‘zbekiston respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

6.2.2. Epidemiyaga qarshi boiim
E pidem iyaga qarshi tad b irlar sog‘liqni saqlash m uassasalarining 
e n g m a s ’uliy atli fao liy atid ir. S E N M y u q u m li k asalliklarga va 
epidem iyaga qarshi kurash ishlarini rejali va tez k o r ravishda tashkil 
qiladi.B archa davolash m uassasalari xodim lari yuqum li kasalliklarga 
q arsh i k u rash d a faol ish tiro k etishlari lozim .
Y uqum li kasalliklarga qarshi kurashning m u h im to m o n i ehtiyot 
e m la sh la rd ir. M ikrobiologiya va im m u n o lo g iy a fan la rin in g rivoj- 
lan ish i, eh tiy o t e m la sh la r natijasida yuqum li kasalliklar tarqalishi- 
ning oldi olinm oqda. E htiyot em lashlam i am alga oshirishni rejalash­
tirish va b u n i n a z o ra t qilish, davolash m u assasalarin i b akterial 
p re p a ra tla r bilan t a ’m in lash ishlarini ep idem iyaga qarshi b o ‘lin- 
m a la r bajarishi lozim .
Y uqorida bayon qilinganidek, yuqum li kasalliklar a n iqlanganda 
sh ifo k o r (feldsher) S E N M g a m a ’lum q ilad i.Y u q u m li kasalliklar, 
o z iq -o v q a td a n va o ‘tk ir kasbiy zah arlan ish lar yuz bersa shoshilinch 
x ab ar varaqasi j o ‘n atilad i.
B archa d a v o la sh -p ro fila k tik a m u assasalarida «Y uqum li kasal­
lik larn i ro ‘yxatga olish ju rn a li» b o ‘ladi. A gar, m a b o d o , y u q u m li 
kasallik a n iqlangudek b o is a , S E N M epidem iolog shifokoriga xabar 
b e rilib , s o ‘ng y u q u m li k asallik n in g yu q ish m an b a y i, tarq a lish
y o ‘llari an iq la n ad i. M ikroblar b o r jo y yaxshilab to za lan a d i. E pide-
133

---

m iyaga q arsh i b o ‘lim b ak teriy a tash u v ch ilarn i hisobga o lad i, dav o ­
lash ish la rin i n a z o ra t q ila d i, ta sh k iliy ish la rn i a m a lg a o sh irish g a
y o rd a m b e ra d i. M e ’d a -ic h a k kasallik larig a sa b ab b o ‘la d ig a n h a r 
xil p a s h s h a la rn i y o ‘q o tis h g a q a ra tilg a n ta d b ir la r h a m S E N M
n a z o ra tid a b o ‘ladi.
E pidem iya tarq alg an d a qishloq joylarda u y m a-u y yurib, b e m o r- 
larni aniqlash m u h im aham iyatga ega. X ulosa qilib aytganda, S E N M
yuqum li h a m d a kasbiy kasalliklarni, o z iq -o v q a td a n va korxonadagi 
z a h a rla n is h la rn i h iso b g a o lad i. E p id e m io lo g ik te k s h iris h la r va 
dizen fek siy an i a m alg a o sh ira d i, y u q u m li kasali b o r b e m o rla rn i 
shifoxonaga yotqizishni tashkil qiladi va yuqum li kasallik o ‘c h o g ‘ini 
tekshirib b o rad i, b a rc h a tibbiyot m uassasalarida epidem iyaga qarshi 
ta d b irla rn in g q a n d a y b a ja rila y o tg a n in i n a z o ra t qiladi.
Ekologiya b o ‘lim i tab ia tn i m uh o faza qilish ishlariga qatn ash ad i. 
U n d a san itariy a shifokori va u n in g y o rd am c h ila ri ishlaydi.