Vaqtni taqsimlash - bir vaqtning o‘zida bir necha foydalanuvchiga xizmat
qilish mumkin va foydalanuvchiga o‘z masalasi bilan muloqat qilish imkonini
beradi. Bir vaqtda ishlash effektiga, protsessor vaqti va boshqa resurslarni turli
foydalanuvchilar tomonidan berilgan hisoblash jarayonlariga taqsimlash bilan
erishiladi. OS kompyuterga kiritilayotgan topshiriqlar uchun navbat tashkil qiladi
va har biriga navbat asosida protsessordan foydalanish vaqtini aniqlaydi.
Birinchi topshiriqni bajargandan so‘ng OS uni navbatning oxiriga olib borib
qo‘yadi va ikkinchi masalaga xizmat qiladi va x.z. Har bir masalaga xizmat qilish
vaqti OS parametrlarida aniqlanadi. Professional dasturchi OS ni tashkil qilish
jarayonida bu vaqt birligini o‘zgartirishi mumkin.
Real vaqt - tizim berilgan real vaqt oralig‘ida topshiriqni bajarilishini
ta’minlaydi. Bunda kompyuterdagi hisoblash jarayoni tezligi real vaqt o‘tishiga
ham ohang bo‘lishi kerak. Kompyuter bunday OS bilan odatda bir dasturli rejimda
ishlaydi.
Muloqat operatsion tizimi - yakka foydalanuvchi uchun mo‘ljallangan
bo‘lib kompyuter bilan muloqatning qulay ko‘rinishini ta’minlaydi. OS odatda bir
dasturli rejimda ishlaydi.
Uzilishga ishlov beruvchi modul OS tarkibiga kiritilgan asosiy
modullardan biri hisoblanadi. U foydalanuvchi dasturi bilan aloqani ta’minlaydi.
Uzilishga ishlov beruvchi modul operativ xotiraga yuklanadi va u yerda kompyuter
bilan ishlash seansi vaqtida saqlanib turadi. Bu modul komponentalari qism
dasturlardan iborat bo‘lib fayl tizimi ishlashini, disk bilan berilganlarni
almashishni va shu bilan birga maxsus holatlarni taxlil qilishni ta’minlaydi.
Amaliy dasturdan bu qism dasturlarga murojaat qilinganda uzilishga ishlov
beruvchi modul bajariladigan amallar parametrini oladi, uni taxlil qiladi va holatni
ko‘rinishiga qarab kerakli modullarga bir yoki bir necha murojaatni hosil qiladi.
