sinergetika tushunchasining mohiyatini i.prigojin o‘zining “beqarorlik falsafasi” asarida yoritib bergan.
Kategoriyalarni falsafa tarixida birinchi bo‘lib, qadimgi yunon faylasufi Aristotel o‘zining “Kategoriya”lar asarida ta’riflab berdi.u “kategoriya”lar asarida “mohiyat” (substantsiya), miqdor, sifat, munosabat kabi kategoriyalarni turkumlashtirgan. keyinchalik arastu “metafizika” deb nomlangan asar yozadi va unda “mohiyat”, “holat” va “munosabat” kategoriyalirini ham izohlagan. Sharqda farobiy, beruniy va ibn sinolar ham kategoriyalarga katta ahamiyat berganlar. 17-19 asrlarga kelib falsafiy kategoriyalar tahlilida yangi davr vujudga keldi. nemis mumtoz falsafasining asoschisi I.Kant kategoriyalar yordamida inson tabiiy, ijtimoiy narsalarga ta’sir ko‘rsatadi deb hisoblagan. u sifat, miqdor, modallik kategoriyalarini izohlagan. Gegel fikricha kategoriya kategoriya olamdan tashqarida turgan dunyoviy ruhning takomili, ya’ni mutloq g‘oyaning momentidir. kategoriyalar bir tomondan inson tafakkuri mahsuli, ikkinchi tomondan esa olamning kishi miyasida aks etishi natijasi va shu asosda inson ongini reallikka yaqinlashishi va dunyoni bilish vositasidir deydi. Xozirgi zamon neopozitivistlari kategoriya sub’ektning hissiyoti bilan bog‘liq tushunchadir, ularning insondan tashqaridagi olamga bevosita dahli yo‘q deydilar.
Falsafa fani kategoriyalari boshqa fanlar kategoriyalaridan quyidagi xususiyatlari bilan farq qiladi.- falsafa kategoriyalari olamdagi eng umumiy aloqadorliklar inikosidir - falsafa fani kategoriyalari bilish bosqichlari xisoblanadi. - ular olamda narsa va xodisalarni bilish uchun
