Mavzu: O'zbekistonda turizm soxasining rivojlanish

Mamlakatimizda turizmni rivojlantirish borasida keng ko‘lamli ishlar 
9-Rasm O’zbekistonda turizimni rivojlantrish soxalari. Vikepediya. arxiv.uz. 
Yaqinda rasmiy saytlardan birida 2017 yilning birinchi yarmida yurtimizga 1 million 
800 ming nafar sayyoh tashrif buyurgani, bu ko‘rsatkich 2016 yilga qaraganda 17 
foizga oshgani haqidagi maqolaga ko‘zim tushdi. Nazarimda, ushbu raqamlarda 
biroz mubolag‘a bordek. Chunki o‘zim aynan sayyohlik sohasida ishlayotganim bois, 
shunday fikrdaman. Buning sabablarini maqolam davomida ko‘rsatib o‘tishga 
harakat qilaman.
 
Mamlakatimizda turizmni rivojlantirish borasida keng ko‘lamli ishlar amalga 
oshirilyapti. Sayyohlar oqimini yanada oshirish, ularni ohanrabodek jalb qilish 
uchun nima qilishimiz kerak? 

---

 
32 
O‘zbekiston katta tarixiy-madaniy merosga – 7300 dan ortiq qadimiy-me'moriy 
va arxeologik obidalarga ega. Ularning ko‘pchiligi Samarqand, Buxoro, Xiva, 
Shahrisabz, Termiz, Qo‘qon va Toshkent shaharlarida joylashgan. Yurtimizdagi 200 
dan ziyod tarixiy yodgorlik va obidalar YuNeSKOning madaniy merosi ro‘yxatiga 
kiritilgan. 
Nahotki shuncha tarixiy va boy madaniy meroslarimiz bo‘la turib, ularni 
dunyoga tanita olmasak? Buning uchun bizda arzigulik va maqtagulik boy tarixiy 
merosimiz yetarli. Birgina Fransiyaning Parij shahriga yiliga 15 million sayyoh tashrif 
buyurar ekan. Biz esa har yili sayyohlar sonini sanashdan, o‘tgan yildagidan biroz 
ko‘paygan bo‘lsa, uni baralla ovoza qilishdan nariga o‘tmayapmiz. Nahotki yirik bir 
sayyohlik salohiyatiga ega davlat bo‘la turib, bitta shaharchalik natijaga erisha 
olmasak? 
Raqamlarda mamlakatimizga 1 million 800 ming nafar sayyoh tashrif buyurgani 
qayd etilgan. Agar mamlakatimizda asosiy sayyohlik mavsumi mart oyining 
o‘rtalarida boshlansa va dastlabki mavsum yakuni iyun oyi so‘ngiga qadar bo‘lsa, 
shu davr mobaynida shuncha sayyoh kelib ketishini tasavvur qilish qiyin. 
Qolaversa, bizda mehmonxonalar yetarli emas, bori ham Yevropa 
mamlakatlarining mehmonxonalari narxi bilan deyarli teng va har yili narx sezilarli 
darajada o‘sib bormoqda. Bu borada yana Parijga «murojaat» qiladigan bo‘lsak, u 
yerda shahar va uning atrofidagi hududlardagi mehmonxonalar soni 4.260 tani 
tashkil etar ekan. Bizda esa bu ko‘rsatkich respublika miqyosida 4 yarim barobarga 
past, ya'ni, yurtimiz bo‘yicha atigi 750 ta mehmonxona mavjud. Ma'lumotlarga 
ko‘ra, ayni paytda turizmning mamlakat yalpi ichki mahsulotidagi ulushi 2 foizni 
tashkil etadi. Bu judayam past ko‘rsatkich. Turizm faoliyatini amalga oshirgan firma 
va tashkilotlarning soni esa 433 tadan iborat. 
Joriy yilning 22 dekabr kuni O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat 
Mirziyoyev parlamentga Murojaatida barcha sohalar qatorida turizm sanoati 
borasida quyidagi fikrlarni bildirdi: 
«Hozirgi kunda milliy iqtisodiyotga yuqori daromad keltiradigan istiqbolli 
tarmoqlardan biri – bu turizmdir. O‘zbekiston turizm sohasida dunyo bo‘yicha ulkan 
salohiyatga ega bo‘lgan davlat hisoblanadi. Yurtimizda 7300 dan ortiq madaniy 
meros obektlari mavjud va ularning qariyb 200 tasi YuNeSKO ro‘yxatiga 
kiritilgan.Shu bilan birga, mamlakatimizning betakror tabiati, go‘zal dam olish 

---

 
33 
maskanlari imkoniyatlaridan foydalanib, yangi turistik yo‘nalishlar ochish mumkin. 
Bu sohaga jahon brendlarini faol jalb etgan holda, biz ziyorat turizmi, ekologik, 
ma'rifiy, etnografik, gastronomik turizm va bu sohaning boshqa tarmoqlarini 
rivojlantirishga alohida e'tibor qaratishimiz zarur. Bu borada davlat-xususiy 
sheriklik munosabatlarini qo‘llash sohani taraqqiy ettirishda keng imkoniyatlar 
ochishini hisobga olishimiz lozim. 
Samarqand, Buxoro, Toshkent shaharlaridagi muqaddas qadamjolar va 
yodgorliklarni ziyorat qilish dasturini rivojlantirish va jadallashtirish zarur. Ichki 
turizm sohasidagi katta imkoniyatlarni ham to‘liq ishga solish lozim».Shuningdek, 
davlatimiz rahbarining 2016 yil 2 dekabrdagi «O‘zbekiston Respublikasining turizm 
sohasini jadal rivojlantirishni ta'minlash chora-tadbirlari to‘g‘risida»gi Farmoni 
sohada uchrayotgan xato va kamchiliklarni bartaraf etib, uni izchil rivojlantirishga 
qaratilgani bilan ahamiyatlidir. 
Prezidentimiz mamlakatimizni 2016 yilda ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirishning 
asosiy yakunlari va 2017 yilga mo‘ljallangan iqtisodiy dasturning eng muhim 
ustuvor yo‘nalishlariga bag‘ishlangan Vazirlar Mahkamasining kengaytirilgan 
majlisida turizm haqida so‘z yuritar ekan, bunday serdaromad soha rivoji e'tibordan 
chetda qolib kelayotgani, uning O‘zbekiston iqtisodiyoti taraqqiyotiga qo‘shadigan 
hissasini oshirish, tarixiy va madaniy qadriyatlarimizni targ‘ib qilish, shuningdek, 
valyuta zaxiralarini to‘ldirish bo‘yicha aniq chora-tadbirlar ko‘rilishi zarurligini 
alohida ta'kidladi.Prezidentimiz dunyoning 33 ta mamlakatida O‘zbekiston 
elchixonalari faoliyat ko‘rsatayotgan elchilarga qarata qilgan onlayn murojaatida 
O‘zbekistonga xorijiy ivestitsiya hamda turistlarni jalb qilishni, ayniqsa, har bir 
elchiga har kuni 10 nafar sayyoh jo‘natishga e'tibor berishni ta'kidladi. Ya'ni, turist 
ham investitsiya degani, degan g‘oyani ilgari surdi. 
Davlat rahbarining yurtimizda barcha sohalar qatorida turizmga ham katta 
e'tibor qaratishi bu sohada ko‘zga tashlanib kelinayotgan kamchilik va 
muammolarni bartaraf etish choralarini jadallik bilan amalga oshirilishida 
dasturulamal bo‘lib xizmat qilishi shubhasiz. O‘zbekiston yirik turizm salohiyatiga 
ega mamlakatlar qatorida o‘z o‘rni va ahamiyatiga ega ekan, demak biz mavjud 
imkoniyatlardan maksimal darajada foydalanishimiz kerak. 

---