Səlahəddin Xəlilov

Elm ideologiya və dövlətçilik şüuru 
 
 
- 105 -
Ancaq  ilk  baxışda  elə  görünə  bilər  ki,  aka-
demik  Ramiz  Mehdiyevin  məqaləsində  məhz  hu-
manitar  və  ictimai  elmlərin  problemləri  və  vəzifə-
lərindən  bəhs  olunduğuna  görə,  yəqin  başqa  elm 
sahələrində  hər  şey  qaydasında  imiş.  Lakin  nəzərə 
alsaq ki, Azərbaycanda qəbul olunmuş təsnifata gö-
rə, elm humanitar sahəyə aid edilir, onda biz də mə-
sələyə  bütün  elm  sahələrinin  ümumi  problemləri 
kontekstindən baxsaq, daha düzgün olar.  
Bütöv  elm  sisteminin  cəmiyyətdə  yeri  və  funk-
siyaları,  optimal  təşkilati  strukturu  məsələsi  təbiət 
elmlərinin  deyil,  ictimai  elmlərin  predmetinə  da-
xildir.  Fundamental  elmlərlə  tətbiqi  və  texniki  elm-
lərin  münasibəti  və  onların  hər  birinin  təhsil,  mə-
dəniyyət və iqtisadiyyat  sistemində  yeri  problemi də 
təbiət elmlərinə deyil, cəmiyyətşünaslığa aid bir mə-
sələdir. Bu mənada, ilk baxışda nə qədər paradoksal 
görünsə də, bütövlükdə elmin özü onun tərkib hissəsi 
olan  ictimai  elmlər  çərçivəsində  öyrənilməli  olur. 
Bax,  bu  cəhəti  nəzərə  almayan  dəqiq  elm  nüma-
yəndələri elmin statusu və təşkilati məsələləri barədə 
fikir yürüdərkən, əslində öz fikirlərinin qeyri-peşəkar 
mövqedən olduğunu ağıllarına da gətirmirlər.  
Bəli,  elmin  predmeti  bütövlükdə  təbiət  və 
kainat olsa da, o özü ictimai bir hadisə kimi, cəmiy-
yətşünaslığın  strukturunda  nisbi  mənada  kiçik  bir 
yer tutur. Əsas məsələ elmi məhz ictimai bir hadisə 
kimi,  sosial  institut  kimi  təsəvvür  etməkdir.  Əks 

---