O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi farg’ona politexnika instituti r. J. Tojiev, R. X. Mirsharipov
-rasm. Minorasi buriluvchi kranlar
Yüklə 8,76 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
11.1-rasm. Minorasi buriluvchi kranlar.
a) ko’tariluvchi strelali kran sxemasi; b) to’rt karrali poliplastli srelada yuk ko’taruvchi po’lat arqon zahirasi sxemasi; v) xuddi shuning o’zi ikki karrali polispasda; g) gorizontal va siniq o’qli balka strela sxemasi; d) gorizontal streladagi tortish po’lat arqon zahirasi sxemasi; ye) xuddi shuning o’zi yuk arqonida; j) xuddi shuning o’zi opma siniq o’qli balka strelada. 1-strela, 2-kran minorasi, 3-qurilish platformasi mexanizmi, 4-burilish platformasi, 5-yurish qismi, 6-tayanch burilish qurilmasi, 7-muvozanatlovchi yuk, 8-yuk chig’iri, 9- strela chig’iri, 10-strela poliplast, 11-kabina, 12-arqonli tortqi, 13-yuk poliplasti, 14- eletroreversiv chig’ir, 15-karetka. Minorasi buriladigan kranlar. Kran minorasi 2 (11.1-rasm) burilish platformasi 4 ga mahkamlanadigan va burilish platformasi esa yurish qismi 5 ga tayanuvchi tayanch burilish qurilmasi 6 orqali mahkamlanadi. Burilish platformasiga muvozanatlovchi yuk 7, va yuk chig’iri 8 strela 9 strela chig’irlari hamda burilish platformasini aylantiruvchi mexanizm 3 joylashgan. Strela 1 minoraga sharnirli 147 mahkamlangan bo’lib, po’lat arqonli tortqilar 12 orqali tortib olinadi. Po’lat arqonlar esa yo’naltiruvchi bloklar orqali strela polispastiga ulanadi. Yukni ko’tarib tushirish esa yuk polispasti 13 hamda yuk chig’iri va osma ilmoq yordamida amalga oshiriladi. Kranni esa kabina 11 dan boshqariladi. Yuk ko’tarish qobiliyatiga ko’ra kranlarda bir, ikki, uch va ko’p karrali yakka va ikkilangan polispastlar qo’llaniladi. Ilmoq osmasi yuk ilmog’i, traversa, o’q va bloklardan iborat. Yukning qulochining strelaning qiyaligini (11.1-rasm, a) yoki yuk aravachasi gorizontal strela bo’ylab (11.1-rasm, b) harakatlantirib o’zgartiriladi. Gorizontal balka strelali kranlarda yuk aravachasi strela bo’ylab elektroreversiv chig’ir 14 orqali harakatlanadi. Gorizontal strelali kranni yuk ko’tarish balandligi qiya strelalinikidan past, lekin kam energiyani talab qiladi va montaji oson. Strelasi qiya joylashgan kranlarda quloch o’zgartirilganda yuk o’zining holatini o’zgartiradi. Bu kamchilikni yo’qotish uchun strela qulochini o’zgarishi bilan yukni gorizontal siljitishni ta’minlash talab qilinadi. 11.1 b va ye rasmda 4 va 2 karrali polispastlarida yuk arqonining harakat sxemasi keltirilgan. Bu holatda 11.1 j rasmda ko’rsatilgandek, yuk karetkasi qiya strela bo’ylab yukni gorizontal yo’lini va balandligini saqlagan holda harakat qiladi. Tayanch-burilish qismi pastda joylashgan kranlarda kran burilganda yurish qismidan boshqa hamma qismi birgalikda burilgani uchun, katta yuk ko’tarish qobiliyatiga va baland yuk ko’tarishda kran vaznini ko’paytirishiga olib keladi. SHuning uchun ham 10 t. dan ortiq yuk ko’taradigan minorali kranlar minorasi burilmaydigan va faqat yuqori qismi buriladigan qilib ishlab chiqariladi. |