Nashriyot-matbaa ijodiy uyi toshkent-2020 (2- qism) „O‘qituvchi



Yüklə 2,34 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə3/84
tarix03.09.2023
ölçüsü2,34 Mb.
#141371
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   84
bellashuv.uz - ona tili 2qism 11 uzb

Tavsiya etilgan so‘zlar: 

Unsiya“, istiqomat, oshyon, botin, ash’or, xayrixoh, 
„Bog‘i Eram“, muanbar, saodatgoh, „Musallo“, shukronalikda, qo‘llagay.
Hazrat Alisher Navoiy abadiy qo‘nim topgan „Musallo“ maydoni va Toshkent-
dagi „Milliy bog‘ “da tashkil qilingan „Adiblar xiyoboni“ o‘rtasida qanday bog‘liqlikni 
ko‘ryapsiz? Fikringizni she’r misralariga tayanib izohlang.
1.2- mashq.
Ikki guruhga bo‘lining va: a) talaffuzidagi tovush o‘z garishi imloda 
aks etmaydigan; b) yozilganidek aytilmaydi gan (o‘qilmaydigan) so‘zlarni aniqlang.
Nazariy matn
Nutqda ikki xil so‘z tovush o‘zgarishiga uchrashi mumkin:
- o‘zlashma so‘zlar;
- o‘z tilimizdagi qo‘shimcha qo‘shilgan so‘zlar. 
Ko‘pgina o‘zlashma so‘zlar asos holatida talaffuzi va imlosi jihatdan
farq lanadi:
kitob – kitop
,
vaqt – vaxt
,
futbol – fudbol

iqtisod – ixtisod

baland – 
balant

go‘sht – go‘sh
. Bu tovush o‘zgarishi o‘zbek tili imlo qoidalariga ko‘ra 
yozuvda aks ettirilmaydi. 
O‘z tilimizdagi ayrim so‘zlarda esa qo‘shimcha qo‘shilishi bilan to
-
vush o‘zgarishi sodir bo‘ladi. Bu o‘zgarishlarning ayrimlari yozuvda aks eta
-
di (
yosh – yasha

ong – angla
), ba’zilari esa talaffuz qilinganiday yozilmay
-
di (
bog‘ – boqqa – bog‘ga, bor – boripti – boribdi
).
Demak, o‘zlashma so‘zlardagi tovush o‘zgarishlarida ham, o‘z qatlam 
so‘zlaridagi qo‘shimcha qo‘shilganda yuz beradigan tovush o‘zgarishlarida 
ham imloda yozuvda aks etadigan va yozuvda aks etmaydigan holatlar mavjud. 
O‘z qatlam so‘zlarining asos holatida tovush o‘zgarishi yuz bermaydi.
1.3- mashq.
Testlarni yeching va javobingizni izohlang.

Yüklə 2,34 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   84




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin