Türkçesi: Hilmi Ziya Ülken


Spinoza Geometrik Düzene Göre Kanıtlanmış ve   Beş Bölüme Ayrılmış Olan E t İ ka DOST



Yüklə 1,19 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə2/119
tarix17.05.2022
ölçüsü1,19 Mb.
#58305
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   119
Etika - Spinoza

Spinoza
Geometrik Düzene Göre Kanıtlanmış ve
 
Beş Bölüme Ayrılmış Olan
E
t
İ
ka
DOST
kitabevi


ISBN 978'975'298-147'8 
Ethica
BENEDICTUS (BARUCH) SPINOZA
© Dost Kitabevi Yayınları, 2004, 2006, 2009, 2011
Bu kitabın Türkçe yayın hakları 
Dost Kitabevi Yayınları’na aittir.
Birinci Baskı, Aralık 2004, Ankara 
İkinci Baskı, Aralık 2006, Ankara 
Üçüncü Baskı, Temmuz 2009, Ankara 
Dördüncü Baskı, Haziran 2011, Ankara
Fransızcadan çeviren
, Hilmi Ziya Ülken
Teknik Hazırlık,
 Ferhat Babacan - Dost İTB
Kapak Tasarımı,
 Raul Mansur
Baskı ve Cilt,
 Pelin Ofset Ltd. Şti., Ankara 
Mithatpaşa Caddesi 62/4 Yenişehir 06420 Ankara
Dost Kitabevi Yayınları 
Meşrutiyet Cad 37/4, Yenişehir 06420, Ankara 
Tel: (0312) 43593 70 • Fax: (0312) 435 7902 
www.dostyayinevi.com • bilgi@dostyayinevi.com


İçindekiler
Spinoza ve Etika Çevirisi Üzerine Birkaç Söz
 
9
İkinci Baskının Önsözü
 
30
1. Tanrı Hakkında 
31
2.  Ruhun Tabiatı ve Kökü Üzerine 
77
3.  Duygulanışların Kökü ve Tabiatı Üzerine 
129
4.  İnsanın Köleliği veya Duygulanışların Kuvvetleri Üzerine 
197
5.  Zihin Gücü veya İnsanın Hürlüğü Üzerine 
263
Notlar
 
295


Spinoza ve Etika Çevirisi Üzerine
 
Birkaç Söz
Klasikler serisinin felsefe klasikleri bölümünden Spinoza’nın Ethica’sı­
nın çevirisini Etika adı ile veriyoruz. Çağdaş felsefenin iki büyük metafi­
zikçisinden  biri  Leibniz  ise,  öteki  Spinoza’dır.  Eskiden  beri  Hollandalı 
büyük  filozof,  Descartes’çı  felsefenin  en  önemli  kişilerinden  biri  olarak 
tanınır.  Descartes’in  açtığı  çığırı  ileri  götürenlerden  Spinoza  ve  Leibniz 
birbirlerinden  büsbütün  ayrı  yönlerde  ilerlemiş  oldukları  için,  onlara  ar­
tık kelimenin tam anlamıyla Descartes’çı demeye bile imkân yoktur.
Spinoza,  geniş  kamutanrıcı  (panthéiste)  görüşü  içinde  maddeciliği  ve 
ruhçuluğu birleştirmesi bakımından birbiriyle karşıt birçok düşünce yol­
larının  birleştikleri  nokta  ve  yine  kendisinden  birbirine  aykırı  yolların 
doğduğu  büyük  bir  başlangıç  noktası  olduğu  için,  kendi  cinsinde  tek  ve 
örneksiz bir filozoftur. Yahudi ve İslam felsefesinde birçok panteist düşü­
nürlere  rastlamakta  isek  de,  genel  çizgileriyle  théosophe  diyebileceğimiz 
bu  eski  düşünürlerle  Spinoza’yı  aynı  kadroya  sığdırmak  doğru  olmaz. 
Aslında  Endülüslü  olup  Selçuklular  devrinde  Anadolu’da  yerleşmiş  ve 
orada bir fikir çığırının başı olmuş olan İbn Arabi’nin sistemi genel çizgile­
riyle  Spinoza  sistemine  benzemekle  birlikte,  sonuçlarında  ondan  pek  çok 
ayrılır. Spinozacılığın temeli olan determinist görüşe büsbütün aykırı, akıl­
la  kavranamaz  irrationnel  bir  varlık  görüşü  onun  temelidir.  Genel  olarak 
tasavvufta “Vahdet-i vücut” diye tanınan düşünce yolu ile Spinoza’nın


10 ETİKA
çığırı  arasında  bu  esaslı  ayrılık  unutulduğu  için,  sırf  onları  Tanrı  ile  Ta­
biatı bir görmeleri bakımından birleşik noktaları üzerinde durularak bir­
çok yanlış yorumlara kapı açılmıştır.
İsmail  Fenni  efendi  bu  esaslı  farkı  belirtmiş,  İbn  Arabî  çığırını  Batı­
nın bu tek pantheisme’inden ayırmak için, ona panentheisme demişti
.
1
 İsmail 
Hakkı  İzmirliye  göre  “Vahdet-i  vücut’ta  Tabiat  Tanrıda  olduğu  halde, 

Yüklə 1,19 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   119




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin