmin konqresin 

iştirakçıları  mart  ayının  3-nün  “Yazı-

çının  Ümumdünya  Sülh  Günü”  elan 

edilməsi  barədə  qərar  qəbul  ediblər. 

Həmin  vaxtadək  artıq  dünyanın 

yüzdən çox ölkəsində PEN-mərkəzləri 

fəaliyyət  göstərirdi.  Bizim  günlərdə, 

bir  sıra  ölkələrdə  bu  bayram  sadəcə, 

“Yazıçı günü” adlanır və bir növ daha 

çox fərqlənmiş ədibləri təbrik etmək və 

mükafatlandırmaq  üçün  münasib  gün 

kimi qeyd olunur.

Bayramı keçirməkdə məqsəd  “Dör-

düncü  hakimiyyət”in  -  demokratik 

mətbuatın  mənfi  aspektlərinə  qar-

şı  çıxmağa,  yalan  yazılara,  məqsədli 

təhriflərə, faktların bilərəkdən saxtalaş-

dırılmasına, yaxud siyasi, qrup və şəxsi 

maraqlar naminə gerçəyin vicdansızca-

sına yozulmasına yol verməməyə çağı-

ran peşə bayramıdır.  

Ə d ə b i y y a t

Məhərrəmova, T. Hər 

gün yazıçının günü-

dür //Kaspi.-2012.-2 

mart.-S.9

İ n t e r n e t d ə

www.anl.az

1

95 

illiyi

417

Tarixdə bu gün

80 

illiyi

Azərbaycan Milli İncəsənət Muzeyi   

1936

2016

Azərbaycan  Milli  İncəsənət  Muzeyi  mil-

li  dəyərlərimizin  və  ümumbəşəri  mədəni  ir-

sin  qorunub  saxlandığı  xəzinədir.  17.000  artıq 

sənət  abidəsinin  mühafizə  edildiyi  bu  xəzinənin 

fəaliyyət  tarixi  zəngindir.  1936-cı  ildə  incəsənət 

şöbəsi Azərbaycan Dövlət Muzeyinin tərkibindən 

ayrılıb,  Xalq  Komissarları  Sovetinin  qərarı  ilə 

müstəqil muzey kimi təşkil edilib. Muzeyə ilk eks-

ponatlar  ekspedisiyalar  zamanı  və  əhalidən  satın 

alınma yolu ilə toplanıb. 1937-ci ildə muzeyin ilk 

ekspozisiyasının açılışı olmuş, muzey 1951-ci ildə 

isə XIX əsrin axırlarında barokko üslubunda inşa 

edilmiş Deburun malikanəsinə köçürülüb. 2006-cı 

ildə muzeyə ayrılmış yeni binada asaslı təmir işləri 

başlanmış və 2009-cu ildə yeni ekspozisiyanın açı-

lışı olmuşdur. 2011-ci ildə muzeyə Milli, eləcə də 

həmin ildə Brüsseldə yerləşən Avropa İqtisadiyyat, 

Sənaye və Ticarət Palatasının (European Economic 

Chamber of Trade, Commerce and Industry - EEIG) 

Direktorlar Şurasının yekdil qərarı ilə beynəlxalq 

standart və kriteriyalara cavab verən, muzey anla-

yışına uyğun, keyfiyyətli muzey xidməti göstərən 

və peşəkar təcrübəyə malik Avropa Muzey Stan-

dartı (EUMS) statusları verilmişdir.

Muzeyə  ötən  illər  ərzində  Azərbaycanın  ta-

nınmış  Xalq  rəssamı  S.Salam-zadə  (1936-1943), 

sonra  Xalq  rəssamı  K.Kazım-zadə  (1943-1992) 

başçılıq etmiş, hazırda isə Azərbaycanın Əməkdar 

incəsənət xadimi, prof. Çingiz Fərzəliyev rəhbərlik 

edir.

Muzeyin fəaliyyətindəki bütün işləri icra edən 

elmi  şöbələr  bunlardır:  Fond  şöbəsi,  Ekspozisiya 

şöbəsi, Elmi-kütləvi işlər şöbəsi (məktəb bölməsi), 

Elmi araşdırmalar şöbəsi, Muzey işində innovasi-

yaların tətbiqi şöbəsi, Sərgi və tərtibat şöbəsi, Elmi 

bərpa şöbəsi. Muzey 9000-dək elmi kitab və mo-

noqrafiyaların,  kataloq,  albom  və  d.  ixtisasyönlü 

ədəbiyyatın toplandığı zəngin kitabxanaya malik-

dir. Burada qədim nəşrlərin toplandığı xüsusi “Na-

dir kitablar” fondu da mövcuddur. 

Azərbaycan Milli İncəsənət Muzeyinin fondla-

rında qorunan eksponatlar isə öz qədimliyinə görə 

e.ə.  IV  minilikdən  başlayaraq  günümüzədək  da-

vam edən sənət əsərləridir. Naxçıvan, Mingəçevir, 

Füzuli, Xanlardan (indiki Göy-Göl) tapılmış üzəri 

ən arxaik bədii təsvirlərlə bəzədilmiş saxsı qablar, 

səlcuqlu dövrünə məxsus dekorativ çıraqlar, kaşı-

lar, XIII əsrə aid Bayıl qəsrinin frizindən hissələr, 

XIV-XVIII əsrlərə aid Abşeron və Şamaxıdan aş-

karlanmış  sənduqələr,  XVI  əsrə  aid  nəfis  Quran 

və  nücum  elminə  dair  əlyazma  kitabları,  XVII-

XVIII əsrlərə aid tempera, qızıl suyu və sulu bo-

yayla  çəkilmiş  orijinal  Təbriz  miniatürləri,  XIX 

əsrin tanınmış rəssamları Mir Möhsün Nəvvabın, 

Mirzə  Qədim  İrəvaninin,  Usta  Qəmbər  Qaraba-

ğinin,  Azərbaycanın  ilk  peşəkar  rəssamları  və 

müasirlərimizin əsərləri, XVI-XVII əsrə aid bədii 

metal əşyaları, XVIII-XX əsrlərə aid ipək və yun-

dan  toxunmuş  orijinal  parça,  tikmə,  milli  geyim 

və  xalça  nümunələri,  zərgərlik  əşyaları  mühafizə 

edilir. Bu milli dəyərlərlə yanaşı topluda saxlanan 

Qərbi Avropa  (Fransa, Almaniya, Avstriya,  İtali-

ya, Yunanıstan,  Flandriya,  Danimarka,  İspaniya), 

Şərq  (İran,  Türkiyə,  Yaponiya,  Çin,  Hindistan, 

Misir,  Orta  Asiya)  və  Rus  incəsənətinə  məxsus 

heykəltaraşlıq, rəngkarlıq, qrafik əsərlər və başqa 

dekorativ-tətbiqi sənət nümunələri müxtəlif xalq-

ların sənət tarixini əks etdirir. 

Muzeyin zəngin elmi və maddi bazası əsasında 

respublikamızda  və  MDB  ölkələrində  fəaliyyət 

göstərən bir çox tanınmış muzeylərin fondları ya-

ranmış  və  zənginləşmişdir.  1967-ci  ildə  Nizami 

adına Azərbaycan  Ədəbiyyatı  muzeyinə,  1968-ci 

ildə  Ə.Əzimzadənin  ev-muzeyinə,  1985-ci  ildə 

Azərbaycan Xalçası və Xalq Tətbiqi Sənəti Dövlət 

Muzeyinə,  2001-2005-ci  illər  ərzində  isə  Naxçı-

van  MR-da  fəaliyyət  göstərən  Bəhruz  Kəngərli 

adına  Rəsm  Qalereyasına,  eyni  zamanda  Sankt-

Peterburqda fəaliyyət göstərən Rusiya Etnoqrafiya 

Muzeyinə sənət nümunələri daimi istifadəyə veril-

mişdir. 

Muzeyin elmi potensialı əsasında zəngin fond-

lar daima araşdırılır, beynəlxalq və respublika miq-

yaslı sərgilər təşkil edilir. 

R.Mustafayev adına Azərbaycan Dövlət İncəsənət Muzeyi: [bro-

şür] /Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi.-

[Bakı]: Digital Age production, 2007.- [8] s.

418

Əlifba göstəricisi

A

A.A.Bakıxanov adına Əmircan  

(Suraxanı rayon MKS-nin 1saylı filialı)   

qəsəbə kütləvi kitabxanası  -------------------- 389

A.P.Çexov adına kütləvi kitabxana (Nərimanov 

rayon MKS-nin 1saylı filialı)  ----------------- 390

A.Şaiq adına Maştağa qəsəbə uşaq kitabxanası 

(Sabunçu rayon MKS-nin 13saylı filialı)  --- 390

Abaszadə Abasqulu Ağabala oğlu  ----------- 123

Abbasbəyli Ağalar Nəriman oğlu 351,  ------ 373

Abbasov Akim Əli oğlu  ----------------- 157, 175

Abbasov Əsgər Məmmədismayıl oğlu  ------ 122

Abbasov Məmməd Əsgər oğlu  ------------------ 6

Abbasov Midhət Teymur oğlu  ---------- 219, 243

Abdinov Tofiq Məhərrəm oğlu  

(Tofiq Abdin)  ----------------------------- 275, 277

Abdul-Qədirov İsmayıl Qafar oğlu  ------- 37, 67

Abdullayev Aydın Həsən oğlu  ---------------- 124

Abdullayev Cahangir Məmməd oğlu  -- 158, 185

Abdullayev Faiq Məmmədəli oğlu  ---------- 353

Abdullayev Xosrov Abdulla oğlu  --------------- 6

Abdullayev İslam Əbdül oğlu  ---------------- 275

Abdullayev Mahmud Abdulla oğlu  ---------- 192

Abdullayev Məzahir Ağaverdi oğlu  --------- 192

Abdullayev Mikayıl Hüseyn oğlu  ----- 350, 359

Abdullazadə Gülnaz Abutalıb qızı  ----- 275, 281

Abizadə Balaş Allahbaxış  

(Balaş Azəroğlu) oğlu  ------------------- 323, 327

ABŞ Dövlət Departamenti  -------------------- 124

Adıgözəlzadə Həsənağa Əfrasiyab oğlu  ------- 5

Afinada müasir dövrün ilk Olimpiya oyunları  124

Ağabəyov Mayis Əlişir oğlu  ----------- 156, 167

Ağalarov Abbas Fərhad oğlu  ----------------- 219

Ağalarova Dünya Ələkbər qızı  --------------- 352

Ağamirov Midhət Mirmusa oğlu  ------ 157, 177

Ağamirov Mirmusa Haşim oğlu  ------------- 389

Ağaoğlu Məhəmməd  -------------------------- 249

Ağayev Ağadadaş Həmid oğlu  ------------------ 5

Ağayev Faiq Firidun oğlu  ------------------------ 7

Ağayev Nuhəli Hacıbala oğlu  ---------------- 324

Ağayeva Xurşid Həsən bəy qızı  -------------- 122

Ağdam rayonunun işğalı  ---------------- 219, 246

Ağdamski Telman Əhməd oğlu  -------------- 250

Ağdərə rayonunun işğalı günü  --------------- 219

Azərbaycan Televiziyasının fəaliyyətə 

başlamasının  --------------------------------------38

Axundov Məhəmməd Bağır oğlu  ------------ 156

Axundov Şəmsəddin Əhməd oğlu  ----------- 249

Axundov Tofiq Hüseyn oğlu  ------------------ 323

Axundov Vəli Yusif oğlu  ---------------- 158, 186

Axundova Rəfiqə Hacı qızı  ------------- 248, 258

Axundova-Bağırbəyova Sona Əbdül qızı  --- 389

Axundzadə Yusif Yevgenyeviç  -----------------35

Allahverdiyev Mahmud Qara oğlu  ---- 157, 182

Allahverdiyev Surxay Rəhim oğlu  ---------- 158

Almaniya SSRİ-yə hücum etmişdir  --------- 219

Aristotel (Ərəstun)  ----------------------------- 388

Aslanova Rəbiyyət Nurulla qızı  -------------- 218

Aşıq Alı  ------------------------------------ 386, 400

Aşıq Bəhmən Göyçəli  ------------------- 156, 162

Aşıq Ələsgər  ------------------------------ 387, 402

Aşıq Hüseyn Cavan  ---------------------------- 387

Aşıq Pənah  -------------------------------- 350, 358

Aşıq Pəri ----------------------------------- 386, 401

Aşurbəyli Sara Balabəy qızı  -----------------6, 22

Atakişiyev Əlisəttar Ələsgər oğlu  ----- 351, 368

Atatürk Qazi Mustafa Kamal  ----------- 123, 141

Aydın Əzim Kərimoğlu  ----------------- 156, 169

Azərbaycan Bayrağı Günü  -------------- 325, 344

Azərbaycan Dövlət İqtisad Universitetinin 

kitabxanası  -------------------------------------- 390

Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universiteti  -- 250

Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin 

kitabxanası  -------------------------------------- 389

Azərbaycan Əlifbası və  

Azərbaycan Dili Günü  ------------------------- 250

Azərbaycan Hərbi Hava Qüvvələri günü  -----38

Azərbaycan Kinosu Günü  --------------------- 250

Azərbaycan Kommunist Partiyasının ləğvi  - 276

Azərbaycan Kukla Teatrının (1931) təşkil 

edilməsi  ------------------------------------------ 391

Azərbaycan qadınlarının  birinci qurultayı  ---38

Azərbaycan Milli İncəsənət Muzeyi  --- 392, 417

Azərbaycan Pоlisi Günü  ---------------------- 219

Azərbaycan radiosunun yaradılması  --- 325, 343