MahirəNərimanqızı
Yüklə 3,32 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
www.elmler.net
-
Virtual İnternet R esurs M ərkəzi
Faiq Ələkbərov Milli ideologiya probleminə tarixi-fəlsəfi baxış (II hissə)
250 250 dirilər sadalağından. Yetmiş günah asdılar hər ayağından. Olsun ki, indi də bu sözlərə rəng vermək istəyən tapılar. Kəsib mətləbin qabağını, dalını – qara qələmə verərlər nəcib insan arzusunu, yaxşı insan xəyalını…» [195, 229]. Bizcə, R.Rza ehtiyatla «ədəbiyyat darğaları» adı altında milli mədəniyyətə, milli ədəbiyyata və milli dilə qarşı çıxan Mərkəzi və onun yerlərdəki «beynəlmiləlçi» nümayəndələrini nəzərdə tutmuşdu: «Biz «darğalar» deyəndə, dili vətən, xalq deməkdən qabar çalan, güclüyə yarınmağa çalışıb, gücsüzü şahmar kimi çalan, özündən yuxarıya (Mərkəzə – F.Ə.) qat-qat alçalan, vicdanı da qəlbi kimi piy bağlamış, vəliyi-nemətinin hər sözünə əl çalan yaramazları deyirik» [195, 231]. R.Rza qeyd edirdi ki, M.Müşfiqin, Ə.Cavadın, Seyid Hüseynin, H.Cavidin və başqalarının günahsız olmasına ən bariz sübut xalq qarşısında mühakimə olunmamaları idi. Xalq gözündən iraqda ədalət və haqqın olmasına şübhə edən Rza «xalqı ədalətsiz bir hökmü pozmağa çağırmadığı» [195, 243] üçün, özünü günahkar saysa da, ancaq onu da qeyd edirdi ki, hakimiyyət M.C.Bağırov və onun ətrafındakı Xorenlərin, Topuridzelərin, Makaryanların və başqaların əlində olduğu bir dövrdə bu addımı atmaq mümkün deyildi [195, 244]. Bu mənada R.Rza qeyd edir ki, nəinki həmin dövrdə M.Müşfiqə və başqalarına bir yardım edə bilmiş, üstəlik, Müşfiqin kitablarını, məktublarını gizlətməyə məcbur olmuşdu: «Bilirəm, qəhrəman- lar var indi, irişə-irişə, qulp qoyurlar hər işə. Tərcümeyi- hallarından «artıq» yerləri kəsib indi, çalışırlar yada salan olmasın ki, bir zaman hər nemət onlara nəsib idi» [195, 245]. R.Rza etiraf edirdi ki, kommunizm ideyasına tapınsa da, onun üçün, xüsusilə 1930-1940-cı illərdə baş verənlər «mürəkkəb», «vahiməli» və «təzadlı» olmuşdu [195, 248]. Doğrudur, onun
|