YAŞLILIKTA ENDOKRİNOLOJİK HASTALIKLARIN TEDAVİ KILAVUZU Hipernatremi ilişkili Mortalite ve Morbidite Artmış sodyum düzeyleri, hücresel dehidratasyonla ilişkilidir, serebral hücrelerin dehidratasyonu
hipernatremide görülen nörolojik belirtilerin sebebidir. Akut hipernatremide letarji, güçsüzlük,
irritabilite ve koma görülebilir. Kronik hipernatremide hücrelerin ozmotik adaptasyonu söz ko-
nusudur ve klinik belirgin değildir
Hospitalize edilen hipernatremik hastalarda mortalite artmıştır (20-22). Serum sodyumu art-
tıkça mortalite artar, bu nedenle hafif hipernatremi de artmış mortalite için risk faktörüdür.
Ambulatuar hastalarda veri kısıtlıdır (23).
Hipernatreminin nedenleri
Geçici hipernatremiye verilen yanıt susama hissidir. Ancak yaşlanma ile susama hissinde azalma
ve tüketilen su miktarı azalır, bu nedenle yaşlı kişiler hipernatremiye daha eğilimlidir. Özellikle
bakımevlerinde yaşayan ve demansı olan yaşlıların suya ulaşmalarındaki zorluk hipernatremiye
zemin hazırlar. Yaşlanma ile azalan renal konsantrasyon yeteneği idrarla atılan sodyum miktarın-
da azalmaya neden olur. Ayrıca yaşlılarda AVP düzeyleri artar ama AVP’ye tübüler yanıt azalır.
Bu durum yaşlılarda noktüriye sebep olur. Yaşlanma ile azalan total vücut su miktarı da yaşlıları
az miktardaki sıvı kayıplarına daha duyarlı hale getirir. Bütün bu değişiklikler yaşlılarda hipernat-
remi gelişme riskini arttırır (24).
Hipernatreminin 4 temel nedeni vardır; yetersiz su tüketimi, hipotonik sıvı deplesyonu, sodyum
yüklenmesi ve geçici transselüler su şifti.
