Microsoft Word Арабов Дизайн 280613. doc

Şəkil 45. Kontrast və nüans. 
 
Kontrast və nüansdan istifadə etməklə konstruksiyaların bədii 
təzahürünü artırmaq olar. Keyfiyyətli kontrast və nüans münasibətini 
almaq üçün bu münasibətlərin hansı  şəraitdə göstərmək və qeyd 
etmək, hansı  şəraitdə düzəltməyi lazımi  şəkildə tam təsəvvür etmək 
lazımdır. Formaya, kompozisiyaya, əşyanın rənginə  təsir edən 
faktorlardan biri də fizioloji optikadır (optik illuziya). Bu baxımdan 
fizioloji optikanın xüsusi əhəmiyyəti vardır. Gözün xətt, sahə, həcm 
və rəngi qəbul etməsi özlüyündə bədii təsəvvürü yarada və poza bilər. 
Misal üçün, insan gözü eninə çəkilmiş xətləri, şaquli xətlərə nisbətən 
daha yaxşı  qəbul edir. Eyni ölçülü şaquli xətt üfüqi xəttdən uzun 
görsənir. Bərabər amma, müxtəlif ölçüdə parçalanmış  fəza müxtəlif 
təəssürat yaradır.  
Şəkil 46-da optik illuziya verilmişdir. Bir neçə illuziya təsuratı 
kontrastın psixologiyanın qanunlarına söykənir, hər bir element və 

---

 
59
onun hissəsi onu əhatə edənelementlərin münasibətindən asılı olaraq 
qəbul edilir. Məsələn: böyük dairə  ətrafındakı kiçik dairələr daha 
kiçik, kiçik dairə  ətrafında isə böyük dairələr daha böyük görünür. 
Eyni dairə müxtəlif hallarda müxtəlif ölçüdə görünə bilər.