Microsoft Word choliqushi ziyouz com doc

 
* * * 
Qusha-da-si, 15 de-kabr. 
Urushning boshlanganiga o‘n besh kun bo‘lib qoldi. Mahalliy gospitalga har kun gala-
gala yaradorlar kelib turibdi. Maktab motam ichida qoldi. Ko‘pgina o‘quvchilarimning ar-
miyada yo otalari, yo akalari bor. Bechora bolalar urush dahshatini unchalik bilishmasa 
ham, katta odamlarday bo‘shashib, qayg‘urishib yurishadi. 
* * * 
Qusha-da-si, 15 de-kabr. 
Bu qanday sho‘rlik, yo rabbiy, bu qanday sho‘rlik! Bugun qo‘mondonlikning buyrug‘i 
bilan maktabimizni egallaydilar: vaqtincha gospital qilishar emish. Xohlaganlarini qilish-
sin, menga nima! Lekin maktab bo‘shaguncha men nima qilaman? Vaqtimni nima bilan 
o‘tkazaman? 

---

Choliqushi (roman). Rashod Nuri Guntekin 
www.ziyouz.com kutubxonasi 
184
* * * 
Qusha-da-si, 24 de-kabr. 
Bugun maktabda qolgan bir necha kitobimni olgani bordim. Maktabni shunchalik ivir-
sitib yuborishibdiki, odam kitobini emas, o‘zini yo‘qotib qo‘ysa ham topolmaydi. Noiloj 
chiqib keta boshladim. Hamshira qizlardan biri: 
— Shoshmang, bosh doktordan so‘rab ko‘raylik. Chamamda, bir necha kitobni olib 
qo‘yuvdi shekilli, — dedi. 
Xona ichi shishalar, bintlar, dori qutichalari bilan to‘la edi. Bosh doktor kitelini yechib 
tashlab, ana shu narsalarni tartibga solayotgan ekan. Orqasi o‘girikli bo‘lgani uchun 
faqat bo‘ynini, oq sochlarini va shimarilgan bilaklarinigina ko‘rdim. Shu ahvolda undan 
kitob so‘rash odobsizlik bo‘lardi. 
Hamshirani yengidan tortib: 
— Qo‘ying, — dedim. 
U gapimni eshitmadi. 
— Bey afandi, hali suratli bir qancha frantsuzcha kitob topgan edingiz, qani o‘shalar? 
— dedi.
Qari doktorning birdan jahli chiqib ketdi. Yuzini ham o‘girmay shunday yomon, shun-
day uyat so‘z bilan javob qildiki, ixtiyorsiz yuzimni qo‘llarim bilan to‘sib, qochib ket-
moqchi bo‘ldim. Lekin shu on u biz tomonga o‘girildi-yu, birdan: 
— Voy, kichkina, senmisan?! — deb yubordi. 
Uni ko‘rib men ham o‘zimni tutolmay qichqirdim: 
— Doktorbey! Zaynilardagi doktorbey! 
Mubolag‘asi yo‘q, bu qichqiriqdan ziyod bir faryod edi. 
Doktorbey shoshganidan stoldagi shishalarni ag‘darib-to‘ntarib yonimga yugurib keldi, 
qo‘llarimni ushladi, boshimni oldiga tortib, chorshafim ustidan sochlarimni o‘pdi. 
Biz bir-birimiz bilan faqat bir kunlik, hatto bir kunlik ham emas, bir necha soatlik ta-
nish edik. Lekin qanday ilinj hissi bir-birimizni bog‘lab qo‘ygan ekanki, ikki yildan so‘ng 
xuddi qirq yillik qadrdon do‘stlardek, hatto ota-boladek bir-birimizga tashlandik. Tavba, 
inson qalbini hech bilib bo‘lmas ekan-da!.. 
Xayrullobey xuddi Zaynilardagi singari: 
— Qani, gapir, yaramas, bu yerda nima qilib yuribsan? — deb so‘radi. 
Bolalarnikiga o‘xshagan sho‘x moviy ko‘zlari oq kipriklari ichida shunaqayam chiroyli 
porillardiki! Men ham, xuddi Zaynilardagiga o‘xshash, uning ko‘zlari oldida kulib turib: 
— Bilasizki, men muallimaman, doktorbey, — dedim. — Yurtma-yurt yuribman. Endi 
shu yerga tayinlashdi. 
Butun hayotimni va ko‘nglimda bor narsalarni bilganday, mung to‘la bir tovush bilan: 
— Haligachayin xabar yo‘qmi, kichkina? — deb so‘radi. 
Birdan yuzimga suv sochib yuborilganday seskanib tushdim. O‘zimni ajablanayotgan-
ga solib, ko‘zlarimni pirpiratdim. 
— Kimdan, doktorbey? — dedim. 
Chol jahli chiqib, barmog‘i bilan po‘pisa qildi. 
— Nega yolg‘on aytasan, kichkina? Lablaring yolg‘on gapirishni o‘rganibdi-yu, lekin 
ko‘zlaring bilan yuzing boyagiday. Kimdan deysanmi? Seni shunday yurtma-yurt sargar-
don kezdirgandan, o‘shandan... 
Kulib, yelkalarimni qisdim. 
— Maorif demoqchisiz-da? Albatta, har bir muallima o‘z mamlakatining bolalariga xiz-
mat qilishi kerak. 
Doktor yana Zaynilardagi shubhasini takrorladi. Uning o‘pkasi menga qattiq ta’sir qil-

---

Choliqushi (roman). Rashod Nuri Guntekin