Щяр бир алим гиймятлидир. Анъаг нязяриййяни тяърцбя иля бир
Yüklə 30,85 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
26
ELM DÜNYASI / Elmi‐kütləvi jurnal / 1 (05) 2014 siyasına, o cümlədən mədəniyyətlərin dialo qunda yeri və roluna diqqəti yönəldir. Fəlsəfənin in‐ teqrativ funksiyasının tələbinə müvafiq olaraq bu gün dialoqun məhz bu sonuncu aspekti fəlsəfənin və filosofun diqqət mərkəzindədir. Müasir fəlsəfə qarşılıqlı anlaşmanın dialoji formalarının işlənib hazırlanmasında və reallaş ‐ dırılmasında ən aktiv şəkildə iştirak edir. Və bu kontekstdə filosof mədəniyyət lərarası boş ‐ luqların aradan qaldırılması üçün mədəniy ‐ yətlərarası ünsiyyətdə moderator kimi çıxış edir. Məsələ ondadır ki, fəlsəfi mədəniy yət özündə implisidliyi ehtiva edir. Dialoqun gedişində Özününkü və Özgə arasında vasitəçinin müəyyənləşdirilməsi məsə ‐ ləsi aktuallaşır. Bu axtarışlar müasir kompara‐ tiv fəlsəfədə Özgənin rasional və herme nevtik dərki yanaşmaları kontekstində həyata keçiri ‐ lir. Subyektlər arasında mövcud olan xüsusi dəyərlər məcmusuna malik ünsiyyət bu axtarış çərçivəsində dialoqun fenomenoloji ölçülərini müəyyənləşdirir və fikrimcə, onun klassik və ənənəvi izahından fərqlənən müasir anlamını ifadə edir. Bu ölçüdə M.M.Baxtinin – şüur o zaman mövcuddur ki, iki şüur vardır – müd ‐ dəası aktuallaşır. Әlaqə fenomeni davranışda özünün sonrakı maddiləşməsi (realizasiyası) ilə məhz şüurda refleksləşir. Bu aksentuasiya bundan əvvəlkini – dərketmə və müşahidə – əvəz edir və ya da tamamlayır. Tərcümə iki şüur arasında həyata keçirilir və onun adekvatlığı yalnız digərinə məxsus spesifik dili bilmək şərti ilə fəlsəfi ünsiyyət nəticəsində reallaşa bilər. Müasir mədəniyyət lərarası məkanda fəlsəfə müxtəlifliyin anlan masından çıxış etmə ‐ lidir. Bu nöqteyi‐nəzər günün multikulturalist diktəsindən irəli gəlir. Multikulturalizm digə ‐ rinin konseptuallaş ması ilə xarakterizə olu nur. Etnik və milli mədəniyyətlərin, submə də ‐ niy yətlərin polifoniyası dialoqu yalnız müxtəlif mədəniyyətlərin deyil, həmçinin müxtəlif təfəkkür mədəniyyətlərinin qarşılıqlı əlaqələ ‐ rinin forması kimi şərtləndirir. Bu ölçüdə fəlsə ‐ fədə monoloq və dialoq, eyni zamanda müx təlif fəlsəfələrin dialoqunu, fəlsəfi ənənələrini, fəl ‐ səfi fikir üslublarını nəzərdə tutur ki, bu da ümumi əsasların axtarışından çıxış edilərək tolerantlığı şərtləndirir. Bu nöq teyi‐nəzərdən, fəlsəfənin və filosofun rolu daha çox ünsiyyətin dialoji formalarının aktivləş di ril məsi ilə
müəyyənləşir. Yüklə 30,85 Mb. Dostları ilə paylaş:
|