Nashrga tayyorlash markazi k. B. Us mo nov

Qirindi hosil boiish jarayoni

Kesish jarayoniga keskich bilan metallni siqish, keyin siljitish va qirindi hosil qilish natijasi deb, qarash mumkin. Kesiladigan metall qatlami murakkab deformatsiyaga uchragan holatda bo Uadi. Keskichning oldida va tagida joylashgan metall ham murakkab de tormatsiyaga uch raydi.
Rus olimi professor I.A.Time tavsifiga ko‘ia turli metallarga kesish yo‘li bilan ishlov berishda, asosan, quyidagi qirindi turlari hosil boUadi: elementli, bo'g'insimon, tutash va uvoq qirindi. Elementli, bo‘g‘insimon va tutash qirindilar siljish qirindilari deviladi, chunki ularning hosil boiishi siljish zo‘iiqishlari bilan bog‘liq. Uvoq qirindi ba’zan buzdlish qirindisi deb ham ataladi, chunki mazkur qirindining hosil boiishi cho‘zuvchi zo^qishlar bili^in bog‘lk]dii\
Elementli qirindi (3.2-rasm. a) taxminan bir xil shakldagi, bir-biri bilan bogianmagan yoki bo‘sh bogiangan ayrim elementlardan / tashkil topadi. Hosil boigan qirindi elemeutlarini kesilayotgan qatlamdan ajratib turuvchi OA chega ra qirindi ajralish tekisligi deyiladi. Fizik jihatdan u kesish ja rayon ida kesilayotgan qatlamning buzilishi davriy ravishda sodir boiadigan yuzadan iborat. Bo‘g‘in qirindi (3.2-rasm, b) ayrim qismlarga bo‘linmaydi. Ajralish tekisligi paydo bo‘la boshlaydi, lekin u qirindining butun qalinligi bo‘ylab oitmaydi. Shu sababli, qirindi ayrim bo‘giinlardan / iborat- dek boiadi va ular orasidagi bo°'lanisli ham saqlanadi.
Tutash qirindining asosiy bclgisi (3.2-rasm, d) uning yaxlil- ligidadir. Agar uning harakati yoUida hech qanday to‘siq boUmasa, u uzluksiz tasma shaklida buralib yassi yoki vintsimon spiral shaklida ajralib chiqaveradi va bu hoi qirindining o‘z og^l'igi ta'siri ostida sinib uzilmaguncha davom etaveradi. Qirindining asbobning old yuzasiga tegib turgan yuzasi 1 kontakt (tutash) yuzasi deb ataladi. U nisbatan tekis, kesish tezligi yuqori boiganda esa asbobning old