203
4.1.7. Talabaning kuchli va zaif tomonlarini oʻrganish
Intervyu, sinf kuzatuvlar, tibbiy koʻrik, va maktab yozuvlar bilan birga
standartlashtirilgan testlar, oʻquvchilarning kuchli va zaif tomonlarini tashxis
qilib oʻrganishga yordam berish uchun ishlatiladi. Koʻpincha, bu maqsadda
standartlashtirilgan testlar ishlatiladi.
Alohida tarzda kimda qanaqa qobiliyatsizlik borligini aniqlaydi. Misol
uchun, agar bogʻcha bolasi ogʻzaki nutqda muammoga duch kelsa,
standartlashtirilgan test yordamida muammo nimada ya’ni soʻzlar manosini
anglashdami, yoki gap tuzilmasidami, yoki oʻxshash soʻzlardagi tovushlarda
ekanligini aniqlashga yordam beradi. (Peirangelo & Guiliani, 2002). Bu hattoki
uning immigrant ekanligini yoki eshtishda muammo borligi yoki aqliy
qolloqlikda ekanligini aniqlash muhim. Bola nogiron yoki darsda yoʻqligini
aniqlash uchun alohida-alohida boshqariladi. Bolalar bogʻchasida ogʻzaki
muloqot muammo boʻlgan boʻlsa, masalan, bir standartlashtirilgan til
rivojlanishini test, soʻz yoki jumla tuzilmalari ma'nosini tushunishda, shunga
oʻxshash soʻzlarning tovush farqlarini farqlashda, yoki toʻgʻri soʻzlarni ifoda
etishda qiyinchiliklar mavjud boʻlsa aniqlash uchun berilishi mumkin
(Peirangelo & Guiliani, 2002). Agar bola, yaqinda immigratsion boʻlgan,
shunindek, eshitishi buzilgan yoki aqliy jihatdan zaif bolsa u ham aniqlash
uchun muhim boʻladi. Biz keyinchalik bu bobda amaliy koʻnikma, muvaffaqiyat
testlar oʻrtasidagi farqni muhokama qilamiz.
Muayyan dasturlar uchun talabalarni tanlash.
Standartlashtirilgan testlar koʻpincha muayyan dasturlar uchun talabalarni
tanlashga xizmat qiladi. Misol uchun, SAT (Ilmiy baholash test) va ACT
(Amerika kolleji Test) standart testlar boʻlib kollejlardan tanlov asosida
studentlarni yuqori universitetlarga kirganligini aniqlashtiradi. Bu normadagi
yani standartlashtirilgan testlar, shuningdek, talabalarni maxsus ta'lim yoki
iqtidorli va iste'dodli dasturlar uchun loyiq boʻlishini aniqlash uchun va boshqa
mezonlar uchun ham ishlatiladi. Mezonlarga asoslangan testlar oʻrta maktabda
keyingi sinfga oʻtishi yoki bitiruvchilardan ragʻbatlantirishga loyiq boʻlgan
talabalarni aniqlash uchun ishlatiladi. Oʻrta kollejda qobiyatli guruhlarda
talabalar jamlab universitetga yoki akademik, kasb-hunar dastrulari bilan
204
tayyorlab, ularda ham me'yoriy yoki mezonda standartlashtirilgan testlardan
foydalanish mumkin. Standartlashtirilgan testlar muhim mezon sifatida
ishlatilganda albatta, talabalar uchun bu yuqori daraja hisoblanadi.
Dostları ilə paylaş: |
