Mövzu № Mülki müdafiənin yaranma tarixi, rolu və vəzifələri Plan

 
Nüvə zədələnməsi ocağı (NZO) 
 
Nüvə zədələnməsi ocağı (NZO) - o əraziyə deyilir ki, orada nüvə partlayışının 
zədələyici  amilləri  nəticəsində  külli  miqdarda  insan,  heyvan  və  bitki  tələfatı  olur, 
bina  və  qurğular  dağıdılır,  yanğınlar  baş  verir  və  yer  radioaktiv  maddələrlə 
zəhərlənir. 
Nüvə  zədələnməsi  ocağı  mürəkkəb  zədələnmə  ocağıdır:  burada  dağıntılar, 
yanğınlar və radioaktiv zəhərlənmə ocaqları hamısı eyni zamanda əmələ gələ bilər. 
 
Nüvə silahının tətbiq olunmasından sonra qalan iz 
 
Zərbə dalğasının önündə izafi təzyiqi (ΔP
f
) 10 kPa –dan artıq olan sahələr nüvə 
dağıntı    ocağı  adlandırılır.  Dağıntıların  xarakterinə  görə  belə  sahələr  4  dağıntı 
zonasına (zolağına) ayrılır (tam, güclü, orta dərəcəli və zəif dağıntı zonaları): 
 tam dağıntı zonası    ΔP
f   
> 50 kPa 
 güclü dağıntı zonası  ΔP
f   
= 30 ÷ 50 kPa 
 orta dağıntı zonası    ΔP
f   
= 20 ÷ 30 kPa 

---

 zəif dağıntı zonası     ΔP
f   
= 10 ÷ 20 kPa 
 
Məsələn bir milyon tonluq (q=1Mt) nüvə silahı partladıqda tam dağılma zonası 
4 km, güclü dağılma 5,4 km, orta dağılma 7,2 km və zəif dağılma 11 km məsafədə 
yaranacaqdır. 
Nüvə  zədələnmə  ocağının  ölçüləri,  burada  dağıntıların  dərəcəsi  və  tələfat  – 
nüvə sursatının gücündən, partlayışın növündən, yaşayış məntəqəsindəki tikintinin 
xüsusiyyətlərindən,  yerin  relyefindən  və  s.  asılı  olur.  Zədələnmə  ocağı  sahəsinin 
13%-ni  tam  dağıntı  zonası,  10%-ni  güclü,  15%-ni  orta  dərəcəli  və  62%-ni  zəif 
dağıntılar zonası təşkil edir.