Основы пакета

 
19
Modellash jarayoniga ikkita asosiy talab qo‗yiladi. 
Birinchidan, modeldagi eksperiment originaldagi eksperimentga qaraganda 
soddaroq, tejamliroq, xavfsizroq bo‗lishi kerak. 
Ikkichidan, 
modelning 
sinovi 
asosida 
originalning 
parametrlarini 
hisoblashda qo‗llaniladigan qoidasi bizga ma‘lum bo‗lishi kerak. Busiz eng yaxshi 
modellash ham befoyda bo‗lib qoladi. 
Toza ko‗rinishda (alohida) berilgan obyektlarning matematik modellari kam 
qo‗llaniladi, ular quyidagidek kombinatsiyalangan. Masalan, TT matematik 
modellarida TJ matematik modellaridan foydalaniladi, ularda, o‗z navbatida, FJ, 
KJ va FKJ matematik modellaridan foydalaniladi. Zamonaviy model termini bir 
necha ma‘nolarda qo‗llaniladi. O‗rganilayotgan obyekt tadqiqotning turli 
bosqichlarida o‗rnini bosuvchi qandaydir obyekt bu modeldir. 
Qo‗yilgan maqsadga erishish uchun eng muhim xossalarini aks ettiruvchi 
original obyektning maqsadli ko‗rinishi bu modeldir. 
Model–bu xayoliy tasavvurdagi yoki moddiy amalga oshirilgan tizim bo‗lib, 
obyektni aks etishi yoki tadqiqot obyektini tiklashi hamda obyektni o‗rganish va u 
haqida yangi axborot keltirish maqsadida uning o‗rnini bosishi mumkin bo‗lgan 
tizim. 
Shunday qilib, har bir modelni yaratish doim qandaydir maqsadni ko‗zlaydi.
Matematik modellar quyidagilar uchun ishlab chiqiladi: 
1.
FJ, FKJ, TJ, TT larni tavsiflash. 
2.
FJ, FKJ, TJ, TT larni tadqiq qilish. 
3.
TJ, TT larni loyihalash. 
4.
TJ, TT larni loyihalashda optimmallash. 
5.
Avtomatlashtirilgan loyihalash tizimlarini qurish. 
Matematik modelning ko‗rinishi, tarkibi va murakkabligi qaysi obyektni 
tavsiflashi va qaysi maqsadlar uchun ishlab chiqilganiga bog‗liqdir. 

---

 
20
Misol.
R mahsulotni olish reaksiyasi:

A+B→P
Asosiy bosqichlari: