Baǵdarì 4-kurs 3003-19/1 tt(qq) topar studenti Jiyemuratov Alisherdin’

Optikalıq baylanıs sistemaları hám tarmaqlarında ólshew usılları hám vostialari.
Talshıqlı -optikalıq uzatıw liniya (TOUL) li uchastkalar uzınlıqların XTQyRP sanın kemeytiw ushın ılajı bolǵanınsha úlken tańlaw kerek. Uchastkanıń maksimal uzınlıǵı eki ret esaplanadı : fizikalıq uzatıw ortalıǵındaǵı joytıwlardan kelip shıqqan halda jáne bul ortalıqtıń dispersiya qásiyetlerine baylanıslı halda.
Uzatıw liniyalari ni proektlestiriwde isletiletuǵın, talshıqlı optikalıq kabellarning optikalıq talshıqları dıń tiykarǵı parametrleri 16. 1-kestede keltirilgen, ol jaǵdayda tómendegi belgilewler qabıl etilgen; α - OT dıń sóniw koefficiyenti, dB/km; λ - optikalıq nurlanıwdıń tolqın uzınlıǵı, mkm; τ - OT dıń xromatik dispersiya koefficiyenti, ps/nm·km.
Apparaturaning texnikalıq pasportı (sertifikatı ) de ádetde tómendegi parametrler kórsetilgen:
 Optikalıq signaldıń uzatıw tezligi v, Mbit/s.
 Nurlanıw dáreginiń tolqın uzınlıǵı λ, mkm.
 Nurlanıw dáregi túri.
 Nurlanıw dáreginiń spektr keńligi ∆λ, mkm.
 Nurlanadigan quwat júzesi ruz, dBq.
 Qabıllawdıń minimal júzesi rqq min, dBq.
 Qabıllawdıń maksimal júzesi rqq maks, dBq.
 Optikalıq trakttıń qosımsha joytıwları ∆A, dB.
Nurlanadigan quwat júzesi ekspluataciya múddetiniń basında qabıl etiwshi - uzatıwshı optikalıq modul QqUzM shıǵıwı daǵı (16. 2-súwret) ortasha quwatqa sáykes keledi. waqıt ótken tárepke nurlanıw dáregi eskiradi, nurlanadigan quwat azayadı.

Juwmaqlaw.
Juwmaqlap sonı aytiwim múmkin, optikalıq tolaning ózine muwapıq kamchliklari hám abzallıqları ámeldegi:
Olardan abzallıqları :

• 
   Júdá joqarı tasıwshı chastota sebepli júzege kelgen keń polosali optikalıq signallar. Bul sonı ańlatadıki, optikalıq talshıqlı sızıq 1 tbit / s tezlikte maǵlıwmat uzatıw múmkin;
  
• 
   Toladagi kiyim-kenshek signaldıń júdá kishi urıwı, bul 100 km ge shekem optikalıq talshıqlı baylanıs liniyalarini 100 km ge shekem hám rekonstruktsiya qılıwsız
  
• 
   Átirapda mıs kabel sistemaları, elektr úskenelerinen elektromagnit aralasıwǵa qarsı gúres (elektr liniyalari, elektr motor ornatılıwı hám basqalar ) hám hawa rayı sharayatı ;
  
• 
   Ruxsatsız kirisiwden qorǵaw. Optikalıq talshıqlı baylanıs liniyalari tárepinen uzatılatuǵın maǵlıwmatlar usılda buzilmagan kabelni ustap alıw derlik múmkin emes;
  
• 
   Elektr qawipsizligi. Tiykarınan, qáwiptiń keńeytirilganligi texnologiyalıq processlerine xızmet kórsetetuǵın texnologiyalıq processlerde ximiyalıq, qayta islewde, olar ximiyalıq, qayta islew zavodında jarılıw hám órt qawipsizligin asıradı ;
  
• 
   Úskenelerdiń bekkemligi - optikalıq talshıqlı baylanıs liniyalarining xızmeti keminde 25 jıl.
  
• 
  Kamchliklari bolsa :
  
• 
   Elektr signalların elektr signallarına jaqtılıq hám jaqtılıqqa aylantıratuǵın aktiv liniya elementleriniń salıstırǵanda joqarı bahası ;
  
• 
   Sabıw optikalıq tolasining salıstırǵanda joqarı bahası. Onıń ushın anıqlıq hám sol sebepli qımbat, texnologiyalıq úskeneler kerek. Nátiyjede, optikalıq kabel buzılǵanda, voltni qayta tiklew bahası mıs kabellar menen islewden joqarı.