Azzamova azizaning jismoniy tarbiya va sport metrologiyasi fanidan tayyorlagan

Bularga uchta asosiy guruh ko‘rsatkichlari kiradi:
4. Sportdagi o‘lchov natijalariga matematik statistik usul bilan ishlav berish
Matematik statistikaning vazifasi. Ommaviy (yalpi) tasodfiy xodisalar bo‘yinsinadigan qonuniyatlarni aniqlash-statistik ma’lumotlarini - kuzatish natijalarini o‘rganishga asoslanadi. Matimatik statistikaning birinchi vazifasi (masalasi) – statistik ma’lumotlarni to‘plash va (agar ma’lumotlar juda ko‘p bo‘lsa ) gruppalash gruppalash usullarini ko‘rsatishdir. Matimatik statistik aning ikkinchi vazifasi (masalasi) – statistik ma’lumotlarni tahlil qilish metodlarini tadqiqot masalalariga muvofiq ishlab chiqarishdir. U yoki bu xodisalarini matematik statistika metodlari bilan o‘rgani fan va amaliyotni ilgari suradigan ko‘p masalalarni (texnologik jarayonni to‘g‘ri tashkil etish, maqsadga muvofiq qilib rejalashtirish va h,k xal qiladi) etishda vosita bo‘lib xizmat qiladi.
Masalan: Sportchilarning jismoniy tayyorgarligi. Shunday qilib, matimatik statistikaning vazifasi (masalasi) ilmiy va nazariy xulosalar xosil qilish maqsadida statistik ma’lumotlarni to‘plash va ishlab chiqarish uslublarini yaratishdan iborat. Misol: 43 ta yengil atletikachida 6 metrga yugurish bilan startni bajarish jarayonida start reaksiyasining kattaligi (s) o‘lchandi: 1,25 1,36 1,38 1,32 1,32 1,36 1,40 1,30 1,38 1,30 1,40 1,36 1,42 1,45 1,38 1,36 1,42 1,38 1,32 1,25 1,38 1,36 1,30 1,40 1,32 1,36 1,45 1,38 1,42 1,40 1,36 1,42 1,38 1,40 1,36 1,30 1,32 1,36 1,38 1,42 1,32 1,25 1,30
Ishni bajarish: 43 ta yengil atletikachida 6 metrga yugurish bilan startni bajarish jarayonida start reaksiyasi kattaligi o‘lchash natijalarini ranjirlaymiz.
Ranjirlash – bu o‘lchash natijalarini o‘sish yoki kamayish tartibida joylashtirish amalidir. O‘lchash natijalarini ranjirlashni o‘sishi bo‘yicha quyidagicha bo‘ladi, ya’ni:

1,25	1,25	1,25
1,30	1,30	1,30	1,30	1,30
1,32	1,32	1,32	1,32	1,32	1,32
1,36	1,36	1,36	1,36	1,36	1,36	1,36	1,36	1,36
1,38	1,38	1,38	1,38	1,38	1,38	1,38	1,38
1,40	1,40	1,40	1,40	1,40
1,42	1,42	1,42	1,42
1,45	1,45	1,45

O‘lchash natijalari ranjirlangandan so‘ng shuni ko‘rish mumkinki har bir o‘lchash natijalarini qator va ustunlar bo‘yicha tahlil qilish imkonini beradi. Ranjirlangan o‘lchash natijalarini maksimal soddalashtiramiz, har bir ko‘rsatkich sonini sanaymiz va ularni jadval ko‘rinishda tasvirlaymiz, ya’ni: