Matematik model orqali obyektning xossalarini o‘rganish matematik modellash deb tushuniladi



Yüklə 15,46 Kb.
səhifə2/4
tarix22.09.2022
ölçüsü15,46 Kb.
#63955
1   2   3   4
3-dars

2. Texnologik jarayonlar (TJ).
3. Texnologik uskunalar ishlayotganda yuz beradigan fizikaviy va kimyoviy jarayonlar (FKJ). Modellashtirish jarayoniga ikkita asosiy talab qo‘yiladi. Birinchidan, modeldagi eksperiment originaldagi eksperimentga qaraganda soddaroq, tejamliroq, xavfsizroq boiishi kerak. Ikkichidan, modelning sinovi asosida originalning parametrlarini hisoblashda qoilaniladigan qoidasi bizga maium boiishi kerak. Busiz eng yaxshi modellashtirish ham befoyda boiib qoladi. Toza ko‘rinishda (alohida) berilgan obyektlaming matematik modellari kam qoilaniladi, ular quyidagidek kombinatsiyalangan.
Masalan, TT matematik modellarida TJ matematik modellaridan foydalaniladi, ularda, o‘z navbatida, FJ, KJ va FKJ matematik modellaridan foydalaniladi. Zamonaviy model termini bir necha ma’nolarda qoilaniladi. O‘rganilayotgan obyekt tadqiqotning turli bosqichlarida o‘mini bosuvchi qandaydir obyekt - bu modeldir. Qo'yilgan maqsadga erishish uchun eng muhim xossalarini aks ettiruvchi original obyektning maqsadli ko‘rinishi - bu modeldir. Model - bu xayoliy tasavvurdagi yoki moddiy amalga oshirilgan tizim bo‘lib, obyektni aks etishi yoki tadqiqot obyektini tiklashi hamda obyektni o‘rganish va u haqida yangi axborot keltirish maqsadida uni o‘rnini bosishi raumkin bo‘lgan tizim. Shunday qilib, har bir modelni yaratish doim qandaydir maqsadni ko‘zlaydi
Matematik modellar quyidagilar uchun ishlab chiqiladi:
1. FJ, FK.I, TJ, TT lami tavsiflash.
2. FJ, FKJ, TJ, TT larni tadqiq qilish.
3. TJ, TT lami loyihalash.
4. TJ, TT lami loyihalashda optimallash.
5. Avtomatlashtirilgan Ioyihalash tizimlarini qurish.
Matematik modelning ko‘rinishi, tarkibi va murakkabligi qaysi obyektni tavsiflaydi va qaysi maqsadlar uchun ishlab chiqilganiga bogiiqdir.
1.2. Modellashtirish tizimlari turlarining tasnifi
Modellashtirish asosida o'xshashlik nazariyasi yotadi, u shuni tasdiqlaydiki, rriutlaq o‘xshashlik bir obyektning boshqa xuddi shunday obyekt bilan almashtirish mavqeiga ega boTishi mumkin. Modellashtirishda mutlaq o‘xshash!ik o'rinli emas va shuning uchun obyektni tadqiq qilinayotgan ishlash tarafini yetarli, yaxshi aks ettirishga intilish kerak. Shuning uchun modellashtirish turlarini tasniflash alomatlardan biri sifatida - modelning toTalik darajasini tanlash mumkin va modellami shu alomatga muvofiq toTiq, toTiq boTmagan va taxminiylarga boTish mumkin. ToTiq modellashtirish asosida nafaqat vaqtda, balki fazoda ham namoyon boTadigan toTiq o‘xshashlik yotadi. ToTiq boTmagan modellashtirish uchun o‘rganilayotgan obyektga modelning toTiq boTmagan o‘xshashligi xarakterlidir. Taxminiy modellash asosida taxminiy o‘xshashlik

Yüklə 15,46 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin