Til birliklarini sanang



Yüklə 406,42 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə4/7
tarix02.06.2023
ölçüsü406,42 Kb.
#123082
1   2   3   4   5   6   7
Слияние выполнено 20230531 0841

Hozirgi kunda yoshlarning chet tillarini uzlashtirishlariga keng imkoniyat berilmoqda. Ushbu 
gapda qaysi me‘yor buzilgan?
====grammatik
====orfografik (imlo)
====leksik
====uslubiy
++++
Mahalla qaqqa qaravotti. Ushbu gapda qanday me‘yor buzilgan?


====grammatik
====orfografik (imlo)
====fonetik
====uslubiy
++++ 
U shu qorong‘uzor bilan qo‘shilib ketgandek va qorong‘ulikning quchog‘iga kira borgandek 
mevazorning ichkarisiga yura bordi. Ushbu gapda qanday me‘yor buzilgan? ====grammatik
====orfografik (imlo)
====leksik
====so‗z yasalishi 
++++ 
Tog‘ning darrasidan o‘tishga to‘g‘ri keldi. Ushbu gapda qanday me‘yor buzilgan?
====grammatik
====orfografik (imlo)
====leksik
====so‗z yasalishi 
Adabiy me‘yor nima? 
====Jamiyat taraqqiyoti bilan baravar holda til va nutqdagi me‘yoriy holatlarni o‘rganish, tahlil 
qilishga ham ehtiyoj kuchayib borgan va bu muammolarni hal qilishda xalqning maishiy, 
ma‘naviy-ma‘rifiy turmushi, ijtimoiy-falsafiy va estetik dunyoqarashi, urf-odatlari singari qator 
omillar e‘tiborga olinishi. 
====Jamiyat a‘zolari tomonidan qabul qilingan, ma‘qullangan va ularga tushunarli bo‘lgan til 
birliklarining nutq jarayonida qo‘llanish holati va imkoniyatidir. 
====To‘g‘ri javob yo‘q. 
====Xalqning maishiy, ma‘naviy-ma‘rifiy turmushi, ijtimoiy-falsafiy va estetik dunyoqarashi, 
urf-odatlari singari qator omillar e‘tiborga olinishi. 
++++ 
Me‘yor – bu … 
====tilning o‘zlashgan qatlamiga xos,asosan chetdan kirib kelgan so‘zlar sohaviy leksikada 
o‘rganiladi. 
==== jamiyat taraqqiyoti bilan baravar holda til va nutqdagi me‘yoriy holatlarni o‘rganish. 


====til va nutq tizimida me‘yor o‘ziga xos o‘rniga ega. Til va nutq tizimida me‘yor o‘ziga 
xos o‘rniga ega.
====jamiyat a‘zolari tomonidan qabul qilingan, ma‘qul-langan va ularga tushunarli bo‘lgan til 
birliklarining nutq jarayonida qo‘llanish holati va imkoniyatidir. 
++++ 
Kasbiy nutqda nima asosiy o`rinni egallaydi? 
====Sinonimlardan to‘g‘ri foydalanish. 
==== Omonimlardan to‘g‘ri foydalanish. 
====Antonimlardan samarali foydalanish. 
==== Atamalar va mutaxassislikka oid leksika. 
++++ 
Obrazli nutq - 
====ma‘lum tasavvurlarni hosil qiluvchi nutq 
====ifodali, boy nutq 
====tushunarli, ta‘sirchan nutq 
====so‗zlovchiga har tomonlama tushunarli nutq 
++++ 
Nutqning kommunikativ sifatlariga nimalar kiradi? 
====aniqlik, mantiqiylik,to‘g‘rilik 
====to‘g‘rilik,ozlik, chiroylilik 
====aniqlik, qisqalik, chiroylilik 
====mantiqiylik, cho‘ziqlik, qisqalik 
++++ 
=== so‗zlarni to‗g‗ri tanlash, his-hayajon bag‗ishlash, diqqatn tortish, intonatsion va 
psixologik pauza 
====his-hayajon, ko‗tarinki kayfiyat bag‗ishlash, psixologik pauza 
====mantiqiy urg‗uga e‘tibor berish, ta‘sirli so‗zlash, boy tasavvurga ega bo‗lish 
====tinglovchi dunyoqarashi, saviyasini e‘tiborga olish, adabiy tilni yaxshi bilish. 
++++ 
Nutqning boyligini ta‘minlovchi sinonimiya hodisasi qaysi birliklar doirasida kuzatiladi? 


==== so‗zlar, iboralar, qo‗shimchalar 
====so‗z birikmalari, nutq tovushlari 
==== so‗z-gaplar, qo‗shimchalar 
==== so‗z qo‗shilmalari va iboralar 
++++ 
Sof nutq bu- 
====adabiy tilga begona bo‗lgan, o‗zlashmagan so‗zlar, gap qurilishida o‗rin olmagan nutq 
==== adabiy til me‘yorlariga amal qilingan nutq 
==== vaziyatga mos kelgan jo‗yali nutq 
==== faqatgina o‗z qatlamga oid so‗zlardan foydalanilgan nutq 
++++ 
Ushbu fikr muallifi kim? 
―Agar nutq noaniq bo`lsa, u maqsadga erishmaydi‖ 
====Kaykovus 
====M.Qoshg‘ariy 
====Aristotel 
====Kushinskiy 
++++ 
Nutqning to`g`riligi uchun qanday me‘yorlar hisobga olinadi? 
==== sintaktik me‘yorlar, imloviy me‘yorlar, nutqiy me‘yorlar, adabiy me‘yorlar; 
====leksik (lug`aviy) me‘yorlar, uslubiy me‘yorlar, morfologik me‘yorlar, kasbiy
me‘yorlar; 
==== fonetik (talaffuz me‘yorlari), morfologik me‘yorlar, sintaktik me‘yorlar, imloviy 
me‘yorlar, lug`aviy me‘yorlar; 
==== imloviy me‘yorlar, lug`aviy me‘yorlar, orfoepik me‘yor; 
++++ 
Ega-kesimning mosligi, ikkinchi darajali bo`laklarning ularga bog`lanish qonuniyatlari qaysi 
me‘yorga kiradi? 
==== lug`aviy me‘yorlar 
==== sintaktik me‘yorlar 


==== imloviy me‘yorlar 
==== morfologik me‘yorlar 
++++ 
Yagona va umumxalq yozuv me‘yorlariga tayanib, maxsus ishlangan va kelishilgan imlo 
qoidalarida o`z ifodasini topadigan me‘yor qaysi me‘yor hisoblanadi? 
====lug`aviy me‘yorlar 
====sintaktik me‘yorlar 
====imloviy me‘yorlar 
==== fonetik (talaffuz me‘yorlari) 
++++ 
Nuqtalar o‗rniga mos javobni qo‗ying. 
…… tabiat va jamiyatdagi narsa va hodisalar bilan ularning nutqdagi atamasi bo`lgan materiali 
o`rtasidagi mutanosiblikni taqozo qiladi. 
==== nutqning izchilligi
====nutqning aniqligi 
==== nutqning mantiqiyligi 
====nutqning sofligi 
++++ 
G`ayri adabiy til unsurlaridan xoli bo`lgan nutq qanday nutq bo‗ladi? 
==== sof nutq. 
====adabiy nutq 
==== To‘g‘ri javob yo‘q. 
==== og‗zaki va yozma nutq 
++++ 
Nutqning sofligiga nimalar putur yetkazadi? 
====dialektalizmlar; boshqa tildan olingan so`zlar; jargon va argolar; vulgarizmlar; parazit 
so`zlar. 
==== boshqa tildan olingan so`zlar, parazit so`zlar; sinonimlar; tasviriy ifodalar; 
==== dialektalizmlar; jargon va argolar; antonimlar; metaforalar; 


==== vulgarizmlar; paronimlar; varvarizmlar; o‗zlashma so‗zlar; 
++++ 
Nutqning mantiqiyligi to‗g‗ri ta‘rif berilgan javobni toping. 
====narsa yoki hodisalarning makon va zamonda o‗zaro bog‗liqligi, doimiy aloqadorligi 
asosida birining nomi ikkinchisiga ko‗chishidir. 
====Mantiqiy nutq deb yaxlit bir tizim asosida tuzilgan, fikrlar rivoji izchil bo`lgan, har bir 
so`z, ibora maqsadga muvofiq ravishda ishlatiladigan nutqqa aytiladi. 
====narsa va hodisalarning bajaradigan vazifasidagi birlik, o‗xshashlik asosida nom 
ko‗chishidir. 
====tilning sinonimik imkoniyatlarini bilish va sinonimik qatorlardan kerakli variantni ajratib 
nutqda qo`llash; 
++++ 
Tinglovchi va o`quvchiga ifodalanayotgan fikrning to`liq borib yetmasligiga, ba‘zan, umuman, 
anglashmasligiga nima sabab bo‗ladi? 
====Nutqning sofligining buzilishi. 
==== Mantiqiy izchillkining buzilishi
====Nutqning aniq emasligi. 
==== Nutqning ta‘sirchan emasligi. 
++++ 
Quyidagilar nutqning qaysi sifatining shartlari: 
1) tushunchalar mantiqiyligiga rioya qilish; 
2) uslubiy me‘yorga amal qilish; 
3) leksik-semantik va sintaktik me‘yorga rioya qilish. 
==== ta‘sirchanligi shartlari 
====mantiqiylik shartlari 
====izchilliginingshartlari 
==== ifodaliligi shartlari 
++++ 
Muloqot jarayonida o`zaro bir-birini idrok qilish orqali tushunish bu muloqotning… 
==== pertseptiv jihati 
==== kommunikativ jihati 
==== interaktiv jihati 


==== bunday jihati yo‘q 
++++ 
Olimlar muloqotni qanday bosqichlarga bo‘lib o‘rganadilar? 
==== verbal va noverbal muloqot 
==== kommunikativ, interaktiv, pertseptiv
==== inson o‘z-o‘zi bilan, o‘zgalar bilan, avlodlar bilan muloqoti
====. barcha javoblar to‘g‘ri 
+++++ 
O‗zaro hamfikrlilikka boshlovchi, ikki tomonlama axborot almashinuvi jarayoni bu — 
==== Kooperatsiya
==== Kommunikatsiya 
==== Nutqiy faoliyat 
==== Nizo 
++++ 
Nutq faoliyati nima? 
==== Odam tomonidan ijtimoiy-tarixiy tajribani o‗zlashtirish va avlodlarga berish yoki 
kommunikatsiya o‗rnatish, o‗z harakatlarini rejalashtirish maqsadida tildan foydalanish 
jarayonidir. 
====Muloqot ishtirokchilarining har biri muhim bo‗lgan muammoni hal etish vaqtida ular 
o‗rtasida vujudga kelgan qarama-qarshilik va kurashning keskin jadallashuvidir. 
==== a va b javoblar to‘g‘ri. 
==== Inson nutqi belgilar tizimi sifatida qo‗llanilishi. 
++++ 
Muloqotning interaktiv jihati bu…. 
==== Muloqot ishtirokchilarining muloqatda nafaqat bilim va g`oyalar balki harakatlar bo`yicha 
ham o`zaro ta‘sirini tashkil etishdan iborat. 
==== Muloqot jarayonida o`zaro bir-birini idrok qilish orqali tushunishdir. 
==== Muloqotning birgalikdagi harakat ehtiyojlaridan kelib chiqadigan aloqasi 
==== To‘g‘ri javob berilmagan. 
Telekonferensiyaga munosib ta‘rifni belgilang
==== Ikki yoki undan ko‘proq odamlar o‘rtasida ikki yoki undan ortiq joylardagi elektron 
muloqotdir.
==== Mobil telefon uskunalari o‘rtasida qisqa xabarlarni almashinuviga imkon yaratuvchi 
protokol muloqotidir. 
==== Bir vaqtning o‘zida turli joylardagi insonlarni ko‘rish va eshitish imkonini yaratadi. 
==== To‘g‘ri javob yo‘q. 
++++ 


Mobil telefon uskunalari o
ʻrtasida qisqa xabarlarni almashinuviga imkon yaratuvchi protokol 
muloqoti bu… 
==== telekonferensiya 
==== SMS 
==== videokonferensiya
==== barcha javoblar to‘g‘ri 
++++ 
―To‘ydan oldin nog‘ora chalmoq‖ iborasining sinonimi bo‘la oladigan so‘zni belgilang. 
==== qo‘rqmoq 
==== shoshilmoq
==== xavotirlanmoq
==== ajablanmoq
++++ 
Yurak-bag‘ri ezilmoq iborasining sinonimi bo‘la oladigan so‘z qaysi qatorda ko‘rsatilgan? 
==== A. iztirob 
==== xavotir
==== tushkunlik
==== qo‘rquv 
++++ 
―O‘pkasi yo‘q‖ iborasining antonimi bo‘la oladigan so‘zni toping. 
==== besaranjom
====hovliqma
==== a va b javoblar to‘g‘ri
==== beparvo 
Verbal kommunikatsiya nima? 
====Inson nutqi belgilar tizimi sifatida qo`llaniladigan muloqot turi.
==== Til, tovush nutqining qo‗llanilishiga asoslanmagan bo‗lib, bu mimika, imo-ishoralar, 
pantomimika, sensor yoki tana orqali aloqalar vositasidagi muloqot.
==== To‘g‘ri javob yo‘q. 
==== Bunda turli harakatlar fikr ifodalaydi. 
++++ 
Muloqot texnikasi haqida bildirilgan to‘g‘ri fikrni belgilang. 


==== Tug‘ma iste‘dod yoki nasldan naslga o‗tuvchi xususiyat.
==== Barcha javoblar to‘g‘ri. 
==== Hamma uchun standart, ya‘ni bir qolipdagi ish usuli. 
==== Izlanish, ijodiy mehnat mahsulidir. 
++++ 
Muloqot texnikasining asosini …. tashkil etadi 
==== tinglovchi e‘tiborini boshqara bilish, mehnat va san‘at
==== ovoz va nutq tempi
==== muloqot madaniyati
==== barcha javoblar to‘g‘ri 
+++ 
Muloqot texnikasining tarkibiy qismlariga nimalar kiradi? 
==== muloqot madaniyati, mimik pantomima, hissiy holat
==== savodli gapirish, o‘z nutqini chiroyli va tushunarli, ta‘sirchan qilib bayon etish 
==== nutq tempi, muloqot madaniyati
====. to‘g‘ri javob yo‘q
++++ 
«Muloqot bu shunday ne‘matki, u orqali inson lazzatlanadi‖. Ushbu fikr muallifini toping. 
===== Lev Tolstoy
==== A.S.Pushkin
==== Antuan Sent Ekzyuperi
==== S.Ayniy


Til birliklarini sanang: 
====== 
Fonema,morfema,leksema 
====== 
Fonema,tovush,so‘z 
====== 
Morfema ,tovush,so‘z 
====== 
Leksema 
+++++ 
Tilshunoslikning asosiy o‗rganilish obyekti nima? 
====== 
nutq 
====== 
til 
====== 
adabiy til 
====== 
so‘zlashuv nutqi 
+++++ 
O‗zbek tiliga Davlat tili maqomi birinchi marta qachon berilgan? 
====== 
1995 
====== 
1993 
====== 
1989 
====== 


1991 
+++++ 
Nutq birliklarini sanang: 
====== 
Morgema,fonema,leksema 
====== 
Tovush va harf 
====== 
Tovush ,harf,so‘z,so‘z birikmasi,gap 
====== 
to‘g‘ri javob yo‘q 
+++++ 
Oddiy so‗zlashuv nutqida so‗zlovchi….. 
====== 
adabiy til me‘yorlariga qat‘iy amal qiladi. 
====== 
tilning imloviy,punktuasion,uslubiy qonun-qoidalariga rioya qiladi. 
====== 
sheva va noadabiy qatlam so‘zlarini qo‘llashi mumkin. 
====== 
to‘g‘ri javob yo‘q 
+++++ 
O‗zbek tili - davlat tili ekanligi O‗zbekiston Konstitutsiyasining qaysi moddasida belgilangan? 
====== 
1-modda 
====== 
4-modda 
====== 


bunday modda yo‘q 
====== 
2-modda 
+++++ 
Nutqning faoliyat ko‘rinishlari qaysilar? 
==== 
yozma va adabiy nutq 
==== 
og‘zaki va yozma shaklda 
==== 
oddiy va adabiy so‘zlashuv nutqi
==== 
to‘g‘ri javob yo‘q 
+++++ 
―Bir soatlik tafakkur bir yillik toatdan afzal‖ degan fikr kimning qaysi asarida berilgan? 
====== 
Alisher Navoiy ―Hayrat –ul abror‖ asarida 
====== 
Oybek ―Navoiy‖romanida 
====== 
Yusuf Xos Hojib ―Qutadg‘u bilig‖ 
====== 
to‘g‘ri javob yo‘q 
+++++ 
Tafakkur haqida bildirilgan misra muallifini toping 
Ki har ishni qildi odamizod, 
Tafakkur birla qildi oni bunyod.
==== 


==== Oybek
==== 
Abdulla Avloniy
==== 
Alisher Navoiy 
==== 
to'g'ri javob yo'q 
+++++ 
Qaysi qatorda til tushunchasiga to‗g‗ri ta‘rif berilgan 
====== 
Til – aloqa quroli. Til muayyan bir tilda so‘zlovchilar uchun umumiy bo‘ladi. Til me‘yorlaridan 
kelib chiqib, barchaga bir xil talab qo‘yiladi. 
====== 
Til – aloqa quroli va aloqa jarayonini amalga oshiruvchi vosita, aloqa shaklidir. 
====== 
Tilning umri uni yaratgan xalqning o‘zidek uzoq tarixga ega. Uning umri alohida bir shaxs umri 
bilan teng. . Til me‘yorlaridan kelib chiqib, barchaga bir xil talab qo‘yiladi. 
====== 
to'g'ri javob yo'q

Yüklə 406,42 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin