Mo’minova Risolat Xabibulla qizining

-bog` hosil bo`lishida elektron bulutlarning qoplanishi

-bog` hosil bo`lishida elektron bulutlarning qoplanishi

-bog` hosil bo`lishida elektron bulutlarning qoplanishi

Azot molekulasining hosil bo‘lishini ko‘rib chiqamiz (rasm). Har bir azot atomi uchtadan p-elektronlarga ega. Elektron bulutlar o‘zaro perpendikulyar uch xil yo‘nalishda bir-birini qoplagan. Bu bog`lar bir xil emas: bittasi (a) ikkitasi esa (b,c) bog. Demak, azot molekulasining hosil bo’lishida uch bog` ishtirok etadi.

Azot molekulasidagi 2p-elektron bulutlarning qoplanishi.

Kovalent bog‘ning qutbliligi- umumiy elektron juftni bir atomdan ikkinchi atomga tomon siljish kattaligini bildiradi. O’zaro bog’langan atomlar orasidagi nisbiy elektromanfiyliklari orasidagi ayirma qanchalik katta bo’lsa qutblilik shuncha katta bo’ladi va bog’ mustahkamligi yuqori bo’ladi.

Masalan: H₂O, H₂S, H₂Se, H₂Te qatorida ΔHEM= 1,4; 0,4; 0,3; 0,0 qiymatlari kamayib boradi, qutblilik ham kamayadi, kovalent bog’ning barqarorliklari ham kamayadi. Kovalent bog‘lanishli moddalar odatdagi sharoitda suyuqlik va gaz holatida bo‘ladi. Qattiq kovalent bog’lanishli moddalar ancha past temperaturada suyuqlanadi va past temperaturada qaynaydi. Ular suvda yomon eriydi, ko’pchilik kovalent bog’lanishli birikmalar noelektrolitlar suvda ionlarga dissotsilanmaydi. Shunday xossalari bilan kovalent bog’lanishli birikmalar ion bog’lanishli moddalardan farq qiladi.