|
- qədər dəyişər (Şəkil 1d). İntensivliyin bu qiymətlər arasında dəyişməsi dönmə bucağının
= /2 dəyişməsi zamanı baş verir. İşığın polyarlaşma dərəcəsi
 . (1)
ifadəsi ilə təyin olunur. Xətti polyarlaşmış işıqda Imin = 0 və
Р = 1. Təbii işıqda isə Imin = Imax və Р = 0.
Elliptik polyarlaşmış işıqda işıq vektoru elə dəyişir ki,onun sonluğu ellips cızır (Şəkil 1e). Elliptik polyarlaşmış işıq müəyyən fazalar fərqinə malik iki koherent xətti polyarlaşmış dalğanın toplanması yolu ilə alınır. Bu fazalar fərqi /2 olarsa elliptik polyarlaşmış işıq dairəvi polyarlaşmış işığa çevrilir (Şəkil 1f).
Təcrübi qurğunun təsviri
Təcrübi qurğunun sxemi şəkil 1-də verilmişldir. Lazerin 1 şüalandirdığı polyarlaşmış işıq 2 – çənbərinə bərkidilmiş polyarizator üzərinə yönəldilir. Polyarizator dönmə bucağını qeyd edən göstərici 3 ilə birlikdə hərəkətsiz diskə 4 nəzərən fırladılır. Disk üzərində isə dönmə bucağını təyin etməyə imkan dairəvi şkala təsvir edilmişdir.
Fotoelement üzərinə düşən işığın yaratdığı fotocərəyan i işığın intensivliyi I ilə mütənasib olduğundan i I yazmaq olar.
İşin gedişi
Lazeri mənbəyə qoşmadan açıq fotoelementdə mikroampermetrin sıfır nöqtəsini təyin etməli.
Lazeri mənbəyi qoşub polyarizatordan keçən şüalanma intensivliyinin maksimumuna uyğun ğələn i0 cərəyanını təyin etməli.
Polyarizatoru müxtəlif φ bucaqlar altında döndərərək müvafiq cərəyanın qiymətlərini qeyd etməli.
Cərəyanın i = f (сos2 φ) asılılıq qrafikini qurmalı.
(1) ifadəsinə əsasən şüalanmanın polyarlaşma dərəcəsini hesablayın.
Hesablama cədvəli
φ, dərəcə
|
i
|
cos φ
|
cos2 φ
|
0
|
|
|
|
10
|
|
|
|
20
|
|
|
|
30
|
|
|
|
...
|
|
|
|
90
|
|
|
|
№
|
imax
|
imin
|
P
|
max
|
min
|
|
1
|
|
|
|
|
|
|
2
|
|
|
|
|
|
|
3
|
|
|
|
|
|
|
Laboratoriya işinə aid suallar. İşığın polyarlaşması. Malyus və Brüster qanunu.
LABORATORİYA İŞİ №32
STEFAN-BOLSMAN SABİTİNİN TƏYİNİ
İşin məqsədi: Stefan-Bolsman qanununun öyrənilməsi və Stefan-Bolsman sabitinin təyini üsullarından biri ilə tanışlıq.
Ləvazimat: Stefan-Bolsman sabitini təyin etmək üçün qurğu, vattmetr, optik pirometr.
İşin nəzəri hissəsi
Bütün cisimlər istənilən temperaturda elektromaqnit dalğaları şüalandırır. Maddənin təşkil edən atom və molekulların xaotik istilik və rəqsi hərəkətləri hesabına baş verən bu şüalanma istilik və ya temperatur şüalanması adlanır. Spektrin müxtəlif hissələrinə düşən şüalanma enerjisi eyni olmayıb cisimin temperaturundan asılıdır. Məsələn, Т = 900 ÷1000К temperaturda şüalanma enerjisinin ən çox hissəsi spektrin infraqırmızı hissəsinə düşür. Temperatur artdıqca spektrin görünən hissəsinə düşən enerjinin payı artır.
Şüalanma enerjisinin spektr üzrə paylanması cisimin şüalanma enerjisinin spektral sıxlığı (şüalanma qabiliyəti) adlanan kəmiyyətlə xarakterizə olunur. Cismin şüalanmasının spektral sıxlığı
 (1)
Dostları ilə paylaş: |
